یکی از مهم ترین منابع تاریخ فرهنگی- اجتماعی ایران، مطالعه داستان­های عامیانه هر دوره تاریخی است. داستان سرایان با توجه به اوضاع سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی زمان خود داستانی را ساخته و پرداخته می­کنند؛ در این میان آداب و رسوم و آیین­های زنده و پویای آن دوره خودنمایی می­کند. یکی از آیین­های ایرانی که در داستانهای دوره­های مختلف تاریخی به وفور دیده می­شود، آیین عیاری است. این آیین که از ایران ...

«داستان امیرارسلان‌ نامدار»، یکی از خوش اقبال‌ترین داستان‌های عامیانۀ زبان فارسی است که ظاهرا در عهد ناصرالدین‌شاه ساخته و پرداخته شده است. از آنجا که ادبیات عامیانه پنجره‌ای است که حیات اجتماعی ملل را می‌نمایاند و پیام‌ها در متن این نوع از آثار ادبی با واقعیت‌های تاریخی، فرهنگی و ایدئولوژیکی مردم آن سرزمین در پیوند است در این پژوهش سعی بر آن بوده است که پس زمینه‌های تاریخی و ایدئولوژیکی متن مو...

مطالعه حاضر به بررسی تطبیقی مفاهیم شخصیت‌شناسی و مضمون‌شناسی در داستان «امیرارسلان نامدار» اثر محمدعلی نقیب الممالک، نویسنده ایرانی قرن نوزدهم و «اسکریکر» اثر کریل چرچیل، نمایشنامه‌نویس انگلیسی قرن بیستم اختصاص یافته است. پژوهشگران با استفاده از روش کیفی و تحلیل محتوا، ابتدا به بررسی نوع ادبی هر کدام از آثار ادبی پرداخته و سپس شخصیت‌های اسطوره‌ای، مضمون‌شناسی ادبی و در نهایت م...

گزاره قالبی یکی از عناصر ساختاری قصّه¬های عامیانه است. این مقاله درباره تحلیل جایگاه این عنصر در قصّه امیرارسلان است. نخست مفهوم این اصطلاح در حوزه شعر و ادبیّات شفاهی روشن می شود، آن¬گاه دسته¬بندی نقشگرا از گزاره¬ها (گزاره¬های سازنده روند خطّی داستان، شکل دهنده به فضای داستان و گفت وگویی) ارائه می¬گردد، سپس با تحلیل زیرمجموعه¬های این سه گروه کلّی، تأثیر کمّی و کیفی عواملی چون سنّت ادبی، سنّت نقّالی، نقّ...

مطالعه حاضر به بررسی تطبیقی مفاهیم شخصیت‌شناسی و مضمون‌شناسی در داستان «امیرارسلان نامدار» اثر محمدعلی نقیب الممالک، نویسنده ایرانی قرن نوزدهم و «اسکریکر» اثر کریل چرچیل، نمایشنامه‌نویس انگلیسی قرن بیستم اختصاص یافته است. پژوهشگران با استفاده از روش کیفی و تحلیل محتوا، ابتدا به بررسی نوع ادبی هر کدام از آثار ادبی پرداخته و سپس شخصیت‌های اسطوره‌ای، مضمون‌شناسی ادبی و در نهایت م...

هر زبانی در بافت فرهنگی خاص شکل می­گیرد، به همین سبب می­توان در آثار ادبی، گفتمان فرهنگی و خصوصا ایدئولوژیک آن جامعه را نشانه­یابی کرد و بدین وسیله تحولات فرهنگی حاکم بر نسل­های گوناگون و حتی ژانرهای گوناگون ادبی را مورد بررسی قرار داد که چنین بررسی­ای در حیطۀ سبک شناسی و از مقولۀ تحلیل گفتمان قرار می­گیرد. داستان امیرارسلان نامدار که از جمله رمانس­های عامیانه­ی پر مخاطب زبان فارسی است، نه تنها...

این رساله درباره قصه امیرارسلان است که در اصطلاح رمانس عامیانه خوانده می شود و اساسی ترین موضوعی که در آن جستجو می شود نشانه های ماهیت انتقالی این اثر و متعلق بودن آن به ژانر دوره گذار از قصه سنتی به عصر رمان و عوامل بینامتنی و پیرامتنی آن است. به این منظور پس از تبیین مسئله تحقیق در فصل نخست، در فصل دوم به تعریف و تحدید مبانی نظری و مفاهیم کلیدی آن یعنی ژانر رمانس، دوره گذار و عصر رمان پرداخته...

قصه¬های عامیانه شاخه¬ای از ادبیات داستانی است که در اصل روایت حیات اجتماعی هر ملت و نمودار شیوه تفکر و چگونگی نگرش آن جامعه به جهان هستی است که به انعکاس ویژگی های فرهنگی، جامعه شناختی و روان¬شناسی آن جامعه می¬پردازد. از میانه قرن سیزدهم هجری، به سبب برخی از اقدامات، تغییرات و تحولات در ساختار و اصول ادبیات و نثر فارسی و داستان¬نویسی، بسیاری از آثار و داستان¬ها به سبک عامیانه و تحت تأثیر سنت ...