مولفه های فرهنگی در وقوع جنبش اجتماعی همواره تعیین کننده است. نظریه جنبش اصلاحی نیل اسملسر در مراحل ششگانه اش به ایدئولوژی و باورهای تعیمیم یافته، پیش از وقوع جنبش می پردازد. رشد و انتشار باور عمومی همزمان و در ادامه فشارهای ساختاری شکل می گیرد و شامل دو فاکتور اصلی علت و منبع فشار و پاسخ مناسب برای آن می شود. در این مقاله پرسش اصلی این است که باورهای تعمیم یافته در جنبش ملی نفت کدام است؟ برای ...

این مقاله به موضوع جنبش زنان بعنوان جنبشی اجتماعی پرداخته و دیدگاه های کلاسیک و مدرن جنبش اجتماعی را بیان کرده است همچنین این پرسش اصلی مطرح شده است که خواست تغییر و نارضایتی زنان ایران از وضع خویش پیرامون چه محدودیت هایی شکل گرفته است نظریه پردازان جنبش اجتماعی در آغاز دهه 90 به فرایند کنش متقابل میان اعضای درگیر در جنبش اجتماعی و سازه های اجتماعی توجه نشان دادند از دیدگاه آنها این جنبش ها به ...

جنبش های اسلامی در دوران اخیر به ویژه پس از سپتامبر 2001، با به خطر افتادن موقعیت غرب در جهان اسلام و نیز لرزان شدن حکومت های وابسته به آن، فرصت های بسیار خوبی برای به دست گرفتن قدرت سیاسی و حتی متحول نمودن اوضاع منطقه به دست آوردند. از تحولات افغانستان و فلسطین گرفته تا رویدادهای بیداری اسلامی در مصر، تونس، و …، همه فرصت هایی از این دست بود که پیش روی جنبش های اسلامی گشوده شدند. اما با این وصف...

با سقوط امپراتوری هخامنشی توسط اسکندر مقدونی دنیای غرب بر دنیای شرق چیره شد. اسکندر قبل از آنکه رویای یک امپراتوری هلنیستی در سراسر جهان را به واقعیت برساند از دنیا رفت و میراث او بین سرداران وی تقسیم شد. آسیای غربی و ایران سهم سردار او سلوکس شد که در سال 312ق. م. حکومت سلوکی را ایجاد کرد  و نزدیک به نیم قرن دوام داشت؛ اما کشمکش های سلوکیان با نیروهای قدرتمند در غرب از جمله بطالسه، زمینه­ی شورش...

  جنبش گولن (خدمت) از اوایل دهه 1970 به عنوان یک جنبش دینی فعالیت کرده است؛ این جنبش دارای سرمایه­ای عظیم، میلیون­ها هوادار و هزاران نهاد و موسسات آموزشی و رسانه­های متعددی در ترکیه و کشورهای مختلف جهان است. در دهه های اخیر عناصری همچون دموکراسی، تساهل، گفتگوی بین­دینی و اقتصاد بازار در گفتمان این جنبش گنجانده شده­اند. تأکید بر عناصر مدنی و مدرن جنبش، از سوی پژوهشگران مختلف موجب نادیده گرفتن لا...

هدف مقاله حاضر پاسخ به این پرسش است که آیا وقوع انقلاب اسلامی و مطالعه آن به وسیله صاحب نظران انقلاب، دگرگونی قابل توجهی در نظریه های مربوط به فرایندجنبش انقلابی ایجاد کرده است یا خیر؟ برای پاسخ به این پرسش، که در حوزه جامعهشناسی علم است، از نظریه مرتون و به ویژه توماس کوهن درباره تغییر و تحول دانشعلمی بهره گرفته شده و این فرضیه مطرح شده است که وقوع انقلاب اسلامی ایران و مطالعه آن منجر به کشف ن...