توصیف مختصات ظاهری شخصیت داستانی یکی از عناصر اصلی شخصیت‌پردازی است که شامل وصف چهره، اندام، پوشش و حرکت می‌شود. از این بین عنصر پوشش در داستان‌های نظامی گنجوی، از عناصر برجسته‌ای است که علاوه بر پرداخت زیبایی شخصیت، از لحاظ جمال‌شناسی نیز قابل بررسی و تأمل است. اصل پوشیدگی در زمان تاریخی وقوع داستان (دوران ساسانی) معادل پرهیزکاری است و در زمان بازآفرینی داستان نیز به دلایل مذهبی و فرهنگی، پوشی...

داستان لیلی و مجنون از داستان‌های عاشقانۀ پرآوازه‌ در ادب پارسی و عربی است. نخستین‌بار در ادب فارسی، حکیم نظامی گنجوی این داستان را به نظم درآورد. در مقام جواب‌گویی و تقلید از او، شاعران بسیاری این داستان را منظوم ساخته‌اند. در میان این روایات، منظومۀ نوفل‌نامه یا نوفل و مجنون سرودۀ میرزاشفیع کُلیایی، شاعر کُردزبانِ سدۀ دوازدهم و اوایل سدۀ سیزدهم هجری، روایتی تازه است که ناشناخته مانده است. اهمیت ...

مبحث روایت زمان یکی از مباحث اساسی در دانش روایت‌شناسی است. بزرگترین نظریه‌پرداز این مقوله ژرار ژنت، نظریه‌پرداز ساختارگرای فرانسوی است. از نظر او زمان در پیشبرد روایت نقش مهمّی ایفا می‌کند. ژنت در نظریة خود به بررسی و تحلیل زمان در روایت، حول سه محورِ نظم، تداوم و بسامد پرداخته است. هر یک از مؤلّفه‌هایی که در این سه محور تعریف می‌شود، یکی از سه حالت شتاب را در روایت به وجود می‌آورد که عبارتند از:...

مدرنیته را به اسطوره رومی،"یانوس" تشبیه کرده اندکه دوچهره داشته است که از پشت به هم چسبیده بوده اند،یکی بالنده و دیگری میرنده،.مارشال برمن می گوید: (( عیب سرمایه داری آن است که همه جا قابلیت های انسانی را که خود می آفریندتخریب می کند)) اگر جهانی شدن راپیامد مدرنیته بدانیم ، آن گاه همین تناقض در مورد جهانی شدن فرهنگ نیز صدق می کند.جهانی شدن در ذات فرهنگ مدرن نهفته است ، وراه و رسم فرهنگی در ذات ...

چکیده ندارد.

چکیده: منظومۀ عاشقانۀ «خسرو و شیرین» اثر حکیم نظامی گنجوی را نمی­توان اثری صرفاً عاشقانه با لذات جسمانی دانست. بررسی کلّ منظومه نشان می­دهد که نظامی در زیر پوسته و ظاهر داستان، به جهان معنا نظر داشته و عشق الهی را در عرصۀ داستان متجلی ­ساخته است. در تحلیل عارفانه، شیرین مقام عاشق و معشوق حقیقی هر دو را به دوش می­کشد که بُعد زمینی وجودش در شخصیتِ شکر و بُعد روحانیش در شخصیت فرهاد جلوه می­کند. در این ...

موضوع انسان کامل از گذشته تاکنون همواره از مباحث مورد تحقیق در ادب عرفانی و فارسی بوده است و برخی از بزرگان ادب فارسی مانند سنایی، مولوی، عطار و... به داشتن آرای عرفانی در این باره مشهورند؛ برخی نیز بیرون از دسته عرفا هستند که در آثارشان رگه هایی از عرفان دیده می شود مانند حکیم نظامی گنجوی در این جستار تلاش بر این است که یکی از موضوعات اصلی تفکر عرفانی اسلامی یعنی سیمای پیامبر اکرم (ص) به عنوان...

یکی از راه های انتقال معانی از سوی شاعران و نویسندگان ، بهره گیری مطلوب و مفید از فرهنگ عامه و باورهای عامیانه است. باورهای عامیانه بیانگر عادات ، عقایدو اعتقادات و طریقه زندگی توده مردم است. از جمله شاعران توانایی که اشعارشان مشحون از فرهنگ عامیانه می باشد امیرخسرو دهلوی و حکیم نظامی گنجوی است که سنت ها ، آداب و رسوم باورها و معتقدات مردم زمان خود را با بهترین الفاظ و عالی ترین شیوه کلامی پرور...

در تاریخ ایران بعد از اسلام، از زمان های گذشته تاکنون، انجمن های ادبی در شکل-گیری و روند تکاملی شعر فارسی نقش درخوری داشته اند. انجمن های ادبی از آغاز حکومت طاهریان تا زمان مشروطه مهم ترین انجمن های ادبی به شمار می آیند. با آغاز نهضت مشروطیت ایران انجمن های ادبی نقش پررنگ تری در روند دگرگونی شعر معاصر عهده دار شدند. بسیاری از تغییرات و دگرگونی ها در شعر مشروطه از درون این انجمن ها شکل گرفت و اس...

فرهنگ به عنوان مجموعه پیچیده ای از دانش ها، باورها، هنرها، قوانین، اخلاقیات، عادات و به طور کل هر چه که فرد به عنوان عضوی از جامعه، از جامعه خویش فرا می گیرد ، و نیز به عنوان محصول مشترک جامعه انسانی که آداب و رسوم ، رفتارها و عقاید یک ملت را بازگو می کند می تواند تاثیر ویژه ای بر حوزه های گوناگون علمی، هنری از جمله ادبیات داشته باشد. با توجه به اهمیت عناصر فرهنگی ایرانی و غیر ایرانی و تاثیر آ...