دلالت خودشناسی بر خداشناسی و پیوند میان معرفت نفس و معرفت رب، در فرهنگ اسلامی و در جریان‌های مختلف فکری بسیار مورد توجه بوده و تحلیل‌های مختلفی از آن صورت گرفته است. در این میان، تفاسیر قرآن که حجم گسترده‌ای از میراث فکری اسلامی را در بر می‌گیرند، جایگاه خاصی می‌توانند داشته باشند. در این تحقیق، به این پرسش پرداخته می‌شود که از نظر مفسران نخستین خودشناسی چه جایگاهی در تفسیر دارد و با توجه به نق...

افسردگی از شایع‌ترین اختلالات روانی محسوب می‌شود و بیش از صد سال است که رویکرد‌های مختلف روان‌شناسی سعی در شناخت علّت‌ها، نشانه‌ها و شیوه‌های مداخله درمانی مؤثر در مورد این اختلال داشته‌اند. انواع افسردگی از منظر قرآن منجر به دورشدن از خود واقعی و نیازهای حقیقی‌شده و فرد را به سمت گمگشتگی و ابهام سوق می‌دهد و قرآن کریم یکی از منابع مهمی است که انسان را به امید و خروج از افسردگی و یاس از مسیر بال...

معرفت نفس به ویژه ارتباط آن با خداشناسی همواره از موضوعات اصلی مورد توجه فیلسوفان و عرفای اسلامی بوده است. به طوری که, کمتر فیلسوف و عارفی یافت می‌شود که از معرفت نفس و رابطة آن با خداشناسی سخن نگفته باشد. از این میان، مقالة حاضر در پی آن است که نظرگاه ابن عربی و ملاصدرا را درباره ارتباط خودشناسی و خداشناسی در قالب تقریرهایی از جمله: صورت، انسان کامل، نقص، وجود رابط، احدیت و ظهور و امتناع ارائه...

از جمله سبک های تربیتی قرآن، سبک تربیتی مبتنی بر تکریم شخصیت است. با راهکارهای قرآنی این سبک تربیتی تحقق می پذیرد. سعادت انسان در گرو تربیت قرآنی است. انبیا هدف خود را تعلیم و تزکیه معیّن کرده اند. یکی از شیوه‏های مهم تربیت و هدایت «شخصیت دادن» به افراد است چنان که تحقیر و کوچک شمردن انسان زمینه دنیاپرستی و گرایش به امور پست و یکی از عوامل مهم انحراف اوست. هرکس از افراد ملاک منش و شخصیت ایده آل ...

بخش مهمی از تعالیم انبیاء اختصاص به تبیین نظام اخلاقی دارد که در آن شیوه¬ی خاصی از زندگی را به پیروان خود توصیه می¬کنند نمود بارز این تعالیم را می¬توان در کتب مقدس ادیان جستجو کرد. قرآن کریم و اوستا از جمله کتب مقدسی به شمار می ¬آیند که برای این مسئله اهمیت خاصی قائل هستند و دارای یک نظام اخلاقی نظام¬مند می ¬باشند. پژوهش حاضر به بررسی مقایسه-ای نظام اخلاقی قرآن و اوستا پرداخته تا به شباهت¬ها ...

یکی از سوالات اساسی بشر از ابتدای آفرینش این بوده است که "من کیستم؟". یافتن پاسخی برای این سوال می تواند راهگشای بسیاری از ابهامات و مشکلات بشری باشد. علم النفس و خودشناسی یکی از توصیه های موکد دین مبین اسلام است و بنابر گفته ی بزرگان دین، معرفت نفس رهنمون معرفت رب است و یکی از راه های خداشناسی به حساب می آید. برای یافتن رابطه ای بین خودشناسی و خداشناسی، باید مسیری را طی نمود. مرحله ی اول در ا...

هدف این پژهش بررسی ارتباط وجوه خودشناسی ( انسجامی و تجربه ای - تاملی) با پنج عامل بزرگ شخصیت و دیدگاه پذیری بود . 288 دانشجویان دانشگاه تهران با تکمیل پرسشنامه های خودشناسی ( نسخه 26 ماده ای و 12 ماده ای قربانی و همکاران ، 2003 )، شخصیت و دیدگاه پذیری در این پروژه شرکت کردند . فرض بر این بود که وجوه مختلف خودشناسی ( انسجامی و انفکاکی ) با عامل های شخصیت و دیدگاه پذیری ارتباط دارد و خود شناسی ان...

  خودشناسی به مثابه یک روش تربیتی در نگاه اول مفهومی بدیهی و روشن به نظر می رسد. اما این مفهوم با چالش هایی در معنا رو به رو است. به این معنا که با دقت در معنای خودشناسی برداشت واحدی از آن حاصل نمی شود و این می تواند از لحاظ تربیتی مشکلاتی را در عمل ایجاد کند. هدف این مقاله، تحلیل مفهوم خودشناسی به عنوان یکی از روش های اساسی در تربیت به منظور رفع چالش های معنایی و ایجاد وحدت معنایی در آن است. ب...

بررسی تطبیقی مفهوم خود از دیدگاه روان شناسی انسان گرا و عرفان اسلامی و استنتاج دلالت های تربیتی آن در چندین سال اخیر نظریه های روان شناسی در برنامه های آموزشی و تربیتی کشورمان جایگاه ویژه ای را به خود اختصاص داده است. از این میان می توان به روان شناسی انسان گرایی اشاره کرد. تصویری که این روان شناسان از انسان به دست می دهند، خوشبینانه و امیدبخش است.. آن ها محور اصلی نظام فکری خود را بر "خو...

حیات انسان، مفهوم کانونی اندیشه‏ علامه جعفری بوده و تمرکز نظری آن پیرامون نظریه "حیات معقول" می باشد. وی هدف نهایی حیات انسان را تحقق این نوع از حیات دانسته وحیات را به دو نوع طبیعی محض و معقول تقسیم بندی می کند. درحیات طبیعی محض، انسان فقط به ارضاء غرائز طبیعی خود پرداخته و ابعاد مثبت وجود انسان و استعدادهایش مغفول است. درحیات معقول، انسان از اصول و ارزش‏های حیات آگاه بوده و برمبنای آن از اختی...