حضرت فاطمه 3 به عنوان تنها یادگار پیامبر 9، امّ الائمه : و حلقه اتصال میان نبوّت و امامت و به عنوان یکی از بارزترین مصادیق عصمت که زندگی او باید اسوه و سرمشق مسلمانان باشد، جایگاه ویژه ای در شعر شیعه از سده های نخستین تا دوره معاصر داشته است. در دوره معاصر، شعر فاطمی به اوج شکوفایی خود می رسد و عرصه ظهور حماسه های فاطمی و قصاید طولانی می شود که تدوین مجموعه های چند جلدی با عنوان «فاطمیّات» ثمره ای...

شعر منقبت یکی از رایج ترین انواع شعر فارسی است که تاریخ هزار ساله دارد. شاعران منقبت گوی معاصر در مقایسه با پیشینیان خود چه در قالب و چه در محتوا تغییراتی پدید آورده اند. ما در مجموعه شعرهای منقبت به ترکیب هایی برمی خوریم که با اسطوره های ایرانی پیوند خورده اند. برای نمونه واژه «شاه» در ترکیبات: «شاه مردان علی»، «شاه ولایت»، «شاه نجف» و یا واژه «مهر» با نام حضرت علی (ع) مانند «مهرعلی» این ترکیب...

شعر فاطمی شیوه ی نوینی در ادبیاّت عصر انقلاب اسلامی م یباشد و حضرتفاطمه)س( از جایگاه ویژه ای برخوردار است. در این راستا شخصّیت حضرتزهرا)س( برای روشن نمودن جایگاه زن در جامعه نقش الگویی به سزایی داشته وباعث پویا و فعّال شدن نقش زن در ادبیاّت انقلاب شده است. بسیاری از شاعرانانقلاب مضامین مکرّر را در قالب های گوناگون از جمله نو و با زبانی جدیدبدون تقلید جهت شناخت حضرت زهرا)س( به کار برد هاند. در این مق...

این رساله به بررسی حیات حضرت زهرا در خلال قصائد پنج تن از شعرای معاصر عراق یعنی شیخ محمد کاظم ازری، شیخ هادی کاشف الغطا، شیخ احمد وائلی، سید مرتضی قزوینی، و حاج محمد علی حاج حسین می پردازد. بدین صورت که پس از شرح مختصری از ابیات به بررسی آیات و روایاتی می پردازدکه با آن ابیات مرتبط است. اهمیت این بحث از چند جهت است از جمله: بررسی اشعار فاطمی شعرای معاصر عراق، آشنایی خواننده با شعر دینی معاصر و ...

شعر و ادبیات عاشورایی موضوعات و زمینه‌های متنوع و متعددی را دربرمی‌گیرد و در دوران معاصر از چنان گستره و عمقی برخوردار شده که همت مضاعف پژوهشگران را برای بررسی می‌طلبد. در میان قهرمانان عاشورایی، دخت خردسال امام حسین(ع) نیز حجم قابل توجهی از اشعار شاعران معاصر فارسی و عربی را به خود اختصاص داده که در پژوهش‌ها کمتر مورد توجه قرار گرفته است. در مقاله حاضر سعی شده با جستاری در اشعار شاعران معاصر ع...

کاربست شخصیت‌های دینی و به ویژه قرآنی، یکی از شاخصه‌های بارز شعر معاصر عربی است. آن شاعران برای القای مفاهیم مورد نظر خود به شیوه غیر مستقیم از این شخصیت­ها بسیار الهام می­گیرند. حضرت مریم(ع) از جمله رمزهای دینی­ای است که شاعران با کمک آن به شیوه­ای نمادین به بیان تجربه معاصر خویش پرداخته­اند. در پرتو اهمیت مسأله، جستار حاضر می­کوشد با روش توصیفی- تحلیلی چگونگی حضور این رمز دینی را در ...

از دیرباز نویسندگان و شاعران جهان اسلام به‌دلیل محتوای غنی و ارزش‌های متعالی اخلاقی قرآن کریم، از آن تأثیر پذیرفته‌اند. این اثرپذیری در کار شاعران گاهی مشهود بوده است؛ مانند اقتباس و درج؛ گاهی با تصویر و صورخیال همراه بوده است؛ مانند تلمیح و استعاره و رمز و سایر شگردهای تصویرآفرینی. تأثیرپذیری شاعران از قرآن کریم به دو عامل مهم بستگی داشته است: اول، میزان انس با کلام قدسی و تدبر در معانی ژرف و ...

از نخستین روزهای طلوع پُرفروغ اسلام تاکنون، شخصیّت های بزرگ مذهبی، سیاسی، اجتماعی و ادبی، مجذوب ابعاد تحسین برانگیز منش والای حضرت علی (ع) شده اند و هریک فراخور دانش و استعداد و ذوق و فهم خویش به توصیف ایشان پرداخته اند. در این مقاله، نگاه شاعران معاصر عرب به خلق و خوی حضرت مورد بررسی قرار گرفته است که در مجموع می توان گفت آنها بیشتر به مضامینی همچون: اظهار ناتوانی در توصیف او، بی بدیل بودن، راست...