ابتدا تمام نسخه ها ،عکس و فیلم های موجوداز دیوان مانی شیرازی جمع آوری شد که شامل هشت نسخه ،فیلم و عکس بود.عکس و فیلم موجود در کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران،دو نسخه از کنابخانه کاخ گلستان، یک نسخه از کتابخانه ملی،یک نسخه از کتابخانه مرعشی قم و دو نسخه از کتابخانه مجلس.مبنای کار پیدا کردن نسخه اقدم و کاملتر بود که بعد از مقابله متوجه شدم با اینکه نسخه اقدم نسخه باارزشی از لحاظ خط و خوشنویسی بود ول...

تاریخ جهانگشای جوینی، اثر عطاملک جوینی، از نمونه های برجسته نثر فنی است که در قرن هفتم به نگارش در آمده است. نثر فاضلانه کتاب، استشهادات قرآنی و حدیثی فراوان، کثرت استعمال لغات و اصطلاحات مغولی و عربی، استعمال واژه‌ها در معنای نادر و کمیاب، بهره‌گیری از ابیات عربی بی‌شمار، ظرایف بیانی و سرانجام کثرت اعلام، شرح کتاب را ضروری نموده است. از این رو، در کنار تصحیح محققانه علامه قزوینی، کتب و مقالاتی...

حکمت از دیر باز مورد توجه اعراب بوده است . اگر به اشعار دوره جاهلی نگاهی بیاندازیم،متوجه می شویم که شاعر ضمن مدایح یا مراثی و یا شکوه ها و عتاب های خود ابیات حکمت آمیزی سروده است،هرچند که محیط طبیعی و اجتماعیشان به آنان اجازه نمی داد که آراء خود را به صورت یک نظام عمومی ارائه دهند، اما باز هم به اصلاح جامعه خویش، اهمیت داده ودر فالب شعر سخنان حکیمانه ای سروده اند . باطلوع خورشید اسلام این حک...

تاریخ جهانگشای جوینی، اثر عطاملک جوینی، از نمونه های برجسته نثر فنی است که در قرن هفتم به نگارش در آمده است. نثر فاضلانه کتاب، استشهادات قرآنی و حدیثی فراوان، کثرت استعمال لغات و اصطلاحات مغولی و عربی، استعمال واژه ها در معنای نادر و کمیاب، بهره گیری از ابیات عربی بی شمار، ظرایف بیانی و سرانجام کثرت اعلام، شرح کتاب را ضروری نموده است. از این رو، در کنار تصحیح محققانه علامه قزوینی، کتب و مقالاتی...

هرچند تا با اکنون چند تصحیح از دیوان خاقانی شروانی به فرجام رسیده و تحقیقات و مقالات بسیاری در باب شناخت این شاعر دیرآشنا و تصحیح و شرح آثار وی نوشته شده است، هنوز هم بیت­های بسیاری در دیوان خاقانی می­توان یافت که اشکال در ضبط و احتمال تصحیف، آنها را از لحاظ معنایی دستخوش اختلال کرده و ارزش­های بلاغی و ادبی‌شان را نیز یکسره از میان برده است. به نظر می­رسد یکی از معیارها و روش‌هایی که امروزه می­...

از میان شروح متنوعی که در هند بر حدیقة الحقیقۀ سنایی نگاشته شده، شرح عبداللطیف عباسی گجراتی، ادیب و فاضل نیمۀ ‌نخست سدۀ یازدهم از شروح ماقبل و مابعدش قابل اعتناتر است؛ زیرا وی هم نسخۀ قابل قبولی از حدیقه، تصحیح و فراهم کرد و هم ابیات مشکل آن را شرح داد. کتاب لطایف الحدایق که دربردارندۀ شرح موصوف است، به اذعان سنایی‌شناسان معاصر، بهترین و کامل‌ترین و اصیل‌ترین شرحی است...

نگارندگان، در مقالۀ حاضر، پس از مقدمه‌اى کوتاه‏ در شرح زندگى و آثار قاضی نظام‌الدین اصفهانی، شاعر ذولسانین اصفهانی در قرن هفتم هجرى، قصیدۀ نونیۀ او در ستایش امام علی(ع) را با استناد به دست‏نویس‏‌های ‏آثارِ او، گزارده و بر اساس سنت تصحیح نسخ خطی، به بررسی اختلاف نسخ و سپس، تحلیل ساختار قصیده و شرح و ترجمه یکایک ابیات آن پرداخته‌اند. از مهم‌ترین نتایج این پژوهش، که با روش توصیفی ـ تحلیل...

مخزن­الاسرار، نخستین اثر از پنج گنج نظامی گنجوی است که بسیاری از محققان به سبب ابهام و پیچیدگی­های فراوان معنایی، به شرح و توضیح ابیات آن همّت گمارده­اند. در این مقاله به نقد و تحلیل محتوای شروح مخزن­الاسرار پرداخته شده است. آشنایی با ابیات مشکل و پیچیده این مثنوی و گردآوری و ارزیابی معانی مختلف شارحان، یادآوری و اصلاح اشتباهات در توضیح برخی ابیات، برگزیدن معنی صحیح­تر ابیات و هم­چنین شناخت منشأ...

رشیدالدین وطواط یکی از دانشمندان بزرگ قرن ششم هجری و از ادبا و دانشمندان مشهور بلاغت در زبان عربی و فارسی است. تنها تصحیحی که از دیوان این شاعر صورت پذیرفته، تصحیح مرحوم سعید نفیسی است که در آذر ماه 1339 هجری در تهران به زیور چاپ آراسته شد. به دلیل متأخر بودن نسخ در دسترس مصحّح و عدم دسترسی به نسخه های قدیم تر، بسیاری از ابیات این دیوان، به ویژه ابیات عربی، با تحریفات و تصحیفات ضبط گردیده است. ن...

رضی الدین عبدالله بن محمد، معروف به امامی هروی، ادیب و شاعر قرن هفتم هجری قمری، معاصر سعدی و مجد همگر و ملک الشعرای دربار قراختاییان کرمان بوده است. علاوه بر شعر و علوم بلاغی، در ادبیات عرب و علوم عقلی از سرآمدان روزگار خود بود و رساله ای به عربی در شرح قصیده ذوالرمه (شاعر معروف عرب د 117 ق) دارد. دیوان این شاعر، فقط یک بار، آن هم در 1343 شمسی به کوشش همایون شهیدی از سوی انتشارات علمی چاپ شده ا...