در بین مورخان علم دو نظریة عمده دربارة جای گاه علم در فرهنگ اسلامی وجود دارد: برخی بر این باورند که علم در اسلام مسئله ای حاشیه ای است و اساساً در دستگاه تعلیم و تربیت اسلامی، پدیدة علم از جای گاه جدی و بااهمیتی برخوردار نبوده و در حاشیه قرار داشته است. طرف داران این نظریه آن را «نظریة حاشیه ای» می نامند. بنا بر این نظریه، دستاوردها و موفقیت های بزرگ و انکار ناپذیر علمیِ دانش مندان مسلمان و فیلسو...

از آنجایی که اسطوره در ادبیات اروپا پیشینه ای طولانی دارد و بخش مهمی از این ادبیات را تشکیل می دهد، می توان با شناخت هرچه دقیق تر آن به اثرگذاری اش بر ضمیر انسان ها پی برد. اسطوره «وحشی شریف»(1) نیز، که با کشف قاره آمریکا در قرن شانزدهم به وجود آمد، همواره برای به چالش کشیدن دنیای غرب و جامعه به ظاهر متمدن اروپایی حضوری پررنگ داشته است. از دیرباز بسیاری از اندیشمندان بزرگ فرانسه در این باره قلم...

به دنبال معرفی شاخصه های سه رویکرد تجددگرا, شریعت گرا و تمدن گرا در اندیشه اجتماعی دینی, این مقاله به ارائه گزارش و تحلیلی از شخصیت ها و کانون های فعال در هر رویکرد می پردازد و با نشان دادن مواضع و آثار تولید شده در هر جریان, به ریشه ها, نقطه های تماس یا رویارویی آنها نیز حتی الامکان اشاره می کند. هدف از این مقاله, ارائه یک طرح تفصیلی و گسترده برای پژوهش جامع در خصوص جریان شناسی تفکر اجتماعی دی...

دیدگاه نصر در مورد تمدن ، حکایت از پارادایم جدیدی در تعریف تمدن دارد؛ اوبرخلاف طیف قدیم یتر نظریه پردازان عرصه تمدن، فرهنگ درون تمدنی و هویتمستقل فرهنگی را شاخصه و مبنای شکل گیری تمدنها و مرزبندی های تمدنی به شمارمی آورد؛ بر این اساس وی تمدن ها را مبتنی بر جوهرۀ فرهنگی آنها، به تمدن سنتی وتمدن مدرن تقسیم بندی می کند؛ از این منظر، هر امری در تمدن های سنتی مبتنی برنوعی ارتباط با ماوراء الطبیعه و ...

دیدگاه نصر در مورد تمدن ، حکایت از پارادایم جدیدی در تعریف تمدن دارد؛ اوبرخلاف طیف قدیم یتر نظریه پردازان عرصه تمدن، فرهنگ درون تمدنی و هویتمستقل فرهنگی را شاخصه و مبنای شکل گیری تمدنها و مرزبندی های تمدنی به شمارمی آورد؛ بر این اساس وی تمدن ها را مبتنی بر جوهرۀ فرهنگی آنها، به تمدن سنتی وتمدن مدرن تقسیم بندی می کند؛ از این منظر، هر امری در تمدن های سنتی مبتنی برنوعی ارتباط با ماوراء الطبیعه و ...

از آن جایی که تحقق خانواده مطلوب از دیدگاه اسلام، یکی از گام های اساسی جهت تمدن سازی نوین اسلامی است؛ در این پژوهش با روش کتابخانه ای با مطالعه 37 آیه در حوزه خانواده، مناسبات خانوادگی از دیدگاه قرآن(در دو حوزه مناسبات معنوی و حقوقی) استخراج شده است. پس از طرح چهار گفتمان تجدد گرایی اسلامی، تجددگرایی، سنت گرایی و تمدن اسلامی در نسبت بین دین و مدرنیته، گفتمان تمدن اسلامی جهت تطبیق مناسبات خانواد...

جستاری در اندیشه های بوم گرایی دکتر جلال درخشه چکیده: توسعه و بسط تمدن صنعتی طی دو قرن اخیر آثار مثبت و منفی متعددی برای بشریت به همراه داشته است. یکی از پیامدهای چالش برانگیز، فرآیند مداخله انسان در طبیعت و دگرگونی های زیست محیطی ناشی از آن است. دگرگونی هایی که به تدریج شک و تردیدها و نگرانی های بسیار جدی را رودرروی عملکرد انسان مدرن قرار داد و تکان های شدیدی در ذهنیت او نسبت به آینده جهان زی...

فلسفه سیاسی در کتاب «نظریه عدالت» جان مادلز (1971) صورتبندی جدید یافت. به نظر جان گری، نویسنده مقاله، این فلسفه سیاسی در واقع، لیبرالیسم در هیئت جدید است که به شیوه تحلیلیِ رایج در فلسفه قرن بیستم انگلوساکسون و با استمداد از «نظریه حق» کانت به دام نوعی تصور انتزاعی و غیرتاریخی از «شخص» افتاده و برخلاف فلسفه های سیاسیِ ارسطو، هیوم و استوارت میل، در هیچ زمینه ای با نیازها و خواستهای اصلی جامعه لیبر...

«اعتدال» واژه ای نوپدید در فرهنگ سیاسی ما نیست، ولی از جمله واژگانی است که به تازگی کاربرد فراوان یافته و وارد نظام سیاست گذاری و برنامه ریزی کشور شده است. این گونه واژگان اگر به درستی تبیین نشود و وفاق نسبی دربارۀ مفهوم آنها پدید نیاید، دشواری هایی را پدید خواهد آورد. «اعتدال» به عنوان یک ارزش دینی و مبتنی بر یک بنیاد معرفتی متفاوت با مبنای مشهور ارسطویی آن، در متون دینی ما بسیار مورد توجه بود...

موعود باوری یا اندیشه منجی موعود، آموزه ای است که می شود گفت در تمام ادیان وجود دارد، هر چند گستردگی و نوع این موعودباوری در ادیان مختلف متفاوت است. «مهدویت» نیز عنوان شناخته شده ای برای موعودباوری در اسلام است. این آموزه در تاریخ و متون روایی و کلامی تمام فرق اسلامی، چه اهل سنّت و چه فرق شیعی، بازتاب گسترده ای داشته است. تمایز مهم تر و اصلی موعود باوری شیعه امامیه با دیگر ادیان و فرق در جوهره...