ایران کشوری چندقومی است و زبان ترکی آذربایجانی با جمعیت گویشور زیاد، یکی از مهم ترین زبان ها در کشور است. با این حال پژوهش جامعه شناختیِ جامعی، که وضعیت و موقعیت این زبان را بررسی کند، انجام نگرفته است. تحقیقاتِ انجام شده دربارۀ سایر زبان ها و گویش های ایران، از جمله بلوچی، مازندرانی، بختیاری، و گیلکی نشان می دهد که بیشتر آنها در معرض خطر زوال و انحطاط قرار دارند. با درنظرگرفتنِ چنین وضعیتی، به نظ...

هدف: ویژگی های صوتی می تواند تحت تأثیر نژاد یا قومیت گویندگان، سن گویندگان و زبان استفاده شده تغییر یابد. این که زبان به تنهایی چگونه بر کیفیت صوت اثر می گذارد هنوز مشخص نیست. برای مطالعهٔ تأثیر زبان تنها بر کیفیت صوت بایستی تأثیر نژاد یا قومیت و سن کنار گذاشته شود. با مطالعهٔ ویژگی های صوتی مربوط به زبان های مختلف تولید شده توسط افراد دوزبانه ای که به دو زبان صحبت می کنند، این امر را می توان صور...

تحقیق حاضر، ساخت افعال سبک رمزگردانی شدۀ ترکیِ آذری‑ فارسی را از منظر «مدل زبان ماتریس» مورد مطالعه قرار داده است. داده ها با حضور در کلاس و ضبط و یادداشت برداری از تعاملات رسمی و غیر رسمی چهار نفر از معلّمان با صد نفر از دانش آموزان دوزبانة کلاس های ابتدایی و همچنین مصاحبت با هشت نفر از معلّمان دو زبانه جمع آوری شدند. بررسی داده های جمع آوری شده نشان داد که در ساخت افعال سبک رمزگردانی شده، سازه ه...

زبان به عنوان پدیده‌ای زایا و پویا همزمان با پیشرفت بشر در حال تغییر است. یکی از تغییراتی که در اغلب زبان‌ها اتفاق می‌افتد، وام‌گیری ناشی از روابط گستردة اهالی زبان­ های مختلف است. وام‌گیری انواع مختلفی دارد که عبارتند از: وام‌گیری آوایی، وام‌گیری واژگانی و وام‌گیری دستوری. واژه‌ها از نظر ساختمان به انواع ساده (بسیط)، مرکب، مشتق و مشتق‌مرکب تقسیم می‌شوند؛ اما در فرایند وام‌گیری، گاه این ساختمان...

رساله حاضر مساله ملیتهای ایران را مورد بررسی علمی قرار داده و تکیه خود را بر روی زبان مشترک یعنی مهمترین نشانه ملت نهاده است . در مساله مرزبندی بین زبانها و لهجه ها علاوه بر معیارهای زبانشناسی در زمانی، معیارهای زبانشناسی همزمانی نیز بکار برده می شود. در مورد تعیین کردن زبان و یا لهجه بودن زبانهای رایج در ایران تنها بر روی زبانهایی که از یک خانواده هستند بحث می کنیم . زبانهای رایج در ایران از س...

زبان خلجی از زبان های باستانی و از خانواده زبان ترکی است که به آن ترکی باستان نیز می گویند. این زبان که امروزه گویشوران اندکی در حدود 40 هزار نفر در ایران دارد نسبت به زبان ترکی آذری و استانبولی و غیره، اصالت خود را حفظ کرده است. خلج ها بنا به دلایلی که به آن ها اشاره خواهیم کرد تحت تأثیر عمیق زبان پارسی قرار گرفته تا بدانجا که عده بسیاری از آنان زبان خود را فراموش کرده و به تحصیل و تکلم زبان پ...

در تمام زبان­ های طبیعی جهان، گسترش و تقویت واژگان از طریق خلق کلمات جدید از ویژگی­ های بنیادین زبان محسوب شده و روش ترکیب (compounding) نیز یکی از طبیعی­ ترین روش­ ها ملحوظ شده­ است. هدف از نگارش مقالة حاضر، شناسایی و معرفی بخشی از امکانات واژه­ سازی زبان ترکی بوده­ است. به همین منظور، ساختار ترکیب به طور عام و مرکب­ های اولیة غیر فعلی به طور خاص در زبان ترکی آذربایجانی مورد بررسی قرار می­ گیر...

در تمام زبان­ های طبیعی جهان، گسترش و تقویت واژگان از طریق خلق کلمات جدید از ویژگی­ های بنیادین زبان محسوب شده و روش ترکیب (compounding) نیز یکی از طبیعی­ ترین روش­ ها ملحوظ شده­ است. هدف از نگارش مقاله حاضر، شناسایی و معرفی بخشی از امکانات واژه­ سازی زبان ترکی بوده­ است. به همین منظور، ساختار ترکیب به طور عام و مرکب­ های اولیه غیر فعلی به طور خاص در زبان ترکی آذربایجانی مورد بررسی قرار می­ گیر...

بعد از زبان عربی و فارسی سومین زبان جهان اسلام ترکی است. ازاین رو، عالمان و اندیشمندان عثمانی در کنار تألیف آثار به ترجمة متون از عربی و به ویژه فارسی به ترکی عثمانی نیز پرداختند. از قرن دهم به بعد بیش از صدها اثر مهم از فارسی به ترکی عثمانی ترجمه شده است. این روند هنوز در ترکیه ادامه دارد. اما درست برعکس این روند، تعداد متون ترجمه شده از ترکی عثمانی به فارسی به تعداد انگشتان دست هم نمی رسد. تن...