Libérée de l’injonction métaphysicienne fonder la scientificité des sciences, l’entreprise criticiste prendrait chez Bachelard un nouvel éclat. En substituant à question l’Inconnaissable celle contingence tout savoir, renouvelle le concept « transcendantalité ». Originairement sans pourquoi et but, transcendantalité, dont l’autre nom est présent symbolisation mathématique, apparaît pourtant com...

گاستون باشلار (1962-1884) آثار خود را بیش از هر چیز، به دو مقولة "معرفت‌شناسی" و "تخیل بوطیقایی" اختصاص داده؛ این در حالی است که در ایران، بُعد معرفت‌شناسی آثارش در قیاس با تخیل بوطیقایی کمتر مورد توجه قرار گرفته است. در این مقاله در نظر داریم از پیشینة سنّت فرانسوی فلسفه و معرفت‌شناسی، به‌ویژه رویکرد باشلار به این موضوع، و جایگاهش در فلسفه و معرفت‌شناسی فرانسه سخن بگوییم. بدین منظور، آثار این ان...

In her essay ‘Translation as Culture’, Gayatri Chakravorty Spivak sketches an account of something she refers to as ‘originary translation’. By this, she means the developmental process through which a child comes to terms with the wider world, negotiating ‘private and public grammars’ in a manner that is constitutive of ethical subjectivity. Drawing on the work of Aristotle, Lyotard, Bachelard...

So, what happens in this encounter of mind and being? What kind of agency does the moment of repose initiate? What does it mean to confront the possible and the real in this instant? Why is the mind only present in this encounter that takes place within the moment of repose? And why, for Bachelard, is the initiation of an action the origin of a temporal duration? Why is temporality only an effe...

Resumo: Assim como o neokantismo, a fenomenologia e filosofia analítica, também epistemologia histórica francesa teve sua emergência no contexto da crise das ciências, na virada para século XX. Por seus desdobramentos particulares, as obras de Gaston Bachelard Georges Canguilhem romperam, cada uma seu modo, respectivamente com neokantismo representado por Brunschvicg (no caso Bachelard) Alain C...