در میان تواریخ کمتر تاریخی به قدر تاریخ پارت ها تاریک و نارساست. پیرو کشورگشایی های پارتی و تشدید اصطکاک موقعیت مرزی در سرحدات غرب و شمال غرب ایران، بقایای مجموعۀ ضحاک را می توان کانون تمرکز قدرت حکومتی در طی سدة اول میلادیدانست،تاجایی­کهبرجستگینفوذمذهبباحضورمستقیموتعیین­کنندةمعبددرسرنوشتسیاسی'نظامیآن آشکار است. از آنجایی که تاکنون معابد پارتی را در نجد ایران کشف نکرده اند و همواره ایالات خارجی...

چکیده دوران حکمرانی ایلخانان مغول از اثرگذارترین دوره ها در تاریخ ایران بوده است که به طور قابل توجهی حیات اجتماعی ایرانیان را دستخوش تغییراتی ساخت. یکی از نمونه­های این تغییرات، در موضوع پوشاک قابل ردیابی و مطالعه است. هدف این مقاله بررسی پوشاک مردانه، شکل و طرح البسه و انواع و اجزاء آن در دوره­ی ایلخانان می­باشد. مشاهده­ی آثار هنری و نگارگری­­های کتب تاریخی آن دوره مهمترین شیوه در بررسی­های ا...

مقبرۀ شاه‌عباس دوم صفوی در ضلع شمالی ضریح مطهر حضرت معصومه (س)، بقعه‌ای 12ضلعی با ارتفاع تقریبی 12 متر است که در سال 1077 ق. ساخته و با انواع تزئینات مختلف مانند نقاشی روی ازاره سنگی و گچ، طلاکاری و کتیبۀ سنگی تزئین شده است. در این مقالۀ توصیفی- تحلیلی، تغییرات به‌وجود آمده در ساختار بقعۀ شاه عباسی در طول زمان و آسیب‌های ایجاد شده بر بنا و تزئینات آن مورد بررسی قرار گرفته است. اگرچه تغییرات ساخ...

مناره ها ی سلجوقی ایران از عناصر مهم معماری اسلامی از نظر حکمی، فرم معماری، سازه و تزئینات هستند که در این چهار حوزه، نیاز به بررسی و تحقیق دارند. احداث مناره در ایران، به عنوان راهنما و هدایت معنوی و مادی، از دورۀ پیش از اسلام، آغاز و در عصر سلجوقی به اوج تکامل خود رسید. آن ها ابتدا به صورت منفرد در دشت ها، در کنار راه های مهم و مسیر کاروان ها و سپس در نزدیکی مساجد و مدارس، به عنوان یک عنصر مه...

بنای سلطانیه که یکی از بزرگترین بناهای آجری دنیا محسوب می شود و اولین گنبد بزرگی است که به شیوه دوپوسته به هم پیوسته میان تهی در جهان ساخته شده است و امروز به عنوان سومین گنبد بزرگ جهان شهرت دارد، علاوه بر این ویژگی ها، تکنیک و شیوه های اجرایی تزئینات آن باعث شده است که در تاریخ هنر معماری منحصر بفرد نیز باشد. تکنیک های اجرایی و نوع تزئینات داخلی و خارجی آن، بالاخص تزئینات زیر قوس گنبد از نم...

در این مقاله پس از مرو اجمالی واژه‌شناسی لایه چینی و تاریخ استفاده از تزئیینات برجسته طلاکاری شده در اروپا و ایران، تاریخ و فن اجرای این تزئینات در ابنیه دوره صفوی اصفهان با بررسی موردی نمونه‌هایی از عالی‌قاپو، چهل‌ستون و هشت‌بهشت موردبررسی قرارگرفته است. برای این منظور از آزمایش‌های انجام‌شده به روش (SEM) برای تعیین ضخامت ورقه طلا و همچنین مشاهده ساختار میکروسکوپی لایه چینی تزئینات طلاچسبان اس...

مسجد در بلوچستان ایران از مهم ترین و محوری ترین بنا های یک شهر به شمار می رود. مساجد بلوچستان از قدمت زیادی برخوردار نیستند، که علت اصلی آن نوسازی و بازسازی مداوم مساجد بوده است. مساجد منطقه مذکور از نقطه نظر زیبای-شناختی و تزئینات متفاوت از مساجد دیگر نقاط ایران می باشند. بر این اساس هدف اصلی در این پایان نامه مشخص نمودن عناصر تزئینی مساجد می باشد. از 90 مسجد مورد بررسی قرار گرفته که از شهرستا...

مشاهده و مطالعه تزئینات معماری کلیساهای منطقه قفقاز نشان‌دهنده تحول یا تغییر رویکردی مشخص در برخی جنبه‌های این موضوع است. یکی از جنبه‌های تزئین بنا، استفاده از نورهای طبیعی و مصنوع در کلیساست که به روش‌های مختلفی مدیریت و کنترل شده است. مشاهدات میدانی و مطالعات تاریخی دوره‌های مختلف ساخت کلیساهای این منطقه بیانگر این است که در دو کشور گرجستان و ارمنستان، روند متفاوتی در زیبایی‌شناسی و مدیریت نو...

در این مجال به فن شناسی، آسیب شناسی و ارائه ی طرح حفظ و مرمتِ تزئینات "طلاکاری روی سنگ" در دوره ی قاجار پرداخته شده است. با استناد به نمونه های شناسایی شده، تزئینات طلاکاری روی سنگ در دوره ی قاجار به دو شیوه ی "طلاچسبان روی سنگ" و "لایه چینی روی سنگ" انجام می گرفته است. نمونه های چندی از این تزئینات خاص، مربوط به ادوار مختلف هنر ایران تاکنون شناسایی شده اند که در این میان بیشترین تعداد متعلق به ...

فضای حاکم بر معماری و شهرسازی صفویه فضایی شیعی- ایرانی است و اندیشمندان این دوره به وجود مستقل صورتهای عقلی و مثل افلاطونی معتقدند. گرایش به اشراق نوری، رویاهای مثالی، تجرد خیال و عالم ارواح و فرشتگان در تفکر اشراقی عصر صفوی، مبانی نظری حکمت هنر اسلامی- شیعی را متحقق کرده بود. عالم مثال، قرابت نزدیکی با عالم برزخ از دیدگاه مذهب شیعه دارد؛ لذا در اندیشه فلاسفه ای مانند ملاصدرا در عصر صفوی به عنو...