نسبت اراده به عقل مبحث فلسفی -کلامیِ پرسابقه و تااندازه ای ناروشن است، به ویژه آنگاه که این نسبت راگونه ای تقدم قلمداد کنیم . تقدم ار اده بر عقل در اندیشه ی دکارت جنبه های پیدا و پنهان دارد . دکارت اراده رابه لحاظ صوری عظیم تر از فهم می دانست (برتری وجودی یا گونه ای تقدم هستی شناسانه)، هرچند در شناخت،یعنی داشتن ایده های روشن و متمایز، به تقدم فهم بر اراده حکم م ی داد (تقدم شناخت شناسانه ). او در...

اگر حاکم، مدیون را از تصرف در اموالش محجور کند و حکم تفلیس او را صادر ­نماید، طلبکاران نسبت به اعیان اموال او حق پیدا می­کنند و می­توانند طلب خود را از آن استیفا کنند. نکته­ی اساسی آن است که آیا تمام طلبکاران در این حق مساوی هستند و میان آن­ها و مطالباتشان اولویتی وجود دارد یا خیر؟ با واکاوی در متون فقهی، مواردی احصا می­شود که براساس آن برخی از دیّان و طلبکاران به برخی دیگر ترجیح داده شده و از ح...

دستورهای سنتی به ساختار جمله عنایت زیادی داشته اند و همچنان بر این باورند که مجموعهء سازه های یک جمله و معانی مترتب بر واژه ها نه تنها جمله ای را به صورت دستوری و نادستوری عرضه می دارند، بلکه معنایی و نامعنایی آن را مشخص می کنند. به عبارت دیگر، جمله را مجموعه ای از سازه ها می دانند که با حفظ تقدم و تأخر افادهء معنی هم می کند. در این جستار بر آنیم تا نشان دهیم جمله، حتی در ساده ترین نوع خود، دا...

طلب ممتاز استثنایی بر اصل برابری است که به موجب آن، طلبکار بر روی مال معینی از اموال بدهکار حق تقدم و تعقیب مییابد؛ حقی که سبب ترجیح وی بر سایرین می‌شود. این طلب در برخی موارد واجد حق تقدم است و در صورتی که طلبکاری واجد حق تعقیب باشد، بر اموال بدهکار، حق عینی تبعی پیدا می‏کند. بنابراین، طلب پیشگفته دارای دو ویژگی منحصر به فرد است. ردپای این طلب در قوانین مختلف یافت می شود. قانون دریایی در مواد ...

ملاصدرا به اتفاق آراء، تأثیرگذارترین فیلسوف در سنت فلسفۀ اسلامی چهار قرن اخیر است. فلسفۀ ملاصدرا براساس وجود به مثابه یگانه عنصر حقیقی، تقدم وجود، تراکم وجود، و سرانجام حرکت متعالی یا جوهری وجود بنا گشته است. ملاصدرا تقدم وجود را اصل اساسی هستی قرار داد. او بین مفهوم وجود و حقیقت وجود تمیز قائل می شود. مفهوم وجود بدیهی ترین و جهان شمول ترین مفهوم است، حال آنکه حقیقت وجود مبهم ترین مفهوم است زیر...

نسبت اراده به عقل مبحث فلسفی -کلامیِ پرسابقه و تااندازه ای ناروشن است، به ویژه آنگاه که این نسبت راگونه ای تقدم قلمداد کنیم . تقدم ار اده بر عقل در اندیشه ی دکارت جنبه های پیدا و پنهان دارد . دکارت اراده رابه لحاظ صوری عظیم تر از فهم می دانست (برتری وجودی یا گونه ای تقدم هستی شناسانه)، هرچند در شناخت،یعنی داشتن ایده های روشن و متمایز، به تقدم فهم بر اراده حکم م ی داد (تقدم شناخت شناسانه ). او در...

میرداماد را می توان به عنوان حلقة وصل سیر مباحث منطقی و گذر از منطق مشایی به صدرایی به شمار آورد. او علاوه بر توضیح و تحلیل دقیق برخی از مباحث مطرح شده توسط منطق دانان پیش از خود، ملاحظاتی نیز در زمینة بحث های منطقی دارد که در این مقاله مورد بررسی قرار می گیرد. مانند: 1. تبیین دقیق موضوع منطق و تفکیک بین معقولات ثانیة منطقی و فلسفی. از نظر میرداماد عروض معقولات ثانیة منطقی بر معقولات اولی به حس...

حق تقدم ناشی از افزایش سرمایه حق مالی قابل نقل‌وانتقالی است که بعد از گذشتن مدت‌زمان معینی منقضی شده و تحت عنوان حق تقدم استفاده‌نشده شناخته می‌شود. قانون‌گذار و حقوق‌دانان در خصوص ماهیت حق تقدم استفاده‌نشده در حقوق ایران و آمریکا سکوت اختیار کرده­اند. لیکن، بامطالعه تطبیقی حقوق دو کشور می‌توان گفت که در نظام حقوقی آمریکا حق تقدم استفاده‌نشده حقی مستقل از حق تقدم سهامداران است؛ بدین‌صورت که با ...

پرسش اساسی مقاله حاضر آن است که آزادی و امنیت کدام یک بر دیگری تقدم دارد و پاسخ داده شده که اگر مراد تقدم زمانی هر کدام از این دو باشد، طرح سئوال غلط است و اگر تقدم شأنی مقصود باشد، در این نوشتار استدلال شده که آزادی سیاسی بر امنیت ملی تقدم شأنی دارد. با آزادی می توان به امنیت رسید، ولی امنیت لزومآ به آزادی منتج نمی گردد. به نظر نویسنده راهکارهای جمع بین امنیت و آزادی عبارتنداز 1) نظام های مردم...