در طول تاریخ نقاشی یکی از موضوعات غالب، توجه به پیکره ی انسانی بوده است. در دوران معاصر با سیطره ی انتزاع و ذهن گرایی و موضع گیری های تند هنر مدرن در برابر پیکره نگاری، نقاشی فیگوراتیو تا حد زیادی به حاشیه رفت. در دوران متأخر توجه به فیگور انسانی بار دیگر به عرصه ی هنر بازگشت که تفاوت هایی با رویکرد های پیشامدرن و مدرنیستی خود دارد. یکی از رویدادهایی که سبب شد دگرباره نقاشی فیگوراتیو مورد توجه ...

یکی از مباحث بحث انگیز در کتب تاریخ ادبیّات، شکل گیری و تثبیت مکتب بازگشت ادبی است؛ مکتبی که به اعتقاد بسیاری از صاحب نظران، تحوّل شعر فارسی را برای مدّتی از سیر طبیعی خویش دور ساخت؛ دلبستگی شاهان قاجار به رسوم درباری حکومت های سامانی‎ و غزنوی، آرامش جامعه ایرانی در دوره زند و پس از آن، دل زدگی از سبک هندی و تلاش برای رهایی شعر از انحطاط و… دلایلی هستند که برای شکل گیری و تثبیت این مکتب ادبی از سو...

سنت گرایی یک جریان فکری جدید است که در واکنش به روند رو به رشد مدرنیته در جهان امروز پدید آمده است. بررسی مبانی انسان شناختی، معرفت شناختی و دین شناختی سنت گرایی نشان می دهد که این جریان فکری فاقد هرگونه ماهیت ایجابی است و صرفاً می توان آن را در نسبت سلبی با مفاهیم اصلی مدرنیته نظیر سوژه استعلایی، علم مدرن و عرفی گرایی درک کرد. سنت گرایی بیش از آن که برآمده از اصول و مبانی سنتی و مذهبی باشد، نوع...

محققان تاریخ هنر و فلسفۀ هنر در مواجهه با هنر پیشامدرن ایران با یک پرسش اساسی روبه رویند: آیا می توان از جمال شناسی ای در فرهنگ ایران پیشامدرن سخن گفت و بدان پی برد؟ یکی از راه های فهم جمال شناسی مسلط در هر دوره بررسی مفاهیم اصلی هنر در منابع متنی در آن دوره است. نقش از مهم ترین مفاهیم هنر در فرهنگ پیشامدرن ایران است و همۀ هنرها با «نقش» سروکار دارند. مثنوی از منابع مهم متنی در فرهنگ ایرانی است...

یکی از آیات بحث‌برانگیز در میان مسلمانان معاصر آیه ۳۴ سوره مبارکه نساء بوده است. در این آیه قوامیت مردان بر زنان، نظام نفقه و تمکین و مراحل اصلاحی در صورت نشوز زن تثبیت شده است. در این مقاله با سیری در تاریخ تفسیر آیه خواهیم دید که تفسیر آن در دوران مدرن تحول یافته است. با تحلیل گفتمان تفاسیر به این نتیجه می‌رسیم که در تفاسیر پیشامدرن نظام رتبه‌بندی تکوینی بین مرد و زن حاکم بود، در حالی که در ن...

کاربردپذیری کلیشه‌وار مبادی جامعه‌شناسی هنر بوردیو همچون سایر نظریه‌های اروپایی مورد تردید است. از این‌رو، در مقالة حاضر در دو بخش با عناوین «تفاوت زمینة تکوین با زمینة کاربرد» و «تفاوت ماهوی ماده‌موضوعه‌ها» با اشاره به اینکه هر نظریه در بستر اجتماعی- فرهنگی منحصربه‌فرد خود و به منظور تبیین قلمرو موضوعی خاصی نشو و نما می‌یابد، لذا برای توضیح امر اجتماعی جامعة مقصد و نیز استفاده در زمینة تحلیلی ...

سنت‌گرایی یک جریان فکری جدید است که در واکنش به روند رو به رشد مدرنیته در جهان امروز پدید آمده است. بررسی مبانی انسان‌شناختی، معرفت‌شناختی و دین‌شناختی سنت‌گرایی نشان می‌دهد که این جریان فکری فاقد هرگونه ماهیت ایجابی است و صرفاً می‌توان آن را در نسبت سلبی با مفاهیم اصلی مدرنیته نظیر سوژة استعلایی، علم مدرن و عرفی‌گرایی درک کرد. سنت‌گرایی بیش‌ از آن‌که برآمده از اصول و مبانی سنتی و مذهبی باشد، نو...

یکی از شاخصه ­های زبانی شعر معاصر کاربرد واژگان عامه و محلی در آن است، تا آنجا که می­توان گفت در شعر معاصر (نیمایی، سپید و ... ) دیگر آن تمایزی که قرن­ها میان واژگان ادبی و غیر ادبی (عامه، محلی، بازاری و ... ) وجود داشت، دیده نمی­شود. بسیاری از شاعران معاصر (نیما، فروغ فرخزاد، احمد شاملو و ... ) با کاربرد این واژه­ها در شعر خود نشان دادند که در نظر آن ها واژه­ها ارزشی برابر دارند و تقسیم و طبقه...

محققان تاریخ هنر و فلسفۀ هنر در مواجهه با هنر پیشامدرن ایران با یک پرسش اساسی روبه‌رویند: آیا می‌توان از جمال‌شناسی‌ای در فرهنگ ایران پیشامدرن سخن گفت و بدان پی برد؟ یکی از راه‌های فهم جمال‌شناسی مسلط در هر دوره بررسی مفاهیم اصلی هنر در منابع متنی در آن دوره است. نقش از مهم‌ترین مفاهیم هنر در فرهنگ پیشامدرن ایران است و همۀ هنرها با «نقش» سروکار دارند. مثنوی از منابع مهم متنی در فرهنگ ایران...