بحران‏ هاى شهرى پس از حوادث غیرمترقبه بالاخص زلزله از مسائل مبتلابه جوامع شهرى بوده و با تمرکز جمعیت در نقاط شهرى و انباشت فعالیت و سکونت در آن‏ها، هر روز از اهمیت بیشترى برخوردار مى‏ گردد. امروزه «برنامه‏ ریزى پیش از بحران» یکى از سه حوزه فعالیتى است که در دستور کار 21 در خصوص توسعه برنامه ‏ریزى و مدیریت اسکان بشر در نواحى مستعد فاجعه (بحران) مدنظر قرار گرفته است. (طراوتى، حمید و س...

برنامه ‏ریزى شهرهاى جدید در جهان در طول یک قرن گذشته در پاسخ به شرایط متغیر اجتماعى و اقتصادى و اولویت هاى برنامه ‏ریزى ملى مورد استفاده قرار گرفته و هر کشورى با توجه به امر توسعه خود، احداث شهرهاى جدید را در دستورکار قرارداده و به مرحله اجرا درآورده است و از آن به عنوان ابزارى در جهت رفع مشکلات شهرى و ناحیه‏ اى استفاده کرده و یا بدان چون انگیزه‏ اى براى تجدید حیات اقتصادى مناطقى که دچار رکود ب...

 تمامى پدیده ‏هاى موجود در جهان هستى در حال تغییر و دگرگونى مى ‏باشند. به طور قطع و یقین مى‏ توان گفت هیچ پدیده ‏اى در کره زمین وجود ندارد که دچار تغییر و دگرگونى نباشد. تفاوتى که بین پدیده ‏ها از لحاظ تغییر وجود دارد، تفاوت در سرعت تغییرات مى ‏باشد. در بررسی ها و مطالعات مربوط به عوارض زمینى و منابع طبیعى به طورکلى مى ‏توان پدیده ‏ها را از لحاظ سرعت تغییر به سه دسته با سرعت زیاد(سیل، زلزله، طو...

این مقاله تغییرات مربوط به ردگیرى واکنش گاز و اقلیم را در دوره هولوسن (تقریبا 10000 سال پیش) با توجه به چهار دوره یخچالى گذشته خلاصه مى‏ نماید. دوره صنعتى که معمولاً از قرن 18 شروع مى‏ شود، باتوجه به افزایش گازهاى گلخانه ‏اى اتمسفر در نتیجه سوخت‏ هاى فسیلى و تغییرات کاربرى زمین شناخته شده است و اینها با افزایش میانگین دماى سطح زمین در دهه پایانى قرن بیست مرتبط مى‏ باشد. به هر حال تحلیل‏ هاى انجا...

تا زمانى که برنامه ریزى توسعه روستایى با سایر برنامه ریزى‏ هاى ناحیه ‏اى که در نواحى روستایى‏ در حال اجراهستند هماهنگ نشود، نمى‏ تواند چندان مؤثر واقع شود. زیرا برنامه ریزى توسعه روستایى ملزم به تأثیر گذارى در اقتصاد آن ناحیه و چشم اندازهاى آن مى ‏باشد. از طرف دیگر در فرآیند برنامه ریزى براى توسعه روستایى، شناخت ویژگى‏ هاى ساختارى سطوح توسعه یافتگى وآگاهى از پتانسیل‏ها و توان‏هاى محیطى هر منطقه...

همه عالم به غیر از اشیاء و پدیده‏ هاى درون آن را فضا مى‏ گویند. زمین، جو و اجرام فلکى و کهکشان راه شیرى و کهکشان ها درون فضا جاى گرفته‏ اند. بسیارى از دانشمندان فیزیک، فضا را به دو بخش تقسیم کرده‏ اند: الف) فضاى نزدیک که از هشتاد کیلومترى زمین شروع و تا نزدیکى کره ماه ادامه دارد. فضاى اطراف زمین را فضاى درونى(نزدیک) مى‏نامند که منطقه ‏اى پیچیده است و مشخصات فیزیکى و عوامل جغرافیا...

پژوهش ‏هاى برنامه ‏ریزى شهرى همانند بیشتر علوم رفتارى و تحقیقات انسانى باید با یک چارچوب نظرى یا مدل مفهومى مناسب پشتیبانى شود. در این چارچوب نظرى و مدل مفهومى متغیرها و عوامل تأثیرگذار بر موضوع مورد مطالعه شناسایى و روابط آنها مشخص مى‏شود. براى سنجش اعتبار و روایى این گونه مدل‏ ها، تکنیک ها و ابزارهاى کمّى و کیفى متفاوتى وجود دارد. مدل یابى معادلات ساختارى یکى از این ابزارهاى کمّى و چند متغیره ا...

اخیرا در کشور مکزیک با استفاده از نقشه‏ هاى رقومى سال هاى دهه 1970،1993 و2000 یک بانک اطلاعات سود آورى ایجاد گردید تا میزان و مشخصه‏ هاى فضایى تغییرات کاربرى و پوششى زمین (LUCC) در کل کشور پیاده و اجرا گردد. براى پیشبرد این منظور ابتدا نقشه موجود کاربرى و پوششى زمین که در مقیاس 250000:1 در دسترس بود مورد بازنگرى قرارگرفت تا اطلاعات ورودى از نظر مقیاس، طرح طبقه ‏بندى و روش تهیه نقشه انتخاب شود. ...

رویکردهاى نوین شهرسازى از جمله  »برنامه ریزى اجتماعى « و »برنامه ریزى غیر اقلیدسى « در کنار جدیدترین تئوری­هاى ارائه شده از جمله » تئورى انتقادى »، « تئورى پدیدار شناسى »، « تئورى اخلاقى » و »تئورى توسعه پایدار » همگی مؤید ضرورت نگرشى نوین به جهان هستى، انسان­ها، محیط و بالمآل معمارى و شهرسازى هستند. علیرغم تفاوت­هایى در اصول و روش­ها، مى­توان توجه به مواردى چون اصول اخلاقى در مقابل منافع، اجتم...

علم جغرافیا به عنوان یک دانش میان رشته‏ اى در طى دوران تحول و تکامل خود از علوم اجتماعى و فلسفى بهره فراوان برده است. یکى از نظرات تأثیرگذار در جغرافیا و مخصوصا برنامه‏ ریزى شهرى به عنوان یکى از زیر شاخه‏ هاى این علم، کارکردگرایى را مى‏ توان نام برد. کارکردگرایى را اگر فعالیتى ضرورى جهت حیات اجتماعى بدانیم در این بررسى به موارد کلیدى این نظریه که کمک به حیات و دوام شهر نموده، پرداخته‏ ایم؛ که پ...