مانویت دینی است که آثار نوشتاری نسبتا فراوان، اما آثار منابع تصویری یا هنری معدودی از آن به جا مانده است. آثار هنری مانوی، با وجود کم تعداد بودن، آثاری مهم و در خور توجه به شمار می آیند. با داشتن شناخت نسبت به باورها و آموزه های مانوی و با بررسی تحلیلی آثار هنری مانوی، می توان بازتاب اندیشه های اصلی این دین را در هنری که تحت عنوان آن شکل گرفته است، مشاهده نمود. برخی عناصر اصلی باورهای مانوی در ...

در اسطورۀ آفرینش مانوی رقم 1468 سال، که مدت آتش سوزی در پایان جهان مانوی را نشان می دهد، رقمی نجومی است که مانی، با آگاهی از اطلاعات نجومی زمان خود، به احتمال زیاد، آن را معادل یک دورۀ خورشیدی به حساب آورده است.

متون فارسی میانه مانوی و پهلوی اشکانی ترفانی نه تنها از نظر محتوا بلکه از جهت ادبی اهمیت فراوان دارند. این سرودها که برای هدفهای دینی سروده شده است فصیح و شیوا و زبان آن غنی است. نثر متون مانوی به زبان فارسی میانه و پارتی ثقیل و بسیار ساده است. در برابر، آثار منظوم مانوی از ارزش والاتری برخوردارند. از آنجا که ادبیات مانوی خصوصاً سرودها بخش مهمی از ادبیات ایران باستان را شامل می شود و تاکنون نیز ...

بازشناسی و بازسازی یکی از قطعات مانوی تورفان معروف به ewangelyōnīg bāšāhān («سروده های انجیلی» یا «سرودهای انجیل») هدف اصلی این مقاله است. در این جا، نویسنده در بررسی ای نسخه شناسانه می کوشد نشان دهد که آیا قطعۀ m441 پاره ای از همان برگ دست نویس است که قطعه m507 از آن جدا شده است؟ پاسخ مثبت به این پرسش متن جدیدی را در یک پیکره در اختیار متخصصان مانوی قرار می دهد که عمدتاً مشتمل بر شرح شاعرانه ای...

بازشناسی و بازسازی یکی از قطعات مانوی تورفان معروف به Ewangelyōnīg bāšāhān («سروده‌های انجیلی» یا «سرودهای انجیل») هدف اصلی این مقاله است. در این‌جا، نویسنده در بررسی‌ای نسخه‌شناسانه می‌کوشد نشان دهد که آیا قطعۀ M441 پاره‌ای از همان برگ دست‌نویس است که قطعة M507 از آن جدا شده است؟ پاسخ مثبت به این پرسش متن جدیدی را در یک پیکره در اختیار متخصصان مانوی قرار می‌دهد که عمدتاً مشتمل بر شرح شاعرانه‌ای...

مانی و مانویان به فراست دریافتند که بهترین وسیله ترویج و تبلیغ دین، نگارش و بهره‌وری از هنرهای کلامی و تصویری است. از این رو، حجم عظیمی از گنجینه‌های تصویری آثار مانی و پیروان او بازمانده است. سنت دیرپای نگارگریِ دست‌نویس‌های مانوی، خود نشان از توجه کاتبان مانوی به زیبایی و فاخر بودن نوشته‌هایشان دارد. از طرفی دیگر، جزئیاتی ناب پیرامون شخصیت‌ها و اشیاء موجود در این نگاره‌ها، در خور توجه است. در ...

چکیده ندارد.

در این تحقیق، که برای نخستین بار مطرح می‌شود، برخی دست‌نویس‌های مانوی تورفان که در مجموعه برلین نگهداری می‌شود و عنوان «سروده‌های انجیلی» دارد، معرفی می‌شود. این سرودها که تصنیفاتی از ایرانیانِ پارتی‌زبان در خراسان و ماوراءالنهر است و مهم‌ترین مطالب آنها در باب «اسطوره آفرینش مانوی» است، در نظم ابجدی و الفبایی تألیف شده‌ است. مقاله به پیشینه کاربرد سرودهای مذهبی پیش از عصر مانی و به چگونگی شکل‌گ...

تصاویر سفال سامانی نیشابور که با اسلوب رنگارنگ در زیر لعاب شفاف ایجاد شده است به علت دارا بودن نقوش پیکره ای و مضامین روایی از اهمیت بسیاری برخوردار است. پیدایش این تصاویر در منطقه خراسان موجب شده تا شاخصه های هنر پارتی بیشتر از دیگر ادوار در شکل گیری این آثار موثر باشد. به علاوه تأثیرات هنر ساسانی، مانوی، بیزانسی، سغدی و...نیز در این تصاویر قابل شناسایی است. مضامین این تصاویر را می توان بازتا...

یکی از کتاب‎هایی که مانی خود به زبان مادری‎اش سُریانی به نگارش درآورده است، «انجیل زنده» (Ewangelyōn zīndag) نام دارد. نام این کتاب در روایت‎های ایرانی مانوی، چینی، یونانی، لاتین، قبطی و نوشته‎های اسلامی آمده است. در هر یک از این زبان‎ها نقل قول‎هایی از انجیل نیز می‎توان یافت که کاملترین آنها نقل قول‎های یونانی در دست‎نوشتة یونانی مانوی (CMC) است. پس از آن می‎توان نقل قول‎های قبطی مانوی (MSC) را...