خلیج فارس از زمانهای گذشته به عنوان یکی از مهمترین آبراهه های جهان مطرح بوده است. از دوران باستان گزارشاتی از ناامنی و دزدی دریایی در این آبراه وجود دارد. از آنجا که تقریباً از قرن هفدهم میلادی رفته رفته اهمیت استراتژیک این آبراه بر اهمیت تجاری آن افزوده می گردد باید با حساسیت بیشتری به وقایع آن نگریست.افزایش ناامنی در خلیج فارس از نیمه دوم قرن هجدهم میلادی به دلیل توسعه طلبی قدرتهای فرا منطقه ا...

در فاصله آغاز تهاجم مغولان 616ق/1217م و پایان دولت ایلخانان مغول736ق/1336م کانون های سیاسی و اقتصادی دریایی در خلیج فارس کمابیش در کیش، هرمز قدیم، هرمز جدید متمرکز بود. علاوه بر این ها تحولات سیاسسی – اقتصادی خلیج فارس تا حدود زیادی به دو کانون قدرت بزرگ تر نیمه ی جنوبی ایران یعنی فارس وکرمان، و در نهایت به سیاست ها و اقدامات دولت مرکزی ایلخانان مربوط می شد. در آغاز قرن هفتم، کیش تحت حاکمیت خا...

چکیده: خلیج فارس،کرانه ها و بنادر آن در دوره ساسانی پر رونق ترین دوره خود را در ایران باستان تجربه می کرد. طی قرون سوم تا هفتم میلادی در سایه اعمال سیاست های تجاری، نظامی ساسانیان خلیج فارس دوباره برتری خود را بر دریای مدیترانه و دریای سرخ به دست آورد و این منطقه تبدیل به کانون تبادلات دریایی گردید. اقدامات اردشیر اول، شاپور دوم و خسروانوشیروان در تصرف نواحی پس کرانه ای خلیج فارس (بحرین و یمن...

گونه Derbesia marina (Lyngbye) Kjellman از خانواده Derbesiaceae از رده جلبکهای سبز برای نخستین بار از منطقه خلیج فارس گزارش می‌گردد. در طی تحقیقی بر روی جلبکهای سواحل خلیج فارس در جنوب ایران این گونه از نواحی جزر و مدی سواحل بندر شناس در غرب بندر لنگه از بنادر استان هرمزگان شناسایی شد.

در خلیج فارس حدود 90 جزیره کوچک و بزرگ وجود دارد که 34 جزیره آن متعلق به ایران است. از این  تعداد 17 جزیره  از نظر حاکمیت بر آبراه بین المللی تنگه هرمز و کنترل آن و همچنین کنترل تردد ناوگان بیگانه دارای اهمیت ژئوپلیتیکی و استراتژیکی می باشند. جزیره فارسی در مرکز خلیج فارس در مختصات َ10˚50 طول جغرافیایی و َ59 ˚27 عرض جغرافیایی، دورترین جزیره ایرانی به سرزمین اصلی می باشد. این جزیره علاوه بر اهمیت...

هرچند ارتباط بین شرق و جنوب شرق عربستان با مناطق مختلف ایران پیش از دوره­ی ساسانی به خوبی دانسته     نمی­شود و مدارک نوشتاری اندکی از این دوره باقی مانده، اما شمار فراوان مدارک باستان­شناختی به دست آمده از این منطقه و شمار اندک مدارک نوشتاری باقی مانده نشان می­دهد که این ناحیه در این دوره ارتباطات بسیار نزدیکی با ایران داشته و تحت کنترل قانونی و رسمی پارتیان بوده است.هدف اصلی این تحقیق مطالعه­ی...

تنگه ی هرمز یکی از مهمترین مکانها در شبکه ارتباطی تجاری در دوره های تاریخی و اسلامی بوده است. وجود شمار زیادی محوطه، با مواد فرهنگی غنی که نشان دهنده ی گردش و داد و ستد کالا در این دوره ها با دیگر مناطق از جمله شرق و جنوب آسیا و جنوب خلیج فارس است، صحت این گفته را تأیید می کند. بررسی ها و کاوشهای باستان شناختی انجام گرفته در دو سوی شمال و جنوب خلیج فارس، محوطه های زیادی در ارتباط با شاهراه تجار...

میدان سلمان )ساسان سابق( در 411 کیلومتری جنوب تا جنوبشرق جزیره لاوان و 431 کیلومتری جنوبغربی جزیره کیش در خلیج فارس واقع شده است. این ساختار در مرز مشترک ایران و امارات متحده عربی در خلیج فارس قرار گرفته است. میدان توسن به عنوان یک منطقه با پتانسیل هیدروکربوری بالا در خلیج فارس و در نزدیکی تنگه هرمز شناخته میشود و ناحیهای در حدود 888 کیلومتر مربع در بین جزیره سیری در جنوب خلیج فارس و جزیره ق...

هم زمان با هجوم مغول، کرانه های خلیج فارس و دریای عمان تحت حاکمیت اتابکان و امرای محلی قرار داشت. اتابکان با پذیرش یساولی، پرداخت خراج و اتخاذ سیاست سازش، مانع تهاجم سپاهیان مغول به سرزمین های جنوبی ایران شدند. این سیاست فرایند رشد و تکامل بازرگانی خلیج فارس و دریای عمان را استمرار بخشید. هم زمان با این تحولات، جابه جایی آشکاری در میزان اهمیت مراکز اقتصادی سواحل و جزایر خلیج فارس و دریای عمان ب...

منطقه خلیج فارس نقش محوری در ارتباط بین اروپا، آفریقا، آسیای جنوبی و جنوب شرقی دارد و به عنوان یکی از زیرسیستم های منطقة آسیای جنوب غربی، دریای مدیترانه، دریای سرخ و اقیانوس هند، کبیر و اطلس را به هم پیوند می دهد و در این راستا از دیرباز مورد توجه قدرت های جهانی به ویژه ایالات متحده آمریکا بوده است. با توجه به اینکه این منطقه در موازنة قدرت و ساختار امنیتی بین المللی نقش محوری و تعیین کننده ای ...