نظر به اینکه مبحث تأکید و قصر در دستور و بلاغت زبان فارسی از مباحث تاریک و ناشناخته ی علم معانی است،و بسیار مهم می باشد؛ چون هم در نحو کاربرد دارد و هم در بلاغت و نقد شعر و در زبان فارسی بطور پراکنده مطرح گردیده و هیچکدام ازآن ها دقیق و صریح و طبقه بندی شده نیست، از این جهت بر آن شدیم که این مبحث را به طور دقیق تر و گستر ده تری با ذکر نمونه ها در شاهنامه ی فردوسی بیان نماییم.

مولوى اکثر قسمت‏هاى مثنوى معنوى را به گفته خودش، در حالت بى‏خودى و در اثر تلقین منِ ملکوتىِ خود سروده است و در این شرایط، که لحظات ناب یک عارف محسوب مى‏شود، اصالت با موسیقى و کلمات است و معانى‏تابع موسیقى و الفاظند و مولوى براى اصالت بخشیدن به کلمات و برجسته‏سازى عناصر زبانى و بالطبع، تأثیرگذارى عاطفىِ مضاعف از شگردها و ترفندهاى مختلف بهره مى‏گیرد. در این میان، مبحثِ فعل و شیوه برجسته‏سازى آن در مث...

همه هنرها به طور عرضی با یکدیگر در ارتباط اند، از جمله این هنرها معماری و موسیقی است. در معماری ایرانی به واسطه ژرفای مفاهیم هنری، تشابهات معنایی و محتوایی با دیگر هنرها از جمله موسیقی نمود بیشتری دارد. این رساله در جهت تدوین نحوه ی ارتباط این دو هنر، مطالعه در زبان، واژگان و ساختار معماری و موسیقی را هدف بخش نظری قرار داده است، که در این بخش به جهت نزدیک تر شدن دو هنر معماری و موسیقی و همچنین ...

افتن معنای بلاغی فرآیند استدراک در مشخص نمودن معنی آیات قرآن کریم اهمیتی فراوان دارد. این اهمیت هنگامی نمایان­تر می­گردد که مترجم بخواهد معنی واژه «لکنَّ» را به فارسی برگرداند. این واژه از حروف مشبهه بالفعل است و یکی از حروفی می­باشد که می­توان با آن فرآیند استدراک را ارائه نمود. مترجم بدون فهم آیه و بی­آنکه به تفاسیر و معانی بلاغی این حرف را بیابد در ترجمه آن اشتباه خواهد کرد. هدف این نوشتار برر...

قرآن کریم بهترین برنامه ی زندگی را برای سعادت دنیوی و اخروی در اختیار هر انسان قرار داده است تا راه مستقیم به سوی تکامل را بیابد. قرآن از تمام جنبه ها اعم از ظاهر و باطن، احکام، زیبایی و فصاحت کلام مورد توجه متخصصین علوم قرآنی قرار گرفته است. یکی از این مباحث، بحث تأکیدات به کار رفته در قرآن و به ویژه در آیات مربوط به قصص انبیاء (علیه السلام) است. در این پژوهش ابتدا آیاتی که مربوط به سرگذشت پیا...

نعت در اصل برای توضیح و تخصیص منعوت می آید، ولی گاهی از غرض اصلی خود خارج شده و مجازآ در اغراضی چون مدح و ثنا، ذم و نکوهش، ترحم، تعمیم، ابهام، تفصیل، بیان حقیقت و ماهیت موصوف، کشف و تأکید بکار می رود. نگارنده در این مقاله، کوشیده است با استفاده از منابم معتبر نحوی و بلاغی، اغراض مجازی و بلاغی نعت رامورد بررسی قرار دهد.

 استبداد به عنوان یک آسیب اجتماعى از دیدگاه قرآن مورد بررسى قرار گرفته است. نویسنده در آغاز به تعریف آسیب اجتماعى و جامعه آسیب زده پرداخته، سپس استبداد و خودکامگى را به عنوان مصداق بارز آسیب اجتماعى معرفى مى‌کند، آن گاه به پیشینه تاریخى استبداد ستیزى اشاره کرده وبر این باور تأکید مى‌کند که به رغم فلسفه سیاسى عدالت گراى اسلام، تاریخ مسلمانان، بیشتر آمیخته با استبداد بوده است. در ادامه به تعریف ا...

»فقه اجتماعى« در مقابل »فقه فردى«، نگرشى کل‏نگر و حاکم بر تمام ابواب فقه است. در این نگاه، استنباطهاى فقهى باید براساس فقه اداره نظام اجتماعى انجام شود و تمامى ابواب فقه ناظر به امور اجتماع و اداره کشور باشد. ازاین‏رو گستره‏اى که در فقه اجتماعى مورد بحث قرار مى‏گیرد، تمامى ابواب و مسائل فقه خواهد بود; زیرا اجتماع و نظام اسلامى، شئون و زوایاى مختلفى دارد; مباحثى در حوزه اقتصاد، فرهنگ، حقوق، سیاس...

گویشوران در چارچوب نظام زبان و با استفاده از روش های مختلف به تثبیت و تحکیم کلام خود می پردازند. تأکید در کلام از ویژگی های بلاغی زبان است که برای رفع شک و ابهام و تقویّت نظر گوینده و نویسنده در ذهن مخاطبان استفاده می شود. مفعول مطلق تأکیدی به عنوان یکی از انواع تأکید در زبان عربی که مصدری منصوب و از جنس فعل پیش از خود است، در قرآن کریم بسامد بسیار بالایی دارد. بررسی شیوه ها، ساز و کارها و راهبر...