گنوس واژ ه ای است یونانی به معنی دانش و معرفت و گنوستیسیزم به معنی مذهب گنوسی، نا میاست برای برخی مکاتب دینی و آئینی، که نجات انسان را در گرو دستیابی به نوعی معرفتپوشیده و سر ی می دانستند که تنها در اختیار برگزیدگان قرار داشت . این مکاتب از حوالی دو قرنپیش از میلاد تا قرن دوم میلادی در منطقۀ شامات، به ویژه اسکندریه در مصر، فعال بودند وآموزه هایشان به شدت بر الهیات یهودی، مسیحی تأثیر نهاد و توان...

باروخ اسپینوزا (1677-1632)، فیلسوف هلندی و پرآوازه قرن هفدهم اروپا، از زمره متفکران بزرگی است که هم به سبب نحله و نظام فلسفی خاص و هم به علت سلوک اخلاقی و عملیش مورد توجه فراوان قرار داشته ودارد. پدر و مارد او از مهاجرین یهودی پرتغال بوده اند و او نیز قاعدتاً پیروان این مذهب به شمار می آمده و لکن به سبب انتقاداتی که به کنسیۀ یهودیان و برخی از اعتقادات آنان داشته، از مجمع یهودیان آن کشور طرد و از...

این مقاله پاسخی است به ثنویت افراطی میان نفس و بدن در فلسفة دکارت که معضل تبیین صحیح رابطة آن دو را پیش آورد، چراکه هیچ یک از راه حل های ارائه شده به وسیله دکارت درباره چگونگی ارتباط نفس و بدن قانع کننده نبوده است؛ دکارت، در نهایت، با اعتراف به ناتوانی خویش، فکر نکردن در این باره را بهتر از فکر کردن می داند. هدف از این مقاله بررسی بهترین پاسخ برای تبیین صحیح و عقلانی نحوة ارتباط نفس و بدن است ک...

عقل، عاطفه و عمل سه عنصر اساسی تربیت اخلاقی هستند. دربارة تأثیر و برتری عقل و عاطفه در تربیت اخلاقی، بحث های فراوانی شده است. این مقاله قصد ندارد به بررسی این نکته بپردازد که آیا بین این دو ثنویت است یا وحدت، چرا که امروزه دیگر از ثنویت هایی که شاید قرن ها به طول انجامیده است دیگر خبری نیست. آنچه که در این پژوهش مطرح می شود جایگاه و نقش عقل و عاطفه در تربیت اخلاقی با توجه به زمان است. بررسی ها ...

این پژوهش توصیفی-تحلیلی به کاربست تئوری «یین و یانگ» به عنوان یکی از نافذترین اصول چهارچوب فلسفی خاور دور، در تحلیل و توصیف رویکردهای هنری شاخص غرب، و گرایش تناوبی آنها در غالب «یین» و «یانگ» می پردازد. به طوری که مکاتب و سبکهای هنری بین قرن پانزدهم تا پایان قرن نوزدهم، به صورت دوتایی تحت عناوین یین و یانگ با هم مقایسه شده و از زاویه تازه ای به روند ادوار تاریخی هنر غرب نگریسته شده است. از آنج...

چکیده : شاید مدتها تصور می شد که آیین زرتشت در غبار زمان به فراموشی سپرده می شود، ولی در قرون اخیر بسیاری از مستشرقان با نیات متفاوت، به بازبینی ، بررسی وکنکاش در تعالیم واعتقادات این آیین، پرداخته اند وبا پیوند دادن حلقه های مشترک آن با سایر ادیان الهی ،آنرا در مجموعه ادیان زنده دنیا محسوب نموده اند . از طرفی بسیاری از زرتشتیان نیز به این باور رسیده اند که آموزه های کهن واساطیری ، پاسخگوی نیا...

از میان متفکران مکتب ودانتا دیدگاه شانکارا از اهمیت ویژه ای برخوردار است و بیش ترین تفاسیر و مقالات نیز به آراء او اختصاص یافته است. از این رو، بی مناسبت نیست که او را متنفذترین حکیم هندی مکتب ودانتا خواند. مقاله حاضر نیز می کوشد به آراء متافیزیکی و معرفت شناختی وی در مکتب ودانتا بپردازد. مکتب ودانتا بیش تر با نام شانکارا عجین است، از این رو او را نماینده اصلی مکتب ودانتا می دانند. با توجه به ا...

نسبی گرایی که در نظریه های نقادانه جدید، اصلی پذیرفته شده محسوب می شود، حاصل تحولات فکری ای است که ریشه در فلسفه پدیدارشناسیِ هوسرل دارد و در نقد ادبی، بویژه با آرای نظریه پردازانِ «مکتب کنستانس» در نیمه دوم قرن بیستم رواج یافت. تا پیش از پیدایش این نظریه ها، سمت وسوی اصلیِ نقد ادبی را تلاش برای یافتن معنایی تغییرناپذیر در متن تشکیل می داد. این رویکرد مطلق گرا، غایت نقد ادبی را در «کشفِ» معنایی می ...

از میان متفکران مکتب ودانتا دیدگاه شانکارا از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و بیش‌ترین تفاسیر و مقالات نیز به آراء او اختصاص یافته است. از این رو، بی‌مناسبت نیست که او را متنفذترین حکیم هندی مکتب ودانتا خواند. مقالة حاضر نیز می‌کوشد به آراء متافیزیکی و معرفت‌شناختی وی در مکتب ودانتا بپردازد. مکتب ودانتا بیش‌تر با نام شانکارا عجین است، از این رو او را نماینده اصلی مکتب ودانتا می‌دانند. با توجه به ا...

کسانی که درباره دین زرتشت پژوهش می‌کنند، قاعدتاً با این پرسش مواجه شده‌اند که به باور زرتشتیان، «آیا جهان و انسان، یک آفریدگار دارد یا دو آفریدگار: یکی خالق خوبی‌ها و دیگری خالق بدی‌ها؟». اندیشمندان معاصر زرتشتی، «توحید» را باور بنیادین خویش می‌شمرند و مؤکّدا «ثنویت» را رد می‌کنند؛ اما با مراجعه به منابع زرتشتی، با تفکیک بین گات‌ها و غیرگات‌ها، عبارات گوناگونی در این باره به چشم می‌خورَد که برخی ا...