گوناگونی در دیدگاه‌های ارائه‎شده در زمینه‌ی رشد و توسعه‎ی ساختاری ـ کارکردی شهرها، بیانگر گستردگی و پیچیدگی شهر و مسائل مرتبط باآن است که همین مسئله بیان‎کننده‎ی ویژگی پویایی شهر است. یکی از اهداف مهمِّ این نظریّه‎ها رسیدن به تعادل فضایی است. هدف این مقاله، بررسی ساختار فضایی شهر بجنورد و نقش عوامل کالبدی ـ عملکردی در شکل‎دهی به این ساختار است. این بررسی با مطالعه‎ی هم‎کنش‎های فضایی کاربری‎ها و می...

توسعه ی کالبدی ـ فضایی روندی متحول برای پاسخگویی به نیازها و خواست های شهروندان است که در برگیرنده فضاهای کالبدی جهت کارکردها و فعالیتهای نوین می باشد. هدف این پژوهش از یک سو بررسی روند توسعه ی کالبدی ـ فضایی شهر بندرترکمن در ادوار مختلف و از دیگر سو بررسی رابطه ی بین ظرفیت های محیطی ساحل با میزان توسعه ی کالبدی ـ فضایی شهر می باشد. به منظور دستیابی به هدف مذکور از دو روش تحلیل مکانی جهت بررسی ...

تحولات کالبدی ـ فضایی دو دهه اخیر، در بسیاری از روستاهای نواحی خزری در حال گسترش است. این روند در      سکونتگاه­هایی که جاذبه­های طبیعی، به­ویژه ساحل، دارند، با رواج پدیده خانه دوم، توسعه یافته­است. منافع چشمگیر تبدیل اراضی زراعی و باغی به قطعات مسکونی، کشاورزان را از ادامه فعالیت زراعی رویگردان نموده­است. یکی از مهم­ترین حوزه­های روستایی گیلان که متأثر از این پدیده است، در روستاهای ساحلی محدود...

اصولاً ساماندهی فضایی رابطة تنگاتنگی با الگوهای رشد و توسعة اقتصادی از یکسو و الگوهای کالبدی-فضایی از سوی دیگر دارد که پرداختن به چنین الگویی در حقیقت انتظام‎بخشی به توسعة متعادل در نواحی روستایی می‎باشد. معمولاً ساماندهی فضایی ـ کالبدی با دو هدف اصلی بهینه کردن مکانها و همچنین ساماندهی کارکردها و فعالیتها صورت می‎پذیرد. در این تحقیق به منظور تعدیل کارکردها و ساماندهی فضایی ناحیه روستایی سنگان خا...

تحولات کالبدی ـ فضایی دو دهه اخیر، در بسیاری از روستاهای نواحی خزری در حال گسترش است. این روند در      سکونتگاه­هایی که جاذبه­های طبیعی، به­ویژه ساحل، دارند، با رواج پدیده خانه دوم، توسعه یافته­است. منافع چشمگیر تبدیل اراضی زراعی و باغی به قطعات مسکونی، کشاورزان را از ادامه فعالیت زراعی رویگردان نموده­است. یکی از مهم­ترین حوزه­های روستایی گیلان که متأثر از این پدیده است، در روستاهای ساحلی محدود...

امروزه مهاجرت بی رویه به شهرها به صورت معضلی، گریبانگیر کشورهای در حال توسعه از جمله ایران شده است. مسئله مهاجرت بی رویه به شهرها باعث افزایش سریع جمعیت شهرنشین و به تبع آن گسترش و توسعه کالبدی بی نظمی در شهرها شده است. توسعه فضایی و کالبدی شهر، فرایند پویا و مداومی است که اگر این روند سریع و بی برنامه باشد، نه تنها ترکیب فیزیکی مناسبی از فضاهای شهری به وجود نخواهد آمد، بلکه مشکلات عدیده ای را...

ساخت و سیمای کالبدی- فضایی شهر بازتابی از ساختار جمعیتی و بافت اجتماعی- اقتصادی ساکنان آن می باشد. در بافت های کهن شهری، یکی از فرایندهای اجتماعی، روند تغییرات و تحولات طبیعی ساخت اکولوژی اجتماعی ناشی از نوسانات جمعیتی(مهاجرت) می باشد. این مهاجرت ها، جغرافیای اجتماعی شهرها را دستخوش دگرگونی نموده و سبب جدایی گزینی اجتماعی و به تبع آن انگیزه مهاجرت ساکنان بافت را تشدید نموده و نهایتاً باعث تسریع ...

سکونتگاه‌های روستایی به‌صورت یکی از فضاهای جغرافیایی کشور، به‌ویژه در پنج دهه‌ اخیر، شاهد تحولات فراوانی بوده است. این تحولات تحت تأثیر عوامل مختلفی بوده که در ابعاد گوناگون به‌خصوص در بعد کالبدی رخ داده است. در این میان، نفوذ تفکر مدرنیته (البته، وجهی از آن با عنوان مدرنیسم) در نظام سیاستگذاری و برنامه‌ریزی کشور اهمیت فراوانی دارد. این مقاله‌ با لحاظ ‌کردن تفاوت نظرها درباره‌ توجه یا بی‌توجهی ...

در طول تاریخ، بناهای مذهبی به ویژه مزار امامان و بزرگان علم و عرفان، شکل های مختلفی به خود گرفته و به نظر می رسد تفاوت در نحوه تجلی صفات و مفاهیم، باعث ایجاد تفاوت های کالبدی در آن ها گشته است. حال باید دید که آیا این تفاوت ها دارای مبانی معنادار خاصی است و آیا بررسی چگونگی تفاوت ها می تواند در گونه شناسی مزارها مؤثر واقع شود؟ نگارندگان این تحقیق درصدد گونه شناسی مزارها، بر اساس تفاوت های معنای...