رشیدالدین فضل الله همدانی هنگامی از سوی غازان خان به مقام وزارت رسید که ایران در اوضاع نابسامان سیاسی و اقتصادی به سر می­برد. او دلیل این نابسامانی را شیوة غلط کشورداری مغولان می­دانست و کوشید تا با بهره­گیری از نظام اندیشگانی ایران شهری، حکومت ایلخانی را به قدرتی مرکزی بدل کند. بخشی از کوشش رشیدالدین برای ایجاد تغییرات سیاسی در زبان نوشته­های او نمایان است. رشیدالدین با به کارگیری ساختارهای خا...

مرگ نا به هنگام ابوسعید در سال736 هـ و نبود جانشینی قانونی برای مقام ایلخانی، خلائی ناگهانی در حکومت ایلخانی ایجاد کرد که سرنوشت این حکومت را رقم زد. فقدان جانشین قانونی در کنار عوامل دیگر مسأله ی جانشینی ابوسعید را به مشکل و بحرانی بزرگ تبدیل کرد که سرتاسر قلمرو ایلخانی را تحت الشعاع قرارداد. بحران جانشینی ایجاد شده، عرصه را برای ظهور مدعیان و امرای قدرتمندی از قبایل مختلف مغول که همواره به دن...

پس از تصمیم قوریلتای دربار مرکزی مغول و اعزام هلاکو به غرب، حکومت ایلخانی در ایران طی فرایندی تاریخی و تابع تحولات دربار مرکزی و اقدامات نظامی و سیاسی هلاکوخان شکل گرفت. هدف لشکرکشی هلاکو به غرب، تثبیت حاکمیت مغولان بر سرزمین‌های فتح‌شده و نیز فتح مناطق جدید بود و تشکیل حکومت ایلخانی در ایران جزو اهداف مأموریت هلاکوخان در غرب تعیین نشده بود. تحولات امپراتوری مغول پس از مرگ منگوقاآن و رقابت‌های ...

یکی از رخدادهای مهم در سده­ی هفتم هجری (سیزده میلادی)، برپایی حکومت ایلخانی در چارچوب مرزهای سیاسی ایران است. تهاجم مغولان به سرزمین­های ماوراءالنهر، ایران و پیشروی به سوی غرب به عنوان بزرگترین حادثه­ی تاریخی قرن هفتم هجری تأثیرات شگرف سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی از خود بر جای نهاد که طی سالیان بعد باعث تحوّلات تاریخی مهمّی در منطقه گردید. مقاله حاضر با بهره گیری از شیوه­ی پژوهش تاریخی درصدد...

تکوین حکومت ایلخانی در ایران و پذیرش آیین بودایی از سوی هلاکو زمینه را برای حضور بوداییان در ساختار حکومت فراهم نمود. بوداییان که پیش از این در مناسبات حکومتی در ایران نقشی نداشتند از این پس وارد ساختار حکومت شدند. با پذیرش آیین بودایی در میان تعدادی از ایلخانان، عدۀ زیادی از پیروان آیین بودا از سرزمین­های چین و تبت و ایغور به ایران مهاجرت کردند. بوداییان در سراسر قلمرو ایلخانی بتکده­های بودایی...

با ورود مغولان به ایران و تشکیل حکومت ایلخانی تحولی مهم در زمینه ی مبانی مشروعیت حکومت ها در ایران رخ داد. حاکمان ایلخانی از مبانی جدید مشروعیتی که بر محور خاندان چنگیزخان در میان مغولان پذیرفته شده بود، پیروی می کردند. از زمان غازان خان و رسمیت یافتن اسلام در حکومت ایلخانی تلاش شد تا از مشروعیت دینی مبتنی بر شریعت اسلام نیز بهره گرفته شود. با سقوط حکومت ایلخانان در اواسط قرن هشتم هجری، ایران و...

هنر نگارگری ایران در طول دوره های متفاوت تاریخی ، براساس حکومت ها و گرایش های غالب در مقطع زمانی خود ، دچار تغییر و تحول می شده است . حال این تغییرات ، براساس قدرت فرهنگی مقطعی که در آن اعمال می شود ماهیت خود را به طور نسبی دگرگون می سازد. دوره تاریخی ایلخانی با حکومت مغولان از این امر مستثنی نیست . با در نظر گرفتن اصل التقاطی هنر ایران ، فرهنگ و هنر ایران پس از پذیرش عناصر بیگانه خصوصا چینی ،...

یکی از رخدادهای مهم در سده­ی هفتم هجری (سیزده میلادی)، برپایی حکومت ایلخانی در چارچوب مرزهای سیاسی ایران است. تهاجم مغولان به سرزمین­های ماوراءالنهر، ایران و پیشروی به سوی غرب به عنوان بزرگترین حادثه­ی تاریخی قرن هفتم هجری تأثیرات شگرف سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی از خود بر جای نهاد که طی سالیان بعد باعث تحوّلات تاریخی مهمّی در منطقه گردید. مقاله حاضر با بهره گیری از شیوه­ی پژوهش تاریخی درصدد...

با غلبۀ مغول‎ها بر حکومت خوارزمشاهیان و تأسیس حکومت ایلخانی در ایران، عناصر تازه‎ای در ابعاد گوناگون زندگی ایرانیان وارد گردید که به طرز چشمگیری حیات اجتماعی ایران را دگرگون ساخت. نمونۀ قابل توجهی از این دگرگونی و تغییرات اجتماعی این دوره، در زمینۀ وضعیت و زندگی زنان این روزگار قابل مشاهده است. به‎نظر‎می‎رسد که حکمرانی مغول‎ها در ایران بر نوع و کیفیت حضور زنان در جامعۀ ایرانی تأثیرگذار بود و چن...

برگزاری فریضه حج که یکی از واجبات دینی مسلمانان است، از زمان ورود اسلام به ایران با فراز و فرودهای خاصی همیشه انجام میگرفت. ایلخانان از همان آغاز مسلمانی خود، اقدامات قابلتوجهی در راستای اعزام کاروانهای زیارتی به مکه و بهرهبرداری سیاسی-اجتماعی از این امر، انجام دادند. اما با برافتادن حکومت آنها و بهوجود آمدن دورهای از تجزیه سیاسی در ایران، چگونگی برگزاری فریضهی حج نیز تحتتأثیر منفی بهجای گذاشت....