بر سرلوحه‌ی دست‌نویس مونس الاحرار فی دقایق ‌الاشعار (۷۴۱ هجری) جلوس زوجی سلطنتی بازنمایی شده که پژوهشگران آن را به پیروی از تفسیر معمول از مجالس مصور در افتتاحیه‌ی نسخ به‌عنوان بازنمایی حامی ناشناس این نسخه تفسیر کرده‌اند. در این مقاله با روش شمایل‌نگاشتی و با تمرکز بر مجاورت این مجلس با بزم شکار به واکاوی محتو‌ای سرلوحه‌ی مونس الاحرار در بستر تاریخی خلق آن و چرایی ظهور آن به‌عنوان مجلس سرلوحه ...

این پژوهش بر آن است که مقدمه‌ای را بر داستان هفت بزم نگاشته و آن را به صورت مقاله‌ای تحلیلی در اختیار پژوهشگران و مدرسان آموزش مهارت‌های اجتماعی و سایر خوانندگان علاقمند قرار دهد. دکتر محمد یوسف محقق مالزیایی معتقد است، همان گونه که غربی‌ها فلسفه، نجوم، طب و ریاضیات اسلامی را اروپایی یا غربی کردند، مسلمانان نیز می‌باید نظریه‌های ارتباطی را که اروپائیان در آنها پیشرفت کرده‌اند، اسلامی کرده و مور...

چکیده جام عروس خاوری تألیف معصومه معدن‌کن بعد از نگاهی به دنیای خاقانی (۱۳۷5 - ۱۳۷8)، بزم دیرینه‌عروس (1372)، و بساط قلندر (1384) چهارمین اثری است که در زمینۀ خاقانی‌شناسی منتشر می‌شود. این اثر در میان شروح و گزیده‌های درسی خاقانی از مزایا و برتری‌هایی بهره‌مند است؛ ازجملة مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به دقت‌نظر و تسلط مثال‌زدنی مؤلف بر موضوع اشاره کرد. در این‌جا ضمن بررسی این اثر، به طرح نکات و مباح...

چکیده: این مثنوی ها با توجه به نوع اثر، شامل وصف های متنوعی-اند که از سویی به طبیعت و عناصر گوناگون طبیعی مربوط می-شوند و از سویی دیگر وصف شخصیّت های داستانی و محافل بزم و رزم و جز آن را در برمی گیرند. شاعر این توصیفات را چنان زیبا و طبیعی در شعر مجسّم کرده است که گویی خود شاعر آنان را در عالم واقع مشاهده کرده است. توصیف و تحلیل صحنه ها و شخصیّت های داستانی این افسانه ها، راه گشایی برای فهم و ...

چکیده ندارد.

یشگویی از دیرباز بخشی از زندگی بشر بوده است. جام از جمله ابزارهایی بود که افزون بر زینت‌بخشی مجالس و کاربردهای آیینی، در پیشگویی نیز به کار می‌رفت، از این روست که در ادبیات از «جام جم» و «جام کیخسرو» یاد شده است. این پژوهش مبنی بر شیوة کتابخانه‌ای و به ترتیب قدمت به منابعی از جمله ایران باستان، فارسی میانه، تاریخ‌های اسلامی، ادبیات، فرهنگ‌ها، آثار مستشرقان و محققان معاصر ایرانی استناد یافته است...

موسیقی و ادبیات به عنوان دو فصل جدا نشدنی از دیرباز مورد توجه خاص قرار گرفته‌اند تا جایی‌ که نمی‌توان مرزی واقعی بینشان قرار داد و این در حالی ا‌ست که این دو مقوله با توجه به بسترهای گوناگون دارای استقلال و شخصیت‌های خاص خود نیز هستند. ارج نهادن و حرمت گذاردن به موسیقی، همانا حرمت گذاشتن به زبان فارسی است و نگرش بزرگان ادب پارسی به این مهم، ارزشمند و شایسته‌ی بررسی می‌باشد. اشارات صریح نظامی به...

  یکی از خصایص اشعار عرفانی- رمزی کاربرد باژنما یا تعبیر باژگونه است که در دسته ها و طبقات بزرگ و متعدد قابل مطالعه و تحقیق است. فسق و گناه و مترادفات گوناگون آنها یکی از این دسته باژنماهاست که در دیوان حافظ بیش از دیگر باژنماها به کار رفته است. این نوع باژنماها که از تیره الفاظ و تعابیر حرام و مذموم اند، نشانه ها و رموزی اند، برای حالات و مستیهای قلبی و عاشقانه که باعث حرکتهای جوهری در ذات آدم...

مجلس‌گویی یکی از گونه‌های سخنوری است که در کارنامه فرهنگی ایرانیان برگ‌ و‌ باری چشمگیر داشته است. با درنگی در منابع و متون کهن می‌توان رگه‌هایی از این کارکرد فرهنگی را در دوره‌های گوناگون باز‌جست. شاهنامه فردوسی؛ بویژه بخش تاریخی آن که بر منابع پیش از اسلام تکیه دارد، در لا به لای رویداد‌ها و روایات عصر ساسانی که بیش و کم رنگ و بوی سیاسی دارد، دریچه‌ای به فضاهای فکری و فرهنگی آن عصر می‌گشاید و ...

یشگویی از دیرباز بخشی از زندگی بشر بوده است. جام از جمله ابزارهایی بود که افزون بر زینت بخشی مجالس و کاربردهای آیینی، در پیشگویی نیز به کار می رفت، از این روست که در ادبیات از «جام جم» و «جام کیخسرو» یاد شده است. این پژوهش مبنی بر شیوة کتابخانه ای و به ترتیب قدمت به منابعی از جمله ایران باستان، فارسی میانه، تاریخ های اسلامی، ادبیات، فرهنگ ها، آثار مستشرقان و محققان معاصر ایرانی استناد یافته است...