این تحقیق، بیان دیدگاه ابن تیمیه درباره بحث امامت و نقد افکار او بر اساس دیدگاه علامه طباطبایی است؛ زیرا که بخش عمده معتقدات و افکار ابن تیمیه در حنبلی ها و سلفی های بعد از او بسیار تأثیرگذار بوده است. برای دستیابی به این هدف، بعد از شناخت مفهوم و جایگاه امامت با استفاده از آثار هر دو طرف بحث، مباحثی از جمله: ویژگی ها و وظایف امام و شیوه تعیین او بررسی شده است. مهم ترین مسأله در این میان، شاید ...

در تاریخ تفکر اسلامی، روش های مختلفی برای اثبات عقاید دینی و شیوه فهم و تفسیر آیات و احادیث مرتبط با معارف وجود داشته است. گاهی در فهم دین، بر عقل تأکید شده، گاه بر نقل و گاه بر هر دو. ابن تیمیه، از متکلمان و فقهای قرن هفتم هجری، رویکردی افراطی در نفی عقل و کاربرد آن در فهم معارف اسلامی دارد. این نگاه از سویی، ناشی از مبانی و پیش فرض های وی و از سوی دیگر، برای پرهیز از پیامدهایی عقل گرایی است. ...

افکار و اندیشه های ابن تیمیه در دفاع صرف از مذهب حنبلی است.وی عقاید و اندیشه های خود را به عنوان زنده کردن فقه حنبلی بیان می کند لذا عموماً در قبال اوضاع زمانه و در عرصه های سیاسی،فرهنگی و اجتماعی جامعه آن روز دیدی انتقادی دارد که گاهی این دیدگاه به ویژه در مواجه با حکام مغول و سایر مذاهب اسلامی از حد انتقاد فراتر می رود و شکل خصمانه به خود می گیرد.پژوهش حاضر شامل سه فصل است.فصل اول به زندگی نام...

علم بلاغت در زبان عربی و فارسی از ایدئولوژی اسلامی تاثیر فراوانی پذیرفته است. سرآغاز بسیاری از مطالعات بلاغی، مجادلات ایدئولوژیک بوده است. بسیاری از نویسندگان تاریخ بلاغت از ابتدا به تقسیم دلالت های زبان به حقیقی و مجازی اشاره کرده اند؛ اما یادآور نشده اند که در تطور بلاغت اسلامی برخی نظریه پردازان از اصل، منکر کارکرد مجازی زبان بوده اند. پژوهشگران نظریه انکار مجاز را به برخی از پیشینیان چون اب...

یکی از مسائل بسیار مهم که جهان اسلام به آن دچار شده است، خشونت دینی است. خشونت دینی از سوی کسانی انجام می شود که خود را موحد واقعی و سایر مسلمانان را مشرک و بدعت گذار می دانند. این اندیشه منحرف ، ریشه در آراء محمد بن عبد الوهاب و قبل از وی به صورت مفصل و تبویب شده در آراء ابن تیمیه دارد. ابن تیمیه به مفهوم شرک و بدعت توسعه داده و هرگونه توسل و دعا را از پیامبران و ائمه شرک و بدعت می داند. وی گر...

بسیاری از علما و محققان، در گذشته و حال تلاش کرده اند تا ابوالفدا اسماعیل بن­عمربن کثیر دمشقی را مورخی راستگو و عاری از تعصب معرفی کنند، اما محتوای کتاب البدایة والنهایة نشان دهنده تعصب شدید مذهبی اوست که وی را به سوی کتمان و تحریف حقایق و نیز  دوری از ادب نویسندگی و اخلاق اسلامی و حتی تناقض گویی سوق داده است. احتمال آن می رود پیروی او از ابن تیمیه و علاقه زاید الوصف به اندیشه هایش موجب شد تا چ...

تحقیق حاضر مباحثی است با رویکرد کلامی در مورد تاثیر اندیشه های کلامی ابن تیمیه بر وهابیت، این نوشتار به زندگی ابن تیمیه و محمدبن عبدالوهاب پرداخته است. این دو شخص دارای اندیشه های افراطی بودند که باها با نقد و محکومیت علمای عامه روبرو شدند.نوشتار حاضر سپس به بیان دیدگاه کلامی ابن تیمیه و محمد بن عبدالوهاب در محور توحید و شرک بحث کرده است. با تفسیر نادرستی که این دو عالم از توحید و شرک داشتند به...

مبانی و دیدگاه های ابن تیمیه در تفسیر، به عنوان بزرگ ترین شخصیت و پیشوای فرقه سلفیه، جهت شناسایی و نیز برای نشان دادن اثرپذیری تفسیر وی از آرا و اصول فکری اش اهمیتی ویژه دارد. در مقاله حاضر مهم ترین اصول و مبانی پذیرفته شده نزد وی و نیز اثرپذیری آرای تفسیری وی از این اصول نمایانده شده است و این نتیجه به دست آمده که تکیه و جمود بر اصولی چون ظاهرگرایی، منع تأویل به معنای مصطلح آن، پرهیز از عقل گر...

. سرسپردگی ابن کثیر و پدر همسرش ابوالحجاج مزّی به مکتب فکری ابن تیمیه که مردی نقّاد حدیث و اهل تحقیق و تحلیل بود، در رویکرد ابن کثیر موثر بوده است، با آنکه اهل سنت به اسرائیلیات نگاهی مقبولانه داشتند،اماابن کثیر با رویکردی نقادانه به تحلیل آن ها پرداخته است.ابن کثیر، اسرائیلیات مطرح شده درباره ی آیات قرآن را در بیست مورد به طور کامل زیر سوال می برد، در پنج مورد از آوردن روایات اسرائیلی امتناع کرد...

سلفیه جریانی است که ریشه در قرون اولیه اسلامی و مذهب حنبلی دارد اما تأسیس واقعی آن توسط ابن تیمیه حرانی در قرون هفتم و هشتم هجری صورت گرفته است. این جریان اعتقاد دارد باید از نسل‌های اولیه مسلمانان تقلید محض داشته باشد تا به اسلام حقیقی دست یابد. در تحقیق پیش رو آثار دو تن از اندیشمندان بزرگ سلفیه یعنی ابن تیمیه و رشید رضا در راستای هدف تبیین رابطة بین اندیشه‌های سلفی این دو و تمایلات عرب گرایا...