علاقهٔ اصلی جیمز به موضوع دین معطوف به نتایج عملی باور دینی در زندگی واقعی شخص صاحب باور بوده است. رهیافت عام او برای توجیه صدق باور دینی نیز توسل به همین نتایج است. همین زمینه و برخی از اظهارات خود جیمز در خصوص ملاک صدق باور سبب شده است که برخی از مفسران جیمز او را فیلسوفی بدانند که تلاش کرده تا «عمل گرایی» را همچون بدیلی برای «واقع گرایی» در عرصهٔ متافیزیک، معرفت شناسی و فلسفهٔ دین مطرح کند. در ...

پدیده شناسی با خروج از رویکرد طبیعی و کنار نهادن فرض جهان خارج به بازبینی گسترده ای در مفاهیم، مسایل و روش های کلاسیک می انجامد که یکی از مهم ترین آنها مفهوم «صدق» است. خواهیم دید که با وجود تأکید هوسرل بر استفاده از «مطابقت» در معرفی صدق، و برخلاف نظر مفسرین همچون دیوید بل، پدیده شناسی به تعدیلی در مفهوم «اوبژه» می انجامد که عملاً سخن گفتن از مطابقت را منتفی می سازد. هوسرل با درگیر کردن این مفه...

علم از نظر معرفت شناسان عبارت است از باور صادق موجه. درباره ی صدق سه نظریه ی اصلی وجود دارد که عبارت است از: نظریه ی مطابقت؛ نظریه ی سازگاری؛ نظریه ی عمل گرا. نظریه های در باب توجیه را می توان به دو دسته ی درون گرایی و برون گرایی تقسیم کرد. نظریه های عمده ی درون گرایی عبارت اند از: نظریه ی مبناگرایی؛ نظریه ی انسجام گرایی. در نظریه های توجیه برون گرایی، باورکننده ملزم به داشتن بینه نیست و توجیه،...

پدیده‌‌‌‌‌‌شناسی با خروج از رویکرد طبیعی و کنار نهادن فرض جهان خارج به بازبینی گسترده‌‌‌‌‌‌ای در مفاهیم، مسایل و روش‌‌‌‌‌‌های کلاسیک می‌‌‌‌‌‌انجامد که یکی از مهم‌‌‌‌‌‌ترین آنها مفهوم «صدق» است. خواهیم دید که با وجود تأکید هوسرل بر استفاده از «مطابقت» در معرفی صدق، و برخلاف نظر مفسرین همچون دیوید بل، پدیده‌‌‌‌‌‌شناسی به تعدیلی در مفهوم «اوبژه» می‌‌‌‌‌‌انجامد که عملاً سخن گفتن از مطابقت را منتفی م...

میشل فوکو ازجمله اندیشمندان بسیار تأثیرگذار معاصر در جهان بود. او نقدهایی جدی به اندیشمندان پیش از خود مطرح کرد و از بسیاری از آن ها نیز تأثیر پذیرفت. این مقاله در پی بررسی مبانی معرفتی تبارشناسی اوست. در بررسی مبانی معرفتی به این پرسش ها پاسخ داده می شود که تعریف فوکو از حقیقت چه بود؟ برای دستیابی به حقیقت چه راهی را برگزید؟ آیا فوکو نسبی نگر بود؟ فوکو در چه ساحتی نسبی نگر بود و مبنای نسبی گرا...

چکیده واقع‏ گرایی و معرفت ‏بخشی گزاره‏ های متافیزیکی، دینی و اخلاقی از مسائل چالش‏ بر‏انگیز میان پوزیتیویست ‏ها و دین‏ باوران در چند دهه اخیر است. مناقشه در صدق این سنخ قضایا به فلسفه علم پوزیتیویستی ارجاع می‏شود که مناط اثبات هر نوع واقع را وابسته به تحقیق تجربی نمود. واقع چیست؟ واقع‏ گرایی چیست و پارادایم ‏های آن کدام است؟ منطق و مناط اثبات صدق گزاره‏ های گوناگون چی...