وجه، یکی از مقوله‌های گرامری فعل است که عموماً، در سه معنای اخباری، امری و التزامی، توجه زبان‌شناسان روسی و فارسی را برانگیخته است. ابزارهای زبانی برای بیان این مفاهیم، در زبان روسی و فارسی متفاوت‌اند. برای بیان وجه التزامی، در هر دو زبان، که بر قضیه‌ای غیر واقعی دلالت دارد، و تنها احتمال وقوع آن در گذشته و یا آینده می‌رفته و یا می‌رود، نه تنها فعل، بلکه عوامل زبانی متعدد دیگر تأثیر گذارند. هدف ...

انسان از منظر قرآن چگونه موجودی است؛ آیا تک ساحتی است یا چندساحتی؟ این مقاله در پی آن است که دو مدعا را در این زمینه بررسی و اثبات کند: اول آنکه انسان از منظر قرآن بیش از یک ساحت دارد؛ دوم آنکه چون انسان بیش از یک ساحت دارد (ساحت بدن و غیربدن) و ساحت بدن پس از مرگ نابود می شود، ساحت یا ساحت های دیگر که غیربدن است جاودانه است. لازمۀ این مدعا آن است که ساحت اصلی انسان که ملاک هوهویت اوست، ساحت غی...

کاربردهای دلالت اشاره در فقه و حقوق*                                                    زینب گیلانی[1] عبدالرسول قاسمی کجانی[2]   چکیده دلالت در لغت به معنای راهبری است و در اصطلاح دارای اقسام زیادی است. ماهیت دلالت اشاره از دید اصولیان متفاوت است. برخی آن را از جمله دلالت‌های منطوقی، برخی آن را جزء دلالت‌های مفهومی و برخی دیگر قائل به قسم سومی میان این دو دلالت، به نام دلالت سیاقی هستند. ...

انسان از منظر قرآن چگونه موجودی است؛ آیا تک ساحتی است یا چندساحتی؟ این مقاله در پی آن است که دو مدعا را در این زمینه بررسی و اثبات کند: اول آنکه انسان از منظر قرآن بیش از یک ساحت دارد؛ دوم آنکه چون انسان بیش از یک ساحت دارد (ساحت بدن و غیربدن) و ساحت بدن پس از مرگ نابود می‌شود، ساحت‌ یا ساحت‌های دیگر که غیربدن است جاودانه است. لازمۀ این مدعا آن است که ساحت اصلی انسان که ملاک هوهویت اوست، ساحت غ...

شناخت آرای منطقی امام محمد غزالی و قاضی زین الدین عمر بن سهلان ساوی در فهم آرای منطق دانان پس از آن ها، به ویژه فخررازی، اهمیت بسزایی دارد. نقش غزالی در تبیین جایگاه رفیع علم منطق و رشد میزان مقبولیت آن در میان متشرعین آن زمان انکارشدنی نیست. مرکب انگاری تصدیق و بررسی تمایز آن با معرفت، نسبت های چهارگانه ی منطقی، الحاق منطق به اصول فقه، درآمیختن قواعد منطقی با اصطلاحات ابتکاری جدید و مثال های ا...

آشنایی با قواعد علم اصول و به‌ویژه مباحث الفاظ آن، از بایسته‌های مفسّران قرآن کریم است. یکی از قواعدی که در این دانش ارزشمند، از آن نام برده شده قاعده «تَعلیقُ الحُکمِ عَلَی الوَصفِ مُشعرٌ بِالعِلیّة» می‌باشد. در این نوشتار که با روش توصیفی تحلیل محتوی انجام می‌شود، نویسنده بر آن است، افزون بر بیان مفهوم و بررسی میزان حجیت این قاعده نزد دانشمندان مسلمان، بایسته‌های مفسّران کلام وحی را در زمینه بکارگیری آن مشخ...

ازجمله قواعدی که بر مسئولیت مدنی پزشکان و نهادهای درمانی حاکم می‌باشد، قاعده اذن در شیء و اذن در لوازم آن است، می‌باشد. این قاعده علاوه‌بر اینکه مبنای مسئولیت مدنی پزشکان و نهادهای درمانی است، مبیّن گستره و قلمرو تعهدات آنها نیز است.پزشکان و نهادهای درمانی به‌موجب اذنی که از بیماران و یا قانونگذار برای درمان بیمار حسب مورد دریافت می‌کنند، موظف به انجام تعهداتی به‌ویژه درزمینة خدمات پزشکی و...

  فرایند تحقق دلالت، از عناصر گوناگونی تشکیل شده است که انس دال با مدلول مهم­ترین آنهاست؛ چراکه انس، ربط‏دهنده دال و مدلول به یکدیگر و زمینه­ساز اصلی برای انتقال ذهنی است. این انس، همچون هر پدیده­ امکانی دیگر برای تحقق نیازمند علت است؛ ازاین‌رو این پرسش پدید می­آید که عوامل تحقق انسِ دال با مدلول چه اموری هستند؟ منطق­دانان مسلمان، در صدد برآمده­اند با شناسایی گونه­های مختلف علت انس دال و مدلول،...

براهویی، زبانی غیر ایرانی و از شاخۀ شمالی خانوادۀ زبان­های دراویدی است که محل اصلی رواج آن، کشور پاکستان است اما در ایران نیز گویشورانی دارد. امروزه اغلب گویشوران براهویی ­در ایران در منطقۀ سیستان و بلوچستان زندگی می­کنند اما گروهی اقلیت با جمعیت کمتر از هزار نفر در جنوب کرمان زندگی می­کنند. بخشی از این گروه اقلیت، در روستای تُم­مِیری شهرستان رودبار­جنوب ساکن­ اند و علاوه بر براهویی، به زبان فارس...

شناخت آرای منطقی امام محمد غزالی و قاضی زین‌الدین عمر بن‌‌سهلان ساوی در فهم آرای منطق‌دانان پس از آن‌ها، به‌ویژه فخررازی، اهمیت بسزایی دارد. نقش غزالی در تبیین جایگاه رفیع علم منطق و رشد میزان مقبولیت آن در میان متشرعین آن زمان انکارشدنی نیست. مرکب‌انگاری تصدیق و بررسی تمایز آن با معرفت، نسبت‌های چهارگانه‌ی منطقی، الحاق منطق به اصول فقه، درآمیختن قواعد منطقی با اصطلاحات ابتکاری جدید و مثال‌های ...