کواین روش معرفت­شناسی را از روش علوم تجربی جدا نمی­داند و توصیه می­کند با استفاده از روان شناسی، عصب­شناسی و روان­شناسی زبان به معرفت­شناسی بپردازیم. انکار تمایز روش معرفت­شناسی و علم به دلیل انکار مرز بین قضایای تحلیلی و ترکیبی است که از نظریه کل­­گرایی او ریشه می­گیرد. این یکسانی روش، طبیعت­گرایی نامیده شده است و دو دلیل دارد: اول، شکست روش تجربه­گرایی سنتی، که می­خواست به روش تحلیلی ساختمان ...

در پایان نامه حاضر سعی شده است که مهمترین انتقادهای سنت گرایان بر فلسفه مدرن به روایت رنه گنون و فریتیوف شوان بیان گردد. در این راستا پایان نامه از سه بخش تشکیل شده است. در بخش اول بعنوان یک بحث مقدماتی کلیاتی در مورد فلسفه مدرن بیان شده و چهار جریان اصلی آن یعنی عقلگرایی، تجربه گرایی، ایده آلیسم واگزیستانسیالیسم به صورت توصیفی توضیح داده شده و پس از آن ویژگی کلی فلسفه مدرن شمرده شده است. در ...

عقلانیت یکی از چالش برانگیزترین مباحث معرفت شناسی در قرن اخیر است. اندیشمندان حوزه ی عقلانیت همواره در پی تعریفی برای باوری عقلانی بوده اند. هرکدام بر اساس پیش فرض های بنیادی شان درخصوص وجود یا عدم واقعیت مستقل، نیز امکان یا عدم امکان دست یابی به آن، تعریف های مختلفی از عقلانیت ارائه داده اند. تریگ فیلسوفی است که با اتخاذ رویکردی واقع گرایانه، در پی آن است که عقلانیت را هم از چارچوب تنگی که تجر...

چکیده ندارد.

بر اساس روش تاریخی کوهن اکتشاف و داده­ی تجربی در تحقق پارادایم علمی و توسعه­ی علمی عادی نقشی قاطع ندارند. اکتشاف رویدادی فردی و دفعی نیست. بلکه میراثی جمعی است که از اختراع جدا نیست. داده­ی تجربی نیز مانند اکتشاف متأثر از پارادایم و آموزش جمعی است. از سوی دیگر کوهن تعین نظریه به واسطه­ی تجربه را ناممکن می داند و استدلال می کند که برای تبیین هر مشاهده ای نظریه های متعددی قابل­ فرض است که همگی به...

علوم انسانی مجموعه­ای از معارف ازجمله سیاست­شناسی و فنی و نظیر آن است و زیرشاخه­های آن به­قدری متعدد است که نمی­توان فهرست مستوفایی از آن ها ارائه کرد. به تعبیر دیگر علوم انسانی معارفی است که موضوع تحقیق آن ها فعالیت­های مختلف بشر است که روابط افراد با یکدیگر و روابط این افراد با اشیا را در برمی گیرد. مراکزآموزش­عالی ارکان مهم توسعه علوم­انسانی سهم عمده ای در گسترش و بررسی  این تعاریف دارند. می...

مقالۀ حاضر سیر تحول و دگرگونی رویکردها و چشم اندازهای علم گرایی است از تجربه گرایی خام سده های اولیۀ دورۀ مدرنیته تا نگرش های پست مدرن مورد بحث قرار می­دهد. جریان علم گرا  از چگونگی تحول در تجربه گرایی خام و گذار آن به اثبات گرایی و اثبات گرایی منطقی، سپس چگونگی گذار از اثبات گرایی منطقی به ابطال گرایی و همچنین به وجود آمدن تحول و دگرگونی در نگرش های پوزیتیویستی و ابطال گرایانه و تغییر  آن به ن...

هدف از این نوشتار، تحلیل نظری نسبت علم اجتماعی و فلسفه است؛ بدین منظور سعی گردیده ضمن بررسی آرای گوناگون و نقد و بررسی آن ها، دیدگاهی تلفیقی در تبیین نسبت این دو معرفت بشری ارائه گردد. براساس بررسی های انجام گرفته، این نتیجه حاصل گردیده که بین علم و فلسفه به طور عام در اعصار سه گانه ی تاریخی مورد بررسی به جای جدال، نوعی هم زیستی و هم گرایی وجود داشته است. در حوزه ی علم اجتماعی نیز علی رغم فراز ...

در پژوهش­های اخیر در باب تحلیل فلسفی تجربة دینی و نسبت باورها و تجربه­ها، نینیان اسمارت را در کنار کسانی چون کتس و هیک قرار می­دهند، که به ساخت­گرایی حداکثری و تقدم مطلقِ باورها بر تجارب دینی قائل­اند. در حالی­ که اسمارت از یک­سو، با طرح نظریة دوقطبیِ تجربة دینی بر اساس تمایز میان دو طرح یا بافت آموزه­ای کلّی، یعنی بافت خداباور و بافت غیرخداباور؛ و از سوی دیگر، قول به درجات متفاوت تفسیر در تجارب د...

کتاب رویکرد تجربی از آثار متأخر ون فراسن است که در آن هم بیان جدیدی از تجربه گرایی ارائه می کند و هم به تبیین نسبت آن با علم و دین می پردازد. رویکرد تجربی ون فراسن، که وجه بارز آن نگرشی منفی به متافیزیک است، قرار است در کنار معرفت شناسی جدید وی با عنوان اراده گرایی، که یک رویکرد غیرجزمی به عقلانیت است، دیدگاهی منسجم را نتیجه دهد. هدف مقالۀ حاضر این است که نشان دهد،این انسجام پایدار نیست؛ زیرا ر...