گلستان سعدی، نمونۀ بی‌بدیل و دل‌انگیز نثر فارسی است به طوریکه غالب محققان، از نوآوری سعدی در نویسندگی و تأثیر اسلوب گلستان بر نثر فارسی سخن گفته‌ و سادگی و ایجاز را از مهم‌ترین دلایل توفیق این شاعر در نوشتن گلستان دانسته‌اند. در پژوهش حاضر، با استفاده از روش‌ توصیفی- آماری تحلیل متن، شگردهای خلق ایجاز هنری در گلستان سعدی، در دو سطح زبان و ساخت روایت، مورد بررسی قرارگرفته است. نتایج این بررسی نش...

 قرآن کریم معجزه جاودان ادب و بلاغت است. در حوزه بلاغت مبحث ایجاز از اهمیت خاص خود برخوردار است. تضمین نحوی به عنوان نوعی از ایجاز در قرآن جلوه‌ای خاص دارد. در تضمین فعلی مضمن حفظ معنای خود، با طرز استعمال فعل دیگری از نظر تعدی یا لزوم به کار می رود و معنای آن فعل را به معنای خود اضافه می کند و بدین ترتیب جلوه بدیعی از ایجاز به دست می‌دهد. تضمین از نوع حقیقت است نه مجاز؛ زیرا در این اسلوب واژه ...

Sadi is one of the greatest poets and writers in Persian language and the creator of several literary masterpieces, such as Gulistan. Since a literary masterpiece in any language contains some unique features, by investigating Gulistan we can recognize “brevity” as one of the prominent features of Sadi’s prose that needs to be analyzed more deeply. The aim of the present study...

شعر طرح، ایجاز زمانة ماست و از زیر­مجموعه­های شعر کوتاه به شمار می­رود، اما با وجود کوتاهی، قابلیت دربرگیری تمامی دغدغه­های انسان معاصر را داراست. حال اگر در این نوع شعر موجز، ذهنی توانمند و قلمی کارآمد، با گزینش کمترین واژگان و چینش هوشمندانة آن­ها، بیشترین معانی را به نمایش بگذارد و به اصطلاح بلاغیون به "ایجاز" دست یابد، شگفتی­ای با عنوان "ایجاز در ایجاز" آفریده است که از نظر نگارندگان، اوج ه...

سعدی همواره در ادب فارسی شخصیتی برجسته توصیف شده و این برجستگی حاصل زبانی است که او در پروراندن و بیان بهترین اندیشه ها از آن بهره برده است. از راه های انتقال سریع پیام یکی آن است که بتوانیم تا حد ممکن سخن خود را کوتاه بیان نمائیم ضمن آن که مقصود خود را به تمامی بیان کرده باشیم. واضعان فنون بلاغت این کار را با ایجاز در سخن ممکن دانسته اند. ایجاز و گزیده گویی در سخن، از فنون بلاغی مهم در رساندن...

از مباحث مهم در حوزه قرآن شناسی، بحث از علوم بلاغت و از جمله آن علم معانی و نحوه ساختار عبارت-های قرآنی است. گونه¬های مختلف ادای مقصود و بیان معانی ذهنی به سه شکل ایجاز، اطناب و مساوات است. حذف و تقدیر در آیات به عنوان یکی از اقسام ایجاز در کلام، از هدف های علم معانی برای رساندن معنا و مفهوم مورد نظر و ایفای غرض خاص است. با استشهاد به مثال های قرآنی می توان ثابت کرد که در قرآن حذف های فراوان و ...

نظامی، از شاعران بزرگ داستان­ سرای ادب فارسی است که منظومه­ های او همواره مورد استقبال و پیروی دیگر شاعران قرار گرفته است. «زاری» (1283 ه.ش، 1360 ه.ش) از شاعران معاصر کُرد، یکی از این شاعران است که لیلی و مجنون نظامی را به زبان کُردی برگردانده است. این مقاله، به بررسی و توصیف مقایسه­ای لیلی و مجنون «زاری» با لیلی و مجنون «نظامی» پرداخته­ است. برای نیل به این مقصود، ساختار داستان (هم خوانی ترجمه ب...

از دیرباز، رویکرد به ایجاز، به پیدایش کوتاه‎ نوشته های بسیاری در ادبیاتِ قدیم منجر شده است. در ادبیات معاصر، در تداومِ همین رویکرد و نیز تحتِ تأثیرِ عوامل اجتماعی و ادبیِ گوناگون، توجه و اقبالِ شایانی به ایجاز در کلام شده است و ایجاز در کلام به گرایش روزافزون به کوتاه نوشته ها و کوتاه سروده ها انجامیده است. از سویی دیگر، بخش عظیمی از صنایعِ ادبی در ادبیاتِ قدیم، علاوه بر زیربنای زیبایی شناسانه، روی در ...

سوگندها و شرطها بخش عظیمی از آیات قرآن را به خود اختصاص داده اند . جملات سوگند و شرط از اجزایی جدا ناپذیرهمچون مقسم به ومقسم له و شرط و جواب شرط تشکیل شده اند . که بدون هم معنای کاملی ندارند . این دو جزء در اکثر آیات به زیبایی بیان شده است . و در برخی موارد یک جزء آن در تقدیر است و خواننده می تواند با تفکر و تدبر بیشتری آن را در یابد یا جمله های گوناگونی را با معانی مختلف به جای محذوف در نظر ...

فردوسی، شاعر حماسه سرای بزرگ جهان و شاهکار بی مانندش شاهنامه از دیرباز مورد توجه و پژوهش پژوهندگان قرار گرفته است. با آنکه درحوزه شاهنامه پژوهی و فردوسی شناسی کارهای ارزنده ی بسیاری صورت گرفته ،اما در حوزه ی بلاغت جای پژوهش های بایسته خالی است. این پژوهش به بررسی اطناب و ایجاز با تاکید بر بخش پهلوانی شاهنامه پرداخته است.برای این منظور منابع متعددی از کتب معانی بررسی گردید و ضمن نشان دادن اختلاف...