اولین دوره ی گذار به نظام جدید در زمان ولیعهدی عباس میرزا و صدارت قائم مقام صورت گرفت؛ دوره ی دوم به صدارت امیر کبیر باز می گردد و سومین دوره با صدرات میرزا حسین خان سپهسالار آغاز می شود. هر کدام از این ادوار، فراز و نشیب های مخصوص به خود را دارند که برای درک بهتر تحول فکری، اجتماعی و سیاسی (متعلقات مدنیت) که پیش درآمد انقلاب مشروطه می باشد، آن ها را مورد بررسی قرار می دهیم. در این مقاله تلاش ش...

رساله با موضوع جایگاه مردم در اندیشه سیاسی امام خمینی در قالب یک مقدمه و چهار فصل تنظیم یافته است، فصل اول:مفهوم حکومت، ضرورت حکومت، مشروعیت، دموکراسی رأی و بیعت و مشارکت سیاسی را تبیین می کند، فصل دوم به بیان شرایط، وظایف و حدود اختیارات حاکم اسلامی پرداخته است فصل سوم نقش و جایگاه مردم را از نظر حضرت امام خمینی مورد بحث قرار داده است، فصل پایانی دیدگاههای مفسران نظریه امام خمینی را نسبت به جا...

روسو معتقد است که خداوند قدرت و نیروی نیکی و خیر و آفریننده همه جامعه های انسانی است . بنیان فلسفه سیاسی روسو بر"اراده عمومی" قرار دارد که بر اراده فرد مقدم است . وی اراده عمومی را دولت نامید که به منظور حمایت از منافع اکثریت مردم بوجود می آید. بنا بر شالودة اراده عمومی‘دولت پدید آمد و مردمان با هم توافق کردند که براساس پیمانهایی با شرایطی به همزیستی پردازند و مطابق همین توافق است که مردم قوانی...

این مقاله مطالعه انتقادی فلسفه حقوق عمومی در دوران جدید است. در آغاز، آن نظرگاهی در عصر روشنگری نقد شده است که خود را دارای قواعدی جهانی م یخواند که با خرد جهانی آفریده شده است. قرارداد اجتماعی نظریه بنیادین فلسفه سیاست و حقوق در دوران معاصر است که از هابز تا لاک پرورانده شده و در روسو جهت آن به کلی دگرگون شده است. در ابتدای امر قرارداد اجتماعی به معنای توافق دو جانبه میان شهروندان برای ایجاد ج...

تردیدی نیست که محور اساسی اندیشه و حرکت سیاسی امام خمینی به واسطه مرجعیّت دینی، بر مبنای اسلام و عمل به تکلیف شرعی(54)  بوده است. بنابراین، نوع حاکمیت سیاسی را باید در تفسیر ایشان از رابطه شریعت و سیاست جست‏وجو نمود. از طرف دیگر، به اعتراف اکثریت قریب به اتفاق اندیشمندان و صاحب نظران، امام خمینی تنها مرجع دینی است که بیشترین بها را به مردم و رأی مردم و مشارکت آنها در سرنوشت سیاسی‏شان، داده است....

بیعت در ادبیات آیینی اسلام، بیانگر کارکرد مشارکت‌جویانه مردم در حکومت و به مفهوم حق حاکمیت مردم بر سرنوشت خویش است که در متن حاکمیت الهی پذیرفته شده است. منظور از حق حاکمیت آن است که مردم حق دارند خود سرنوشت خویش را به‌دست گیرند. بیعت در نگاه و عمل امام علی× تناسب بی‌مانندی با جمهوریت و حاکمیت اراده ملت دارد؛ در نگاه امام علی× بیعت وسیله تحقق حکومت و نشان مقبولیت آن است. در این نوشتار ضمن تعریف...

در عصر حاضر نظام سیاسی مردم سالار با مشارکت سیاسی مردم شکل می‏گیرد.از این رو وجود حکومت برای جوامع بشری ضرورتی است که عقل به آن حکم می‏کند.یکی از خصوصیات مکتب سیاسی اسلام نسبت به سایر مکاتب، فراهم آوردن زمینه مشارکت همه قشرهای مردمی در تمام مراحل تصمیم‏گیری و سرنوشت ساز است. چرا که احکام اسلامی تا روز قیامت باقی و لازم الاجرا بوده و اجرای احکام الهی جز از رهگذر برپایی حکومت اسلامی امکان‏پذیر نی...

چکیده فریدریش فون هایک از ژرف‌اندیش‌ترین مدافعان آزادی فردی و حکومت قانون است. آزادی محوری‌ترین اندیشه سیاسی هایک است که در کنار مالکیت و قانون اضلاع سه‌گانه اندیشه سیاسی وی را تشکیل می‌دهند. حکومت قانون ضرورتاً از آزادی و فرد حمایت می‌کند و مالکیت و آزادی ذاتاً به هم وابسته‌اند. هایک عمدتاً به آزادی منفی به معنی فقدان هرگونه اجبار خارجی یا وابستگی به اراده خودسرانه دیگران معتقد است که در این صورت...

از نظر امام علی‌ (ع)، عرصۀ سیاسی حکومت حق‌محور، عرصه‌ای شایسته‌‌سالار است که در آن همۀ افراد جامعه باید موقعیت مشارکت در حکومت را داشته باشند؛ و حکومت بر اراده و حضور آنان متکی است. آن حضرت‌ (ع) به حکومت، به‌مثابۀ وسیله‌ای برای خدمت به مردم نگاه می‌کنند. پرهیز از خودکامگی، و تأکید بر مشاوره با مردم، وجه بارز حکومت آن امام‌ (ع) است. در این حکومت، از عامۀ مردم به‌مثابۀ ستون دین و سپر محکم دربرابر...