خشکسالی در زمره پیچیده ترین و ناشناخته ترین بلا یای طبیعی است که نسبت به سایر بلایای طبیعی افراد بیشتری را تحت تأثیر قرار می دهد. تجربه خشکسالی در دهه های اخیر در استان فارس، اهمیت بررسی خصوصیات خشکسالی را در این منطقه پر رنگ می کند. در این پژوهش شاخص بارش استاندارد (spi) بر اساس بارندگی ماهانه 26 ایستگاه باران سنجی در  طی دوره آماری 32 ساله (1378-1342) محاسبه شد. برای مطالعه تغییرات مکانی خشکس...

پایش و تحلیل شرایط خشکسالی یکی از نیازهای اصلی مدیریت منابع آب است. با توجه به مشکلات کمّی نمودن ویژگی های خشکسالی مانند تداوم، شدت و بزرگی خشکسالی، شاخص های متعددی در دهه های اخیر توسعه پیدا نموده اند. یکی از محدودیت های شاخص های رایج مانند شاخص بارندگی استاندارد شده (spi) 1 عدم لحاظ بیلان آب براساس میزان تبخیر و تعرّق می باشد. شاخص بارش- تبخیر و تعرّق استاندارد شده (spei) 2 براساس بارش و تبخیر و...

رفتارشناسی مکانی-زمانی بارش در حوضه آبریز قزوین به دلیل اهمیت اقتصادی-صنعتی و توسعه ای آن از اهمیت ویژه ای برخوردار است. شناسایی رفتار و الگوی اقلیمی در این منطقه می تواند تأثیر به سزایی در توسعه آتی و تخصیص منابع آب موجود در منطقه نیز داشته باشد. با توجه به این اهمیت و تغییرات اقلیمی در طول 30 سال گذشته، با استفاده از اطلاعات سالانه بارش به این رفتارشناسی پرداخته شده است. در این مقاله با استفا...

در این پژوهش به بررسی پدیده خشکسالی بر حسب الگوی زمانی و مکانی، سه مشخصه شدت، فراوانی و مدت در مقیاس ملی پرداخته شده است، در این راستا 30 ایستگاه سینوپتیک کشور بصورت پراکنده با طول دوره آماری مشترک 40 ساله در 5 مقیاس زمانی 3، 6، 12، 24 و 48 ماهه مورد بررسی، تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. مبنای این تحقیق داده روزانه بارش بوده است که از سازمان هواشناسی کشور تهیه شد، سپس این داده ها برحسب سال، ماه،...

مقاله حاضر یک شاخص خشکسالی جدید را معرفی می کند: شاخص تبخیرو تعرق بارش استاندارد شده 1[1] (speti). شاخص speti بر اساس داده های دما و بارش پایه ریزی شده است و مزیت های اصلی آن چند مقیاسی بودن آن است بدین معنی که مقیاس آن در دوره های زمانی مختلف قابل ارائه است و تأثیر تغییرات دما در آن اعمال شده است. برای محاسبه این شاخص از بیلان آبی اقلیمی استفاده شده است که در فواصل زمانی مختلف محاسبه و با یک ت...

برای سنجش کمّی خشکسالی هواشناسی از شاخص های استاندارد بارش (z)، ناهنجاری بارش (rai)، بارش استاندارد شده (spi) و درصدی از نرمال (pnpi) براساس بارش های فصلی و سالانة 15 ایستگاه هواشناسی استان همدان استفاده شد. در بررسی تأثیرات خشکسالی هواشناسی بر کشاورزی نیز از شاخص عملکرد نسبی محصول گندم دیم استفاده گردید. بررسی ها نشان داد که شاخص های z، rai و spi در مقیاس فصلی و سالیانه و شاخص pnpi در مقیاس فصل...

وقوع پدیده خشکسالی و خسارت ناشی از آن باعث شده است تا مطالعات خشکسالی از اهمیت خاصی برخوردار باشند. یکی از مطالعاتی که در این زمینه انجام می شود بررسی تغییرات زمانی- مکانی خشکسالی است به طوری که مناطقی که از لحاظ وضعیت همزمانی خشکسالی در طول یک دوره زمانی، شرایط نزدیک به همی را داشته باشند خوشه بندی شده و وضعیت خوشه ها در کل پهنه ها مورد بررسی قرار می گیرند، بر این اساس در این پژوهش از آمار و ا...

اساس پایش خشک سالی در هر کشور وجود داده های مطمئن و به هنگام است. داده های هواشناسی موجود در ایران اغلب با تاخیر انتشار می یابند که این مسئله امکان پایش بهنگام خشک سالی در کشور را با مشکل روبه رو می کند. ازاین رو در این پژوهش امکان استفاده از داده های شبکه بندی شده بارش ncep/ncar به منظور استفاده در پایش خشک سالی ایران مورد ارزیابی قرار گرفت. برای این منظور داده های بارش ماهانه 52 یاخته (grid) ...

اکوسیستم‌های مرتعی در مناطق خشک، زیست‌بوم‌های حساس و شکننده‌ای هستند که در برابر عوامل مختلف از جمله تغییرات اقلیمی به‌ویژه بارندگی، به‌سادگی در معرض تخریب قرار می‌گیرند. در چنین شرایطی وقوع خشک‌سالی‌ها در عرصه‌های منابع طبیعی همواره قابل انتظار می‌باشد. در این پژوهش ارتباط بین تولید گونه‌های مرتعی و تغییرات زمانی و کمی بارش مورد بررسی  قرار گرفت. به‌طوری که تولید مراتع در یک دوره آماری 10ساله ...

در کشورهای خشک و نیمه­ خشکی مانند ایران، پیش‌بینی دقیق خشکسالی­ها، نقش بسیار مهمی در مقابله با بحران ناشی از خشکسالی و مدیریت سیستم‌های منابع آب ایفا می‌کند. با توجه به اینکه شاخص بارندگی استاندارد شده (SPI) به عنوان یکی از مناسب­ترین شاخص برای تحلیل خشکسالی شناخته شده است، در این تحقیق، جهت پیش‌بینی SPI از مدل درختی M5 استفاده گردید. بدین منظور از داده­های بارش ماهانه ایستگاه همدیدی مراغه در ی...