بسیاری از جریانات زبان‌شناسی همگانی قرن بیستم را می‌توان در ردیف فعالیت‌های نقش‌گرایانه و یا صورت‌گرایانه تلقی نمود. نقش‌گرائی منتج و وارث ساختگرایی محسوب می‌شود. صورت‌گرایی ثمره توسعه کیبرنتیک است و از ضروریات اولیه انتقال و تبادل اطلاعات بین انسان و رایانه است. ارتباط متقابل بین زبانشناسی و رایانه سابقه پنجاه ساله دارد که توأم با بیان تئوری‌های چامسکی و ترویج دستور زایشی بود. با این‌حال سرچشم...

بسیاری از جریانات زبان شناسی همگانی قرن بیستم را می توان در ردیف فعالیت های نقش گرایانه و یا صورت گرایانه تلقی نمود. نقش گرائی منتج و وارث ساختگرایی محسوب می شود. صورت گرایی ثمره توسعه کیبرنتیک است و از ضروریات اولیه انتقال و تبادل اطلاعات بین انسان و رایانه است. ارتباط متقابل بین زبانشناسی و رایانه سابقه پنجاه ساله دارد که توأم با بیان تئوری های چامسکی و ترویج دستور زایشی بود. با این حال سرچشم...

دستورحاضر برخلاف دستور های سنتی،ساختگرا و زایشی سه نوع رابطه را تحت عنوان «همپایگی»(coordination)،«ناهمپایگی»(subordination)و«هم وابستگی»(cosubordination) بین بند ها در جملات مرکب مطرح می سازد و سه سطح اولیه ی پیوند را« بند»،«کانون» و«هسته» معرفی می نماید. سه نوع رابطه ی احتمالی بین «واحدها» برقرار است. همه این روابط در تمام صورت های پیوند ممکن می باشندکه از ترکیب آنها نه رابطه در دستور همگانی ...

حرکت نحوی یکی از جذاب ترین بخش های نظریۀ دستور همگانی است که از الگو های آغازیِ این نظریه تا الگوهای متأخر امروزی، همگی جایگاه و اهمیت خود را حفظ کرده اند. توجیه های بسیاری برای چگونگی کارکرد این فرایند نحوی در ساخت های زبانیِ زبان های گوناگون ارائه شده است. با تلاش های بسیارِ زبان شناسان ایرانی، هنوز بسیاری از مسائل مطرح شده در دستور همگانی ــ به ویژه دیدگاه کمینه گرا- در زبان فارسی بررسی نشده اس...

بنیان دستور جهانی چامسکی به ارائه پاسخ به این پرسش معطوف است که شالودة نظریه پردازی در زبان شناسی چیست (چامسکی، ١٩٨٦). نخستین پرسشی که در این زمینه مطرح می شود، این است که «دانش زبانی از چه تشکیل می شود؟» از دیدگاه چامسکی، دانستن یک زبان به منزلة قرار داشتن در وضعیت ذهنی خاصی است که مشخصة آن، ساختار شناختی خاص متشکل از دستگاه قواعد و اصول است. پرسش دیگری که شالودة نظریه پردازی در زبان شناسی است...

چکیده دستور زبان فارسی از دیدگاه رده‌شناسی نوشتة شهرزاد ماهوتیان و ترجمة مهدی سمائی، از سلسله‌کتاب‌هایی است که به‌منظور مقایسة زبان‌های گوناگون و بررسی آن‌ها، براساس معیارهای جهانی و فراگیر و فراهم‌کردن داده‌هایی واحد و نظام‌مند برای محققان زبان‌شناسی نظری و پژوهشگران رده‌شناسی نوشته شده است. این کتاب، از بعد پژوهشی کتاب ارزش‌مندی است، اما در ابعاد ظاهری و ساختاری و محتوایی، کاستی‌هایی دارد که ...

دستور مونتاگیو و نظریه ی زبانی چامسکی ، برای تبیین ساخت زبان بشری ، طراحی شده اند. به همین دلیل در هر دو نظریه ، خلاقیت زبانی مورد توجه است . در تحلیل چامسکی ، خلاقیت به روشن شدن سازوکار ذهن یاری می رساند . اما مونتاگیو می کوشد تا بر خلاف این نظریه ی زبانی اثبات کند که خلاقیت زبانی جنبه ی کمی دارد و توصیف ریاضی – منطقی آن ممکن است . در هر دو نظریه ، بر همگانی بودن زبان هم تاکید شده است . همچنین...

در این مقاله، ساختار جملات مرکب زبان فارسی بر پایه نظریه «دستورِ نقش و ارجاع» بررسی می شود. این نظریه را، در سال 1997، رابرت دی. ون ولین و رندی جی. لاپولا مطرح کردند و، در سال 2005، ون ولین نسخه نهایی آن را ارائه داد. دستور حاضر سه نوع رابطه را با عنوان «هم پایگی»، «ناهم پایگی» و «هم وابستگی» بین جملات مرکب مطرح می سازد و سه سطحِ اولیه پیوند را «بند»، «کانون»، و «هسته» می داند. سه نوع رابطه احتما...