در سال­های اول حملة مغول، علم و تمدن دچار رکود شد؛ اما با حضور دانشمندان و وزرایی همچون خواجه رشیدالدین فضل‌الله همدانی در دورة ایلخانان و تأسیس مرکز علمی ربع رشیدی در تبریز و متمرکز کردن علوم و دانشمندان سرزمین­های مختلف در آن، دورة جدیدی از رونق آموزش و پژوهش علوم مختلف در تمدن اسلامی به وجود آمد. هدف: پژوهش حاضر با تکیه بر مطالعة موردی مرکز علمی ربع رشیدی، انگیزه‌های تجدد و احیای علمی را برر...

ربع رشیدی یکی از مدارس قدیم ایران در تبریز بود که در نیمه اول قرن هشتم هجری دایر بوده است که آنچه در این میان اهمیت دارد اصول و روش­های بکار گرفته شده در حوزه سازمان مدیریت است که با نگاهی دقیق می­توان به این موضوع پی برد که اصول کلی مدیریت و آموزش در این مجتمع در حوزه­های مدیریت و رهبری، مدیریت منابع انسانی، سازمان و مدیریت با مدیریت نوین قابل تطبیق و گاهی کاملاً مشترک است که در این مقاله با اس...

با حمله مغول بسیاری از مراکز اجتماعی ، اقتصادی و فرهنگی ایران از بین رفت . اما به کمک دیوان سالاران ایرانی بخش های مختلف کشور بازسازی شد . از جمله دیوان سالاران ایرانی که در این بازسازی نقش مهمی بر عهده داشتند می توان به خواجه رشیدالدین فضل الله همدانی وزیر سه ایلخان ، غازان ، اولجایتو و ابوسعید اشاره کرد . وی علاوه بر اداره امور سیاسی کشور درصدد فرو کاستن اثرات حمله مغول بر ایران بود . تاسیس ر...

با حمله مغول بسیاری از مراکز اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی ایران از بین رفت ، اما با کمک دیوانسالاران ایرانی بخشهای مختلف کشور بازسازی شد. از جمله دیوانسالاران ایرانی که دراین بازسازی نقش مهمی بر عهده داشته اند می توان به خواجه رشیدالدین فضل الله همدانی وزیر سه ایلخان : غازان ، اولجایتو، ابوسعید اشاره کرد. وی علاوه بر اداره امور سیاسی کشور در صدد کاستن و ترمیم اثرات حمله مغول بر ایران بود. تاسیس رب...

با سلطه مغولان بر ایران (قرن 7ق/13م) و بروز بحران‌های فراگیر اجتماعی گروه‌های فقیر رو به فزونی نهاد و باید برای ساماندهی وضعیت آنان وکاهش فقر سیاست‌های مناسب حمایتی اتخاذ می‌شد تا ثبات و امنیت اجتماعی تأمین گردد. موضوع فقر و توانمندسازی گروه‌های فرودست در آراء صاحب نظران سده‌های میانه، از جمله خواجه نصیرالدّین طوسی، مورد توجه قرارداشت و نتایج آن در تدوین برنامه‌های معطوف به حمایت اجتماعی، توسط ب...

در این مقاله سرگذشت بیماران روانی در تبریز و پیشینه روانپزشکی در این شهر مرور شده است و نگاهی به تاریخچه روانپزشکی قدیم و نوین در تبریز  و سیر تکاملی آن دارد. در تاریخچه قدیم طب و روانپزشکی  در تبریز، نام دانشگاه ربع رشیدی و بیمارستان­ها و خدمات پزشکی آن قابل ذکر است. بزرگ­ترین بیمارستان در ایران در قرن هشتم هجری یا سیزدهم میلادی که مقارن با قرون وسطی در غرب بود، توسط خواجه رشید­الدین فضل­اله ه...

بیان مسئله: آنچه امروزه از بازمانده‌های رَبع ‌ِرشیدی تبریز دیده می‌شود، ویرانه‌های ارگی است که در باروی جنوبی آن، بزرگ‌ترین برج ربع ‌رشیدی قرار دارد. آن را بازماندۀ یک رصدخانۀ ایلخانی و یا برج توپخانۀ شاه عباس صفوی معرفی کرده‌اند که گویا به هنگام نبرد با عثمانی در 1603م. آن را شتابان ساخته است؛ با این حال، مطالعات میدانی سازه و ساختار برج در کاربری آن به عنوان رصدخانه و یا برج توپخانه تردید و گما...

پارک های علم و فن آوری که ماهیتاً مدینه ی فاضله ای برای پژوهشگران، دانشمندان، نخبگان و متخصصان ماهر تمامی رشته ها محسوب می گردند خود زیر مجموعه ای از شهرک های علمی، صنعتی به حساب می آیند.با نگاهی ژرف نسبت به پیشینه ی فرهنگ و تمدن ایرانی با مجموعه ی بی نظیر"ربع رشیدی "با تمامی ویژگی های یک شهرک علمی و صنعتی روبرو می شویم که بازتاب توانمندی های علمی-فرهنگی و اجتماعی شهر تبریز در دوران شکوفایی خود ...

عدم گرایش و پای بندی مغولان به دین و مذهبی خاص موجب رشد و باروری همه گروه های اعتقادی و فکری و فرهنگی در ایران شد و به نوعی مساوات و آزادی نسبی در تحصیل علوم برای همه پیروان ادیان و فرق مذهبی برقرار گردید و دانشمندان بسیاری در مراکز علمی و مدارس شهرهای بزرگ این دوره گرد هم آمدند. از جمله مدارس و مراکز علمی مهم این دوره عبارتند از: رصد خانه مراغه، مرکز آموزش و تحقیق ریاضیات و نجوم؛ مجتمع شنب غاز...

کتابخانه همواره یکی از نهادهای مهم تشکیلات دربار سلسله های مختلف محسوب می شده و در ابتدا وظیفه آن گردآوری کتب از مناطق مختلف و تولید کتاب های جدید برای بهره مندی اعضای دربار و خاندان شاهی بوده است. با گذشت زمان و رواج تذهیب و تصویر و کتابت زیبا در امر کتابداری? بر اهمیت کتابخانه در چارچوب دربار افزوده شد و به تدریج وجه تزیینی بعضی از نسخه ها هم بر جنبه کاربردی آن پیشی گرفت و بدین ترتیب شماری از...