مواضع نظری و عملی گروه‌های سلفی در پی دگرگونی شرایط تاریخی– اجتماعی و الزامات سیاسی، در معرض تحول و تغییر بوده است. جنبش سلفیه به‌عنوان یکی از حرکت‌های تاثیرگذار در جهان اسلام طی صد سال اخیر، محرک و موجد جنبش‌های سیاسی و اجتماعی در کشورهای اسلامی بوده است. تعارضات در نظریه و عمل سلفی‌گری خود موجب تقابل میان اعضای گروه‌های سلفی در جهان اهل سنت شده است که شعبات مختلف جنبش‌های سلفی اخوانی و وهابی،...

مقاله حاضر به مطالعه نقش فرهنگ سیاسی بر شکل­گیری و تکوین جریان­های تکفیری و سلفی در خاورمیانه­، به صورت مطالعه موردی عراق و سوریه پرداخته است­. متغیر­های مطرح شده در این پژوهش عبارت است از­: فرهنگ سیاسی سنتی­، تبعی و شکل­گیری و تکوین جریان سلفی و تکفیر­ی می­باشد­. تبیین نقش فرهنگ سیاسی بر شکل­گیری و تکوین جریان­های تکفیری و سلفی درخاورمیانه به خصوص جوامع عراق و سوریه­؛ تبیین مولفه­های فرهنگ سیا...

بحران های سیاسی در کشورهای عربی که از آنها به عنوان بهار عربی یاد می شد، نه تنها به استقرار رژیم های دموکراتیک در منطقه ختم نشد؛ بلکه منجر به پیدایش و گسترش گروه‌های سلفی-تکفیری در آنها گردید. این گروهها از شمال و شاخ آفریقا گرفته تا آسیای مرکزی در کشورهای منطقه پدیدار گشتند و به جذب نیرو پرداختند. با توجه به این که سوریه و عراق در کانون این بحرانهای تروریستی قرار گرفتند، تهدیدهای این گروه‌های ...

هدف این مقاله شناخت مؤلفه‌های فرهنگ سیاسی جریان سلفی تکفیری با تأکید بر گروه داعش است. بر اساس یافته‌های پژوهش، سلفی‌ها گروهی از مسلمانان تندرو از اهل سنت هستند که عقاید و باورهایی انحرافی از اسلام دارند. در این میان، جریانی خشونت‌طلب و رادیکال به نام داعش، در مدتی کوتاه توانسته است به بخش‌هایی از سوریه و عراق تسلط یافته، در کانون تحولات سیاسی بین‌المللی قرار گیرد. رهبر آن‌ها خود را خلیفه مسلما...

 هدف این مقاله بررسی نقش دیپلماسی زیارت در مقابله با جریان سلفی تکفیری است که طی سال‌های اخیر در منطقه ژئوپلیتیک خاورمیانه و محیط امنیتی جمهوری‌اسلامی چالش‌آفرین شده است. بر این مبنا پرسش اصلی مقاله این‌گونه مطرح شده است که دیپلماسی زیارت چگونه می‌تواند با جریان سلفی تکفیری مقابله کند؟ نخستین پاسخی که به پرسش مذکور داده شده این است که: «جمهوری‌اسلامی به‌دلیل موقعیت حساس هویتی و جغرافیایی، می‌تو...

یکی از پدیده­های زیانبار عصر حاضر، گسترش دیدگاه سلفی گری و ظهور گروه های تکفیری همچون گروه تروریستی داعش است که با پشتیبانی استکبار جهانی، جنایات فجیعی را در کشورهای مختلف بویژه کشورهای اسلامی مرتکب شده اند. دنیای اسلام  نه تنها باید از تمام ظرفیت های خود برای مقابله با این پدیدة شوم استفاده کند، بلکه علاوه بر آن، می­بایست از توسل به ساز وکارهای قضایی بین المللی نیز غافل نشود. مقالة حاضر، با ات...

این نوشتار به جریان‌شناسی سلفی‌گری اختصاص دارد. به منظور انجام این مهم، ابتدا ریشه‌ها و زمینه‌های تقسیم‌بندی سلفیان بررسی شده؛ سپس به تقسیم‌بندی جریان‌های مرکزی سلفی پرداخته خواهد شد. در بخش نخست، منشأ انشعاب و تقسیم سلفیان در سه حوزه سیاست، عقاید و روش شناسایی و به‌ صورت مجزا بررسی می‌شود. در بخش دوم نیز، جریان‌های سلفی در چهار گروه اصلی: تکفیری، جهادی، تبلیغی و سیاسی شناسایی و تقسیم‌ب...

پس از حمله آمریکا به عراق درسال 2003 که به سقوط رژیم صدام منجر شد، عراق همچون افغانستان به صحنة کارزار نیروهای سلفی ـ جهادی با اشغال گران آمریکایی تبدیل گردید. این نیروها که در افغانستان دارای تجربه و شبکه منظم و منسجمی برای مقابله با اشغال گری شوروی بودند در عراق نیز با اتکاء به این توانایی ها توانستند چالش ها و مخاطرات نظامی و امنیتی جدی برای آمریکا ایجاد نمایند و در ادامه نیز در تقابل با دول...

اسلام سیاسی سلفی در پی استقرار چه نوع حکومتی است و از منظر سنت‏گرایی چه انتقادهایی بر این نوع حکومت وارد است؟ از نظر این مقاله، جریان سلفی با قرائت انحرافی از اسلام در پی ایجاد مدلی از حکومت تمام‏عیار مذهبی هستند که کارویژه‏اش اجرای خودسرانه‎ شریعت و سنت است. سنت‏گرایان که خود دغدغه حفظ سنن الهی را دارند، قرائت سیاسی- تکفیری در اجرای شریعت را نقض غرض دانسته و کوشش بنیادگرایان سلفی برای تأسیس حک...

گروهها وفرقه های مختلف از دیرباز همواره در درون جامعه اسلامی خود را منتسب به اسلام نموده و قرائت های مختلفی را از اسلام ارائه کرده اند با نگاه پارادایمی، اندیشه سیاسی مسلمانان را در سطح کلان می توان به سه جریان سنت گرایی دینی، نوگرایی دینی و تجدد گرایی دینی، تقسیم نمود. فکر سلفی تکفیری جزء جریان موسوم به سنت گرایی دینی قابل طرح و بررسی است. نگارنده در پی پاسخ به این سوال است که ماهیت گروههای سل...