همه هنرها به طور عرضی با یکدیگر در ارتباط اند، از جمله این هنرها معماری و موسیقی است. در معماری ایرانی به واسطه ژرفای مفاهیم هنری، تشابهات معنایی و محتوایی با دیگر هنرها از جمله موسیقی نمود بیشتری دارد. این رساله در جهت تدوین نحوه ی ارتباط این دو هنر، مطالعه در زبان، واژگان و ساختار معماری و موسیقی را هدف بخش نظری قرار داده است، که در این بخش به جهت نزدیک تر شدن دو هنر معماری و موسیقی و همچنین ...

افتن معنای بلاغی فرآیند استدراک در مشخص نمودن معنی آیات قرآن کریم اهمیتی فراوان دارد. این اهمیت هنگامی نمایان­تر می­گردد که مترجم بخواهد معنی واژه «لکنَّ» را به فارسی برگرداند. این واژه از حروف مشبهه بالفعل است و یکی از حروفی می­باشد که می­توان با آن فرآیند استدراک را ارائه نمود. مترجم بدون فهم آیه و بی­آنکه به تفاسیر و معانی بلاغی این حرف را بیابد در ترجمه آن اشتباه خواهد کرد. هدف این نوشتار برر...

بررسى تاریخى مفهوم اعجاز قرآن در تفاسیر بلاغى تا عصر حاضر است. نویسنده، نخست به اهمیّت اعجاز قرآن در عصر نزول پرداخته و سیر تاریخى بررسى اعجاز قرآن را از نگاه جاحظ، رمانى، خطابى، باقلانى، عبدالجبار معتزلى، جرجانى و زمخشرى مورد بررسى قرار داده است. در ادامه به اعجاز قرآن در پژوهش‌هاى معاصران روى آورده و آراء بزرگان عرب از جمله مصطفى صادق الرافعى، رشاد خلیفه، عبدالمتعال صعیدى، سیّد قطب، عبدالکریم خ...

قرآن کریم بهترین برنامه ی زندگی را برای سعادت دنیوی و اخروی در اختیار هر انسان قرار داده است تا راه مستقیم به سوی تکامل را بیابد. قرآن از تمام جنبه ها اعم از ظاهر و باطن، احکام، زیبایی و فصاحت کلام مورد توجه متخصصین علوم قرآنی قرار گرفته است. یکی از این مباحث، بحث تأکیدات به کار رفته در قرآن و به ویژه در آیات مربوط به قصص انبیاء (علیه السلام) است. در این پژوهش ابتدا آیاتی که مربوط به سرگذشت پیا...

نعت در اصل برای توضیح و تخصیص منعوت می آید، ولی گاهی از غرض اصلی خود خارج شده و مجازآ در اغراضی چون مدح و ثنا، ذم و نکوهش، ترحم، تعمیم، ابهام، تفصیل، بیان حقیقت و ماهیت موصوف، کشف و تأکید بکار می رود. نگارنده در این مقاله، کوشیده است با استفاده از منابم معتبر نحوی و بلاغی، اغراض مجازی و بلاغی نعت رامورد بررسی قرار دهد.

قافیه، در شعر مانند قلب در تن آدمى است. اگر قافیه شعرى درست و سالم باشد، آن شعر زنده مى‏ماند. شعراى قصیده‏پرداز ما در دوره خراسانى توانسته‏اند با نوآورى و ابتکار در قافیه، ارزش هنرى و ادبى قصاید را آشکار کنند. در این مقاله پس از بررسى سیزده‏هزاروهفتصدوچهل‏وسه قافیه در قصاید شعراى بزرگى چون: رودکى، عنصرى، فرّخى و منوچهرى به بررسى جنبه‏هاى موسیقایى، صنعت‏گرى و نوآورى‏هاى قافیه پرداخته شده و جلوه‏...

استفاده از دو مقوله "تشبیه" و "توصیف" در میان اشعار ابتهاج، درخشش خاصّى دارد، به گونه‏اى که مى‏توان آن‏ها را از مُختصّات سبکى این شاعر به شمار آورد. او در بسیارى از موارد براى القاى اندیشه‏هاى خود در اشعار سنّتى و نو از این دو مقوله کمک مى‏گیرد. آنچه در ساختار بلاغى یک اثر، بیش از همه در نظر گرفته مى‏شود، تشبیه است و دیگر عناصر خیال چون استعاره، تشخیص، کنایه و... زیرمجموعه تشبیه به شمار مى‏رود. از ...

گویشوران در چارچوب نظام زبان و با استفاده از روش های مختلف به تثبیت و تحکیم کلام خود می پردازند. تأکید در کلام از ویژگی های بلاغی زبان است که برای رفع شک و ابهام و تقویّت نظر گوینده و نویسنده در ذهن مخاطبان استفاده می شود. مفعول مطلق تأکیدی به عنوان یکی از انواع تأکید در زبان عربی که مصدری منصوب و از جنس فعل پیش از خود است، در قرآن کریم بسامد بسیار بالایی دارد. بررسی شیوه ها، ساز و کارها و راهبر...

هر­ زبان برای تأکید در کلام و تثبیت معنا در ­ذهن مخاطب، روش های خاصی را به کار­می گیرد. در این میان، قرآن کریم را بهترین و برترین الگوی وادی سخنوری برشمرده اند که شیوه های ویژه تأکیدی را با گزینش حکیمانه و شگفت کلمات، در خود جای داده است. نظر به اهمیت این موضوع در قرآن کریم، پژوهش پیش رو کوشیده است تا ترجمه ادوات تأکید را در ترجمه های سه گانه قرآن یعنی تحت اللفظی؛ وفادار و تفسیری، مورد بررسی و ...