جامعهشناسی ساخت گرا یکی از رویکردهای اساسی نقد ادبی معاصر است. جامعهشناسان ساخت گرا چون گلدمن آلتوسر و ماشری گاه متون سمبولیستی و سوررئالیستی را مورد بررسی قرار میدهند. داستان سه قطره خون صادق هدایت دارای ظرفیت هایی است که میتواند قرائتهای متفاوتی داشته باشد. معمولاً داستان سه قطره خون را از دیدگاه روان شناختی تحلیل کرده اند، اما این مقاله داستان حاضر را با رویکرد ادبی متفاوت، یعنی بر اساس نظریا...

ساخت­گرایی یکی از شیوه­های نقد ادبی است که به بررسی ساختار­های اجتماعی در آثار ادبی می­پردازد. ایدئولوژی، از مهم ترین مباحث مورد توجه منتقدان ساخت­گرا و ازجمله مباحث مهم داستان­نویسی عصر صادق چوبک است. چوبک در داستان­های خود به انحاء و روش­های مختلف، ایدئولوژی­های گوناگون حاکم در جامعة وقت، ازجمله ایدئولوژی اجتماعی(مرد­سالاری، طبقاتی و... )، سیاسی و مذهبی را به چالش می­کشاند. در این مقاله، ایدئ...

رنگ ، همواره یکی از بنیادی ترین ویژگی های بصری اجسام بوده است و همچنین یکی از قوی ترین عناصر زیبایی شناسی محسوب می شود ، لذا در این پژوهش با استفاده از روشمندی خلاقیت بیونیکی به شناسایی و بررسی با کیفیت ترین رنگ ها در گونه های زیستی پرداخته ایم. در روند مطالعات بهترین رنگ ها ، رنگ های ساختاری شناسایی شدند چرا که دارای سه ویژگی برتر همزمان هستند یعنی جلوه ی بصری ممتاز ، دوام و پایداری عالی و همچ...

عینیت یا ذهنیت کیفیات زیباشناختی از دیرباز مورد توجه و پرسش فیلسوفانی بوده که در حوزه زیبایی شناسی اندیشیده اند. پیشینه چنین بحثی را می توان از رساله های افلاطون با تفکر عینیت گرایی زیباشناختی دنبال نمود و تا نقد سوم کانت به اوج قلّه ذهینت گرایی کیفیات زیباشناختی رسید. در واقع پرسش در باب عینیت یا ذهنیت مسائل زیبایی شناسی چنین خواهد بود: آیا کیفیات و ویژگی های زیباشناختی دارای حقیقت عینی و خارجی...

لازمه پیشرفت در جامعه شناسی درک پدیده های اجتماعی است. از این طریق می توان به تبیین علی مبادرت ورزید و برای پدیده اجتماعی عامل یا عواملی را مورد شناسایی قرار داد. روش تفهمی در فرایند استقرار عینیت سعی در کنکاش انگیزه های عامل دارد تا بدان وسیله، علل واقعی افعال آدمیان را باز شناسد. در این مسیر البته روش تفهمی با انگیزه های عامل سر و کار دارد تا سرانجام به تفسیر علی برسد. بدین منظور، حتما باید پ...

در نقد جامعه‏شناختی رمان، ارتباط ساختار و محتوای داستان با وضعیت و دگرگونی‏های جامعه و محیطی که در آن متولد شده بررسی می‏شود و چگونگی انعکاس و بازنمایی هنرمندانۀ جامعه در جهان تخیلی اثر ادبی، نقد و تحلیل می‏شود. نویسندگان در این مقاله، بر پایۀ چارچوب نقد جامعه‏شناسی، به بررسی آثار نویسندۀ مشهور الجزایری، خانم احلام مستغانمی، پرداخته‏اند. با آنکه وی نویسنده‏ای رمانتیک است، در قالب رمانتیسم جامعه...

تدوین تئوری در حوزه معماری و شهرســازی و چگونگی اجرای آن، از معضلاتی اســت که صاحب نظران این حوزه را به چالش کشیده است. ناکامی مکاتب مختلف در معرفت شناسی روابط بین اجزای معماری و شهرسازی هم زمان با پیچیدگی علوم و تعامل آن ها با این علم آغاز گردید. از طرفی ورود اندیشه های غربی و از طرف دیگر نگرش اتمیسم به معماری و شهرسازی، سبب ناکامی مکاتب مختلف داخلی در معرفت شناســی روابط بین اجزای معماری و شه...

چکیده در این مقاله، رویکرد ساخت گرایی اجتماعی در حوزه ی فلسفه و جامعه شناسی علم معرفی و بررسی می شود. از دید فلسفی، ساخت گرایی اجتماعی با شکست فلسفه های علم استاندارد، چه اثبات گرا و چه ابطال گرا و مطرح شدن تزهایی مانند نظریه بار بودن مشاهدات، تعین ناقص نظریات و قیاس ناپذیری پارادایم ها، رقیب فلسفه های استاندارد علم است. از لحاظ تاریخی، ساخت گرایی اجتماعی، در دو جریان جامعه شناسی معرفت و جامع...

چکیده «پیر بوردیو» (2002-1930) سر شناس ترین چهره جامعه شناسی فرانسه است که با صورتبندی رهیافت تعامل گرایانه خود، طنین خاتمه استیلای نظریه های کنش گرا و ساختار گرا در جامعه شناسی را فراگیرتر ساخت. وی با طرح نظریه «ساختار گرایی ساخت گرایانه» از رهگذر رابطه دیالکتیکی« میدان ها» و «عادت واره ها»، علم سیاست را ناچار از اتخاذ رهیافت های جامعه شناختی و انسان شناختی، بویژه ارزیابی ریشه های فرهنگی جوام...

در نقد جامعه‏شناختی رمان، ارتباط ساختار و محتوای داستان با وضعیت و دگرگونی‏های جامعه و محیطی که در آن متولد شده بررسی می‏شود و چگونگی انعکاس و بازنمایی هنرمندانۀ جامعه در جهان تخیلی اثر ادبی، نقد و تحلیل می‏شود. نویسندگان در این مقاله، بر پایۀ چارچوب نقد جامعه‏شناسی، به بررسی آثار نویسندۀ مشهور الجزایری، خانم احلام مستغانمی، پرداخته‏اند. با آنکه وی نویسنده‏ای رمانتیک است، در قالب رمانتیسم جامعه...