قرآن معجزه جاودان و جهانی پیامبر اسلام(ص) است که خود تأکید دارد هرگز گرد تحریف دامن پاک آن را نخواهد آلود. با مشاهده قرائت‌های مختلفی که از آیات آن وجود دارد، این پرسش رخ می‌نماید که آیا وجود قرائت‌های گوناگون به معنای ورود تحریف در قرآن نیست. مبحث قرائات و نیز عدم تحریف قرآن از مباحث مهم و کلیدی علوم قرآنی است، تا جائی که دانش‌پژوهان در طول اعصار مختلف درباره هر یک مستقلاً کتاب‌هایی نگ...

با وجود آن که اسلام به عنوان کامل ترین دین راهکارهایی در قرآن برای تنظیم روابط خانوادگی توصیه می کند، اما امروزه به دلیل داشتن برخی واژگان و عبارات متهم به تجویزخشونت علیه زنان شده است . یکی از این عبارات واژه «وَاضرِبُوهُنَّ » در آیه 34 سوره نساء است. به این دلیل مقاله حاضر باذکر نظرات جامعه شناسان در باب خانواده و خشونت خانوادگی و کج رفتاری اجتماعی به بررسی این عبارت با استفاده از واژه شناسی و ایجا...

«رویکرد اسلامی به تعارض»، عنوان مقاله حاضر است که به بررسی دیدگاه های مختلف درباره تعارض می پردازد. در ابتدا با تحلیل و مقایسه ی واژه های تعارض، تضاد و رقابت، تعریف روشنی از آنها ارائه می دهد و سپس با بیان دو برداشت متفاوت از تعاریف تعارض و عرضه ی آنها به منابع اسلامی، به جستوجوی دیدگاه اسلامی می پردازد. نوشته ی حاضر با استفاده از قرآن و کلمات پیشوایان دینی علیهم السلام دیدگاه اسلام را درباره ی...

یکی از مبانی مهم در شناخت و تفسیر قرآن ، تورات و انجیل، اعتقاد به عصمت وخطاناپذیری درالفاظ و گزاره های این کتاب های آسمانی است. اگر آیات و عبارات قرآن کریم و عهدین در بستر نزول و گذر زمان دچار اختلاف و تعارض شده باشند، دیگر نمی توان به آنها اعتماد کرد. از جملۀ وجوه اصالت و اعتبار متون وحیانی، صیانت آنها از هر گونه اشتباه، ناسازگاری و اختلاف است. هرگاه کسی با این مبنا در مقام فهم آیات برآید، از ...

ظاهر برخی آیات قرآن شمول وحی برای همۀ مناطق و مکان‌های زمین است؛ اما این ظهور با گزاره‌های تاریخی ناهمگونی دارد. این ناسازگاری را از دو جهت می‌توان بررسی کرد: از جهت تاریخی و یا از منظر تفسیری؛ صرف‌نظر از گزارش تاریخ. در این نوشتار بر اساس رویکرد دوم، با فرض درستی گزاره‌های تاریخی مبنی بر عدم شمول وحی، به بررسی آیات منظور پرداخته می‌شود و با بررسی سه واژه «نذیر»، «امت» و «رسول» در آیات مربوط، ن...

در قرآن آیاتی وجود دارد که مرگ را منحصر در «موتة الاولی» می داند(الدخان، 56، الصافات، 59). در مقابل، آیات دیگری از«دو بار مردن» سخن می گوید (غافر،11). در تفسیر آیات فوق، مفسران اسلامی نظرات گوناگونی ارائه کرده اند که نه تنها با آیات دیگر قرآن تأیید نمی شود، بلکه غالباً با دیگر نظرات تفسیری ایشان نیز قابل جمع نیست. از آنجا که بر اساس فرمایش خداوند، آیات قرآن مؤید و مصدق یکدیگرند و امکان وجود تعار...

«رویکرد اسلامی به تعارض»، عنوان مقاله حاضر است که به بررسی دیدگاه های مختلف درباره تعارض می پردازد. در ابتدا با تحلیل و مقایسه ی واژه های تعارض، تضاد و رقابت، تعریف روشنی از آنها ارائه می دهد و سپس با بیان دو برداشت متفاوت از تعاریف تعارض و عرضه ی آنها به منابع اسلامی، به جستوجوی دیدگاه اسلامی می پردازد. نوشته ی حاضر با استفاده از قرآن و کلمات پیشوایان دینی علیهم السلام دیدگاه اسلام را درباره ی...

خبرها و احادیثی دربارۀ زمینه­ها و موجبات نزول آیات قرآن نقل شده که اسباب نزول نامیده می شوند. بعضی از مفسران و نویسندگان علوم قرآنی از «نقش مؤثر اسباب نزول در تفسیر قرآن» سخن گفته اند، ولی برخی کتاب خدا را در تفهیم مقاصد خود بی­نیاز از اسباب نزول دانسته­اند. طرفداران تأثیر، معترفند که بیشتر اخبار اسباب نزول ضعف سندی دارند و تعدد، تعارض و تنافی نیز گریبانگیر آنهاست، ولی تلاش کرده­اند تا ضعف سنده...

در باب امکان فهم قرآن برای انسان، شبهه های مختلفی به وجود آمد، که از مهم ترین شبهه ها می توان به شبهه تعارض فهم پذیر بودن قرآن برای انسان با ضرورت وجود معصوم اشاره کرد. بنیان شبهه، مربوط  به ظنی بودن فهم انسان از قرآن است مبنی بر اینکه احتمال خطا در فهم قرآن وجود دارد و با هدایت جویی از قرآن سازگار نیست. و به دنبال بیان شبهه و ادله آن، نقد آن مطرح شده است.  

در موضوع خاص این پایان نامه علاوه بر قرآن کریم و تفاسیر معتبر آن که مورد رجوع ما بخصوص در آیات مرتبط با عملکردهای سیاسی رسول اکرم(ص) بوده است، برای دستیابی به شان نزول ها و شرح وقایع که خود بستر بروز شخصیت سیاسی و دستمایه تحلیل ها را تشکیل می داد ناگزیر از رجوع به کتب سیره پیامبر وتاریخ گردیدیم و از آنجا که محور تحقیق بر شخصیت پیامبر اسلام (ص) قرار داشت، اخبار مطمئن نقل شده در این کتابها را برر...