یکی از مسائلی که اغلب در ترجمه با آن روبرو می شویم، مسئلة روانی متن ترجمه شده است که گفته می شود باید جملات را به شیوه ای روان به زبان مقصد برگرداند. آیا روان بودن ترجمه، به هرشیوه و شکلی، ضروری است، یا حدود و ثغوری دارد؟ به عبارتی، آیا صرف روان بودن متن ترجمه شده، بدون توجه به حفظ نظم عناصر کلامی متن زبان مبدأ کافی است و تغییری در هدف نویسنده متن اصلی آن ایجاد نمی کند؟ در این مقاله سعی کرده ای...

دستورحاضر برخلاف دستور های سنتی،ساختگرا و زایشی سه نوع رابطه را تحت عنوان «همپایگی»(coordination)،«ناهمپایگی»(subordination)و«هم وابستگی»(cosubordination) بین بند ها در جملات مرکب مطرح می سازد و سه سطح اولیه ی پیوند را« بند»،«کانون» و«هسته» معرفی می نماید. سه نوع رابطه ی احتمالی بین «واحدها» برقرار است. همه این روابط در تمام صورت های پیوند ممکن می باشندکه از ترکیب آنها نه رابطه در دستور همگانی ...

رساله حاضر ترجمه دو مقاله از کتاب "افق های نو در زبانشناسی" است . در مقاله اول که به قلم لاینز می باشد پس از مروری بر علم زبانشناسی، تجزیه زبانی و بطور کلی مشخصه زبانهای طبیعی، و دستور زایا به عنوان یکی از مهمترین تحولات در نظریه زبانشناسی جدید بررسی شده است . در مقاله دیگر ساختمان و نقش زبان از نظر هلیدی بررسی شده است . به نظر وی نقش های گوناگون زبان در ساختمان زبانی منعکس می گردند و این خود م...

پژوهش حاضر براساس رویکرد نقش­گرای نظام­مند هلیدی به بررسی کاربرد فعل در نوشتار فارسی‌آموزان خارجی پرداخته است. جامعه‌ی آماری این پژوهش را فارسی‌آموزان مرکز آموزش زبان فارسی به غیرفارسی­زبانان دانشگاه فردوسی مشهد تشکیل می‌دهد. روش جمع‌آوری داده‌ها به­صورت میدانی و با روش نمونه‌گیری تصادفی است. جمع‌آوری اطلاعات از طریق آزمون و انشا (نوشتار) صورت گرفته است. داده‌های مربوط به درک از طریق آزمون‌ها و...

درد پدیده ای است که همه انسان ها در طول زندگی خود آن را تجربه می کنند.انسان ها به دلیل شخصی بودن طبیعت درد، از زبان به عنوان کارامد ترین ابزار ارتباطی برای انتقال احساس ناخوشایند خود به دیگران بهره می گیرند. این مطلب، انجام تحقیقات روی بیان درد أن ها جهت دست یابی به نتایج مطلوب را میسر می سازد. متاسفانه زبان شناسی کاربردی توجه چندانی به این حوزه مطالعاتی نداشته است. تحقیق پیش رو در صدد بررسی شی...

با توجه به اینکه می توان به هر فعل مثبتی عنصر منفی ساز افزود و آن را منفی کرد، در این نوشته این پرسش مطرح شده است که آیا منفی کردن جمله، تنها با افزودن نشانۀ نفی به فعل آن است و آیا هر جملۀ مثبت، یک نظیر منفی نیز دارد؟ در این بررسی، صورت منفی چند جملۀ فارسی با رویکردی نقش گرا، براساس نظر گیون و میستامو، دو تن از نظریه پردازان زبان شناسی نقش گرا، مطالعه می شود و روش کار تحلیلی- توصیفی است. از آن...

یکی از مباحث مهم زبان، تحوّل در گونه های مختلف آن است. این تحوّل گاه در ساخت و گاه در نحو و زمانی در تغییر مقوله های زبانی و واک ها و یا در معانی است که در گذر زمان در بخش های مذکور روی می دهد. تحوّل معانی شامل ترین گونه تحوّل شمرده می شود و در مباحث زبانی کمتر بدان پرداخته شده است. بحث دربارۀ این گونه که می بایست یکی از مباحث سه گانه دستورها باشد، مغفول مانده است و تنها در کتاب های لغت و فرهنگها، ...

در هر فرهنگی تفاوتهای جنسیتی راه و رسمی محوری هستند که در آن، انسان ها خود را به عنوان اشخاص می شناسند، روابط اجتماعی را سازماندهی می کنند و سمبلی از پیشامدها و فرآیندهای طبیعی و اجتماعی می باشند. جنسیت به مثابه ی جنبه های روانشناختی، اجتماعی و فرهنگی مرد بودن و زن بودن انگاشته می شود. به عبارت دیگر، جنسیت، نمود ویژگی های مردان و زنان در مواجهه با زندگی اجتماعی و فرهنگ از طریق اجتماعی شدن است. ...

هدف این مقاله بررسی تطبیقی دستور زبان داستان و ساختار پیرنگ در دو روایت از داستان «افشین و بودلف» در تاریخ بیهقی به قلم ابوالفضل بیهقی و فرج بعد الشدت اثر قاضی محسن تنوخی است. به نظر می‌رسد اگر چه از نظر گونۀ روایت و نقطۀ دید تفاوتی در ساختار دستور زبان دو روایت دیده نمی‌شود، اما در واکاوی و تحلیل ساختار دستور زبان دو روایت از دیدگاه علم روایت شناسیِ ساختارگراهمواره این نکتۀ جالب ذهن نگارنده را ...

چکیدهیکی از مباحثی که همواره در بحث از ساختار غزل مطرح می شود، موضوعِ بود یا نبود انسجام در غزل ‏است. پژوهش حاضر با به کارگیری رویکرد زبان شناسی نقش گرا و بر اساس الگوی هلیدی و حسن ‏کوشیده است به بررسی و تحلیل انسجام غیرساختاری در غزل بپردازد. از این رو پس از استخدام این ‏الگو، تبیین اصول انسجامِ غیر ساختاری و تفکیکِ آن از انسجام ساختاری کوشیده شده است بر اساس ‏غزلی از حافظ موضوع انسجام توصیف و تب...