آرکی‌تایپ یا کهن‌الگو، مهم‌ترین اصطلاح مکتب روانکاوی کارل گوستاو یونگ، شامل صور کهن و افکار و امیال غریزی است که در ناخودآگاه جمعی مشترک انسان‌ها وجود دارند. محتویّات ناخودآگاه جمعی در اسطوره‌ها، مذاهب، رؤیاها، تخیّلات و آثار ادبی رخ می‌نمایانند. در این میان، اهمیّت آثار حماسی به عنوان تجلّی‌گاه اسطوره و کهن‌الگوها غیر قابل انکار است. در پژوهش پیشِ رو، کهن‌الگوی قهرمان در منظومۀ حماسیآرش کمانگیراثر ...

آرکی تایپ یا کهن الگو، مهم ترین اصطلاح مکتب روانکاوی کارل گوستاو یونگ، شامل صور کهن و افکار و امیال غریزی است که در ناخودآگاه جمعی مشترک انسان ها وجود دارند. محتویّات ناخودآگاه جمعی در اسطوره ها، مذاهب، رؤیاها، تخیّلات و آثار ادبی رخ می نمایانند. در این میان، اهمیّت آثار حماسی به عنوان تجلّی گاه اسطوره و کهن الگوها غیر قابل انکار است. در پژوهش پیش رو، کهن الگوی قهرمان در منظومۀ حماسیآرش کمانگیراثر ...

در این تحقیق سعی شده است تا وجود «کهن الگوی سفر قهرمان» به عنوان کهن الگویی زنده و پویا در دورههای نمایشنامهنویسی کلاسیک، مدرن و پست مدرن بررسی شود و از طرفی تغییرات این کهن الگو در دورههای مختلف و تحت شرایط متفاوت مورد مطالعه قرار گرفته است. چگونگی تاثیرپذیری این کهن الگو به نسبت اندیشههای رایج در هردوره ی زمانی نشان داده شده است. در هر فصل سعی بر این بوده است تا در ابتدا خصوصیات هر دوره و درا...

کهن الگوی قهرمان در میان دیگر کهن الگوها، اهمیت اساسی دارد، زیرا با هدف اصلی اسطوره که هدایت انسان به سوی شناخت خود و درک هستی است، مطابقت دارد. الگوی جامعی که جوزف کمپبل از مراحل سیر قهرمان اسطوره-ای ارائه داده است، برای بررسی و تحلیل بهره گیری آگاهانه و ناخودآگاه شاعران معاصر از مفاهیم اسطوره ای، قابلیت فراوان دارد. گفتار پیش رو، سعی بر آشکار ساختن روند خویشتن یابی و کشف جنبه های تاریک ذهنیِ ف...

رستم و کوراوغلو دو قهرمان ملی و حماسی- که سرنوشت آن ها با سرنوشت ملتشان گره خورده است- نماد تخاصم قدرت ها، مبارزة نور و تاریکی، خیر و شر، راستی و کاستی اند. اگرچه طبقة اجتماعی این دو قهرمان از هم متفاوت است؛ اما داشتن روح حماسی و جنبة اسطوره ای، دلاوری و فداکاری، شرافت، گذشت و جوانمردی، عشق، کین خواهی از دشمنان، عدم تسلیم در برابر ظلم و ستم و خودکامگی و ناجوانمردی، و برخورداری از عنایت ایزدی از...

در این پایان نامه سعی خواهد شد تا با نگاهی به برخی آثار ژان آنوی، به خصوص نمایشنامه آنتیگون، به بررسی و کنکاش در خصوص اینکه چرا آنوی دست به بازخوانی اسطوره ها می زند و اساسا بازخوانی اساطیر و متون کلاسیک زایده چه نوع تفکری است، پرداخته شود. همچنین مسئله تسکین و لذت مخاطب که در آثار آنوی به چشم می خورد نیز از دیگر مسایل مطرح شده در این پژوهش است که با بررسی تراژدی،اساطیر و کهن الگوها و سپس حضور ...

مقوله ی سفر در متون کلاسیک و جدید فارسی، دارای انواع مختلفی است که از میان آنها «سفرهای آیینی» با شاخصه هایی اسطوره ای و افسانه ا ی، از اهمیت ویژه ای برخوردارند. این رساله به مطالعه ی این سفرها و چگونگی تحقق شان در جهان بی مرز اسطوره و افسانه می پردازد. جامعه ی آماری این پژوهش، هفت داستان از داستان های هزار و یک شب است که در هر داستان، سفری آیینی برای تحقق هدف یا اهدافی خاص، با محوریت قهرمان و ...

در اساطیر ملل اسطوره‌ای جهانی دیده می‌شود که در این نوشته اسطورۀ دوشیزه- مادر نامیده شده است. این اسطوره گزارشگر تولد قهرمانی مذکر از مادری باکره است. بارداری مادر به شیوه‌ای غیرمعمول و با اراده یا دخالت خدایان آسمانی صورت می‌گیرد. دوشیزه- مادر و دوشیزه‌زاده، هر دو با طبیعت و مظاهر آن همچون زمین، آب و روییدنی‌ها ارتباط مستقیم دارند. به نظر می‌رسد ارتباط ارکان اسطوره با مظاهر طبیعت، بازماندۀ باو...

کندوکاو در روش های درهم تنیدۀ اسطوره، افسانه و روان شناسی بسیاری از لایه های پنهان و ناخودآگاه موجود در اسطوره ها و افسانه ها را برای ما آشکار می کند. تولد نمادین یکی از بُن مایه های مکرر است که در کهن الگوی قهرمان اتفاق می افتد. در این بن مایه شاهدیم که چگونه عناصر کیهانی کودکی را که به شکلی نمادین متولد شده، پشتیبانی می کنند. کار اصلی کهن الگوی قهرمان، آماده ساختن قهرمان برای پذیرش تکالیف بزرگ...

همای و همایون منظومه ای غنایی از خواجوی کرمانی در قرن هشتم هجری است. این منظومه از تعدادی داستانِ تودرتوی کوتاه فراهم آمده است. قهرمان داستان، همای، شاهزادۀ شام است که در سفر برای رسیدن به معشوق خود، همایون، شاهزادۀ چین، با مسائل و حوادث زیادی روبرو می شود. در این مقاله، شخصیّت ها، کارکردها، ساختار و ژرف ساخت های اساطیری داستان را بررسی کرده­ایم. براساس ریخت­شناسی پراپ، این منظومه از شش شخصیّت اصل...