این نوشتار عهده دار انجام واکاوی هایی است که هر بحثی در اخلاق زیست محیطی به نحوی مبتنی بر آن ها ست: این واکاوی ها تا اندازه ای به جایگاه، اهمیت، و نتیجه بخشیِ این شاخه از فلسفه و تا اندازه ای به روش ها، پیش انگاشت ها، مفهوم ها، استدلال ها، و دیدگاه های مطرح در آن نظر دارد. بر پایة این واکافت ها نتایجی ایجابی به دست خواهد آمد. استدلال خواهد شد که رویکرد اصول نگر که به اصول حاکم بر رفتار اخلاقی ِ م...

فناوری و زیست ـ فناوری های نوین، امکان اهدای گامت و جنین را به زوجین نابارور فراهم آورده است. در نتیجه، یکی از پرسش های مهمی که رخ نموده این است: آیا کودکِ حاصل از اهدای یاد شده، حقی بر شناختن پدر و مادر بیولوژیک خود دارد؟ برای پاسخ گفتن به این پرسش، ابتدا باید معنای حق را مشخص ساخت. چهار معنای حق ـ ادعا، حق ـ آزادی، حق ـ قدرت و حق ـ مصونیت برای حق برشمرده اند. دو معنای ادعا و آزادی، به ترتیب به...

این مقاله در پی آن است تا کتاب نظریه حق­الطاعه در بوته نقد و بررسی را بازخوانی کند و اشکالاتی را که در این کتاب به نظریه (حق­الطاعه) شهید صدر، وارد شده­است، بی­طرفانه نقد کند؛ همچنین، محاسن و معایب کتاب را بررسی کرده، برای حل برخی مشکلات، راهکار، ارائه دهد. برای این مهم، نخست، ایرادات ساختاری کتاب مطرح شده، آنگاه به نقد محتوایی می­پردازیم.

مرتضی مطهری و فاطمه مرنیسی مساله زن مسلمان در را کانون توجه خود قرار داده اند؛ یکی از منظر فقه سیاسی شیعی و دیگر از منظر فمینیست اسلامی. مقاله حاضر دیدگاه این دو متفکر درباره حقوق زن مسلمان را بررسی می کند و این پرسش ها را طرح می کند که مطهری و مرنیسی، چه حقوق مدنی، اجتماعی و سیاسی برای زن مسلمان قائل هستند؟ و دیدگاه این دو متفکر چه شباهت ها و تفاوت هایی با هم دارد؟ یافته های تحقیق نشان می دهد:...

مراتب و درجات توحیدشهید آیت‌اله مرتضی مطهری توحید درجات و مراتبی دارد، همچنان که شرک نیز که مقابل توحید است مراتب و درجاتی دارد. تا انسان همه مراحل توحید را طی نکند، موحّد واقعی نیست. 1- توحید ذاتی توحید ذاتی یعنی شناختن ذات حق به وحدت و یگانگی. اولین شناختی که هر کس از ذات حق دارد، غنا و بی‌نیازی اوست، یعنی ذاتی است که در هیچ جهتی به هیچ موجودی نیازمند نیست و به تعبیر قرآن «غنی» است. همه چیز به...

عبدالعلی شکر[1] فقر و غنا از مفاهیمی است که علاوه بر معنای ظاهری، معنای عمیق دینی و فلسفی را نیز بر می تابد. اصطلاح فقر به دو معنای مذموم و ممدوح در کلام امام سجاد× آمده است. فقر ممدوح آن است که نیاز و وابستگی حقیقی انسان به ذات حق را نشان دهد. اما فقری که احساس تعلق و نیاز به غیر ذات حق را در انسان ایجاد کند، مذموم است. در حکمت متعالیه با تحلیل اصل علیت و بر مبنای اصالت وجود، این نتیجه حاصل می...

مفهوم حق به مثابة یکی از مفاهیم بنیادین حقوق، سیاست و اخلاق، راه خود را به گفتمان حقوقی جامعة ایرانی نیز باز کرده است. با این حال، مفهوم یادشده، مفهومی مناقشه‌آمیز بوده و هرگونه بحث دربارة آن مستلزم ورود به عرصة نظریه‌پردازی است. به رغم بیان دیدگاه‌های متفاوت در زمینة ماهیت حق که ذیل دو نظریة اراده‌انگار و سودانگار قابل دسته‌بندی‌اند، به نظر می‌رسد می‌توان نظریة مطالبه‌انگار را که به موجب آن، ح...

ارائه تفسیرهای گوناگون از حقوق و تعهدات ناشی از معاهده منع گسترش سلاح های هسته ای(npt)، یکی از مسائل مهم و مورد مناقشه حقوق بین الملل هسته ای است. وجود نقاط ضعف فراوان در این معاهده ازجمله درج عبارات کلی و مبهم، نامشخص بودن مکانیزم حل اختلافات و نداشتن توازن میان حقوق و تعهدات کشورها موجب شده تا قدرت های هسته­ای قادر باشند با تفسیر دلخواه، دامنه حقوق و تعهدات ناشی از معاهده را به نفع خود تعریف ...

مقدمه: وقتی از«رفاه اجتماعی» سخن به میان می‌آید؛ کمتر به ریشه‌ها و فلسفه رفاه توجه می‌شود و معمولاَ، نیازهای رفاهی از جنس نیازهای دست دوم و روبنایی تلقی می‌شوند و همین امر سبب می‌شود که به خصوص در مواقع بروز محدودیت‌های اقتصادی و سیاسی به راحتی از تأمین نیازهای رفاهی مردم صرف‌نظر شود. این درحالی است که مفاهیم بنیادین مربوط به رفاه اجتماعی در اغلب سنت‌های فکری دقیقاً همان مفاهیمی هستند که پایه‌ها...