ارسطو در کتاب فن شعر، با نگاهی ساختاری به تراژدی، آن­را داستانی تراژیک مبتنی بر خطا یا هامارتیا می­داند. در این نگره، رابطۀ محتوای تراژدی با زمان­هاش تشریح نشده است. از آن­رو که خاستگاه تراژدی نه صرفاً آیینی بلکه سیاسی و ملازم با تحولات ساختاری و اجتماعی آتن نیز هست، این ضرورت پیش می­آید که محتوای تراژدی را از منظر سیاسی نیز مورد بررسی قرار داد. از این­رو مقاله حاضر در نظر دارد با امعان نظر به م...

تعزیه و تراژدی، نمایش هایی آئینی و مذهبی همراه با امکانات و ویژگی های مختص خویش هستند. وجود ویژگی هایی چون روایت گری، بدیهه سازی، تعلیق و تعویق حوادث و امکاناتی از این دست در تعزیه و ویژگی-هایی چون تقلید کنش، شخصیت پردازی و وحدت های سه گانه «کنش»، «زمان» و «مکان» در تراژدی از هریک از آنها نمایشی خاص می سازد که با وجود تفاوت های یاد شده، این دو گونۀ نمایشی در وقوع «فاجعه» یا «امر تراژیک» و خاستگ...

تعزیه نمایشی آئینی –مذهبی است که دارای امکانات و ویژگی هایی چون روایت گری، بدیهه سازی، تعلیق و تعویق حوادث و اجرای زنده و از همه مهمتر ارتباط بی نظیر مخاطب و تعزیه، از آن نمایشی خاص می سازد. این ارتباط به نحوی است که مخاطب در تعزیه خود بخشی از شکل گیری نمایش است. آن چه تعزیه را در میان سنن نمایشی دنیا برجسته و ممتاز می سازد ویژگی اخیر آن است. برخی پژوهشگران تاثیر بی مانند تعزیه بر مخاطب را نتیج...

نُرترُپ فرای از منتقدان ادبی اسطوره گراست که به ادبیات به دید صور نوعی می نگرد. فرای در کتاب تحلیل نقد در تبیین نظریۀ «میتوس تراژدی»، به بررسی صور نوعی، ساختار، شخصیت ها و مراحل تراژدی می پردازد. در شاهنامه، دو داستان سهراب و فرود از بن مایه های قوی تراژیک برخوردارند. با توجه به مسائلی از قبیل صور نوعی، ساختار، شخصیت ها و مراحل تراژیک این دو اثر، می توان آنها را در کنار بزرگ ترین تراژدی های جهان ...

در بررسی اساطیر،افسانه،تاریخ و آثار ادبی جهان، به نمونه هایی بر می خوریم که درونمایه و بنمایه آنها نبرد بین خویشان وخویشاوندکشی است ( پدرکشی / پسرکشی / برادرکشی/ زن کشی ). این پدیده به شکل های مختلف در تاریخ ، اسطوره، تراژدی، حماسه، افسانه و روایات مذهبی اقوام و ملل دیده می شود، که علیرغم تفاوت های صوری، از نظر ساختار و طرح کلی و الگوها شبیه یکدیگرند.خویشاوندکشی، انگیزه هایی دارد و شکل هایی؛ هم...

ارسطو در کتاب فن شعر، با نگاهی ساختاری به تراژدی، آن­را داستانی تراژیک مبتنی بر خطا یا هامارتیا می­داند. در این نگره، رابطۀ محتوای تراژدی با زمان­هاش تشریح نشده است. از آن­رو که خاستگاه تراژدی نه صرفاً آیینی بلکه سیاسی و ملازم با تحولات ساختاری و اجتماعی آتن نیز هست، این ضرورت پیش می­آید که محتوای تراژدی را از منظر سیاسی نیز مورد بررسی قرار داد. از این­رو مقاله حاضر در نظر دارد با امعان نظر به م...

شاهنامه فردوسی از آثار ادب کلاسیک ایران است که بسیاری از داستان‌های آن از منظر یک اثر تراژیک قابل بررسی است. سوگ سیاوش به عنوان روایتی کهن با هستۀ تراژیک از جملۀ این داستان-هاست. در این پژوهش داستان سیاوش بر اساس نظریۀ «میتوس تراژدی» نورتروپ فرای ، منتقد کانادایی بررسی شده است. بر مبنای این نظریه، که اصولی جهان‌شمول را در بررسی آثار تراژیک ارائه می‌دهد، داستان سیاوش از مولفه‌هایی همچون ناهمخوان...

تراژدی، در میان انواع ادبی، تأثیرگذاری بیش‌تری در ذهن مخاطب دارد و باعث می‌شود مخاطب حوادث را عینی‌تر و زنده‌‌تر احساس کند و دریابد و گاه خود را با قهرمان تراژدی مقایسه کند. در تاریخ ادب فارسی این نوع ادبی کم‌تر مورد توجه شاعران و نویسندگان قرار گرفته است. در تاریخ جهانگشای جوینی ساختار روایی حوادث و ویژگی شخصیت سلطان‌محمد خوارزمشاه و سرانجامِ کار او به‌گونه‌ای است که بسیاری از نشانه‌های نوع ادب...

تراژدی در مسیر تکامل خویش دستخوش تغییرات گوناگون گشته و معانی مختلفی به خود دیده است. ارسطو در کتاب بوطیقا ماهیت تراژدی یونانی قرن پنجم قبل از میلاد را مطرح و تحلیل نموده است. آن طور که از شواهد بر می آید، مبحث درام مدرن بیشتر با مدلهای تراژدی و قهرمان پروری تراژیک یونان باستان در آمیخته تا با انواع دیگر تراژدی. در عصر مدرن مقیاس و شکل تراژدی دستخوش تغییر گشته است. بر خلاف تراژدی های یونان باس...

در این مقاله کوشیده­ایم دو روایت متفاوت از داستان حضرت ابراهیم(ع) را از نگاه سورن­ کرکگور و ایمانوئل لویناس بیان ­کنیم. این مقاله دو بخش دارد. بخش اول شامل تصویر اگزیستانسیالیستی کرکگور از ابراهیم است که می­کوشد برتری ایمان بر عقل را با تعلیق اخلاق تبیین نماید. کرکگور معتقد است تعلیق غایت­شناختی اخلاق، ابراهیم را از قاتل بودن نجات خواهد داد و لذا قربانی کردن اسحاق، به معنای تخطّی از اخلاق نیست. ...