امروزه تقریباً در تمامى گزارش ها، پژوهش هاى علمى، طرح‏ ها و پروژه ‏هاى کاربردى که به نوعى با پراکندگى پدیده ‏هاى جغرافیایى سر و کار دارند از نقشه ‏هاى موضوعى استفاده مى‏ شود. در کشورهاى اروپایى تهیه نقشه ‏هاى موضوعى به قرن 17 باز مى‏ گردد اما در کشور ما تهیه این نقشه ‏ها با تدوین اطلس ‏ها توسط برخى مؤسسات در دهه 40 شروع شد. نوع خاصى از نقشه ‏هاى موضوعى که کاربرد وسیعى نیز پیدا کرده، نقشه‏ ...

بررسى روش تفسیرى تفسیر »الکاشف« اثر محمد جواد مغنیه است. مغنیه تحت تأثیر مسائل سیاسى و اجتماعى این تفسیر را نگاشته است و چند ویژگى کلى و مهم الکاشف عبارت است 1. پیرایش تفسیرى، تفاسیر برگرفته از اسرائلیات، غیر علمى و غیر مستند، ناکارآمد در باورها و جهان دنیا و آخرت، متناسب با گذشته، بى‌ارتباط با حوزه تفسیر از تفسیر الکاشف حذف شده است افزون بر این در راستاى پیرایش، از پرگویى در مباحث تخصصى و آورد...

.

در نگاشته پیشین با نام «وحدت موضوعی در ترازوی نقد» (نک: پژوهش‌های قرآنی، ش55-54، ص206) به تفصیل ضعف دلایل این نظریه بیان شد؛ علاوه بر ناتوانی دلایل ارائه شده، می‌توان افزود دلایل و شواهدی وجود دارد که اثبات می‌کند تلاش برای موضوعی واحد برای تمامی سوره‌های قرآن، امری ناممکن است؛ «ناسازگارى این نظریه با اسلوب حاکم بر قرآن»، «فقدانِ معیار و میزانی مطمئن و فراگیر»، «دشواری و صعوبت دست­یابى به غرضى و...

 طرح پرسشها و تأمّلاتى درباره روش تفسیر قرآن به قرآن است. نویسنده، نخست از محدودیتهاى این روش هم در ناحیه نگاه متقابل آیات به یکدیگر و هم از لحاظ احاطه مفسّر سخن گفته، سپس پرسشهایى را در این زمینه مطرح کرده است. در ادامه از نقش عقل در روش تفسیر قرآن به قرآن پرسیده و این سؤال را مطرح کرده است که در صورت تعارض تأمل عقلى با ره‌آورد روش فوق چه باید کرد؟  در ادامه از جایگاه سنت و روایات در این روش سخ...

از جمله وظایف اصلى سیستم ‏هاى اطلاعات مکانى نظیرGIS، تجمیع مجموعه داده های مختلف و آماده ‏سازى آنها جهت برقرارى ارتباط، و تجزیه و تحلیل در کاربردهاى گوناگون مى‏ باشد.  تجمیع داده‏ ها در سیستم‏ هاى اطلاعات مکانى، مستلزم جمع آورى انواع مختلف داده ‏هاى ترسیم شده از منابع متعدد است که جورشدن کامل این مجموعه داده‏ ها و تشابه عوارض و پدیده‏ هاى موجود در آنها ضرورى خواهدبود. بعنوان مثال، احتمال ...

پروژه «پژوهشى* جامعه ‏شناسانه در قرآن» در سه مرحله اجرایى، استخراج گزاره‏ه اى جامعه‏ شناسى و طبقه‏ بندى موضوعى و تبیین تفسیر نظرى موضوعات سامان یافته است که مرحله نخست آن در مدت هفت سال در دفتر تبلیغات اسلامى خراسان اجرا گردیده است. روش تحقیق این پژوهش در مراحل زیر ساماندهى گردیده است: 1- تشخیص آیات شریفه‏ اى که به مباحث اجتماعى مى‏ پردازد. 2- تجزیه و تفکیک مباحث تفسرى ذیل هر آیه شریفه (در چهار...

 روش تفسیرى استاد مطهرى مورد بررسى قرار گرفته است. نویسنده پس از معرفى زمانه مطهرى و احساس مسؤلیتى که وى در قبال جامعه داشت و آگاهى بخشى را تنها راه بیرون رفت از انحطاط تحمیل شده بر مسلمانان، مى‌دانست؛ از آثار تفسیرى مطهرى سخن گفته و آن را به دو بخش ترتیبى و موضوعى تقسیم مى‌کند سپس به روش تفسیرى وى پرداخته و ویژگى‌هاى زیر را براى آن بیان مى‌کند: 1- توجه به روش قرآن به قرآن با گرایش معناشناسى زب...

 فهرست حاضر حاوى کتابها و مقالات انتشار یافته به یکى از زبانهاى انگلیسى، فرانسوى، آلمانى، هلندى، ایتالیا و اسپانیولى در موضوع تفسیر قرآن است. محتواى 420 اثر معرفى شده، همگى راجع به تاریخ تفسیر، دوره‌هاى مختلف تفسیر، تفاسیر قدیم و معاصر، مفسّران معروف و نیز بررسى تفسیرى پاره‌اى از آیات قرآن است. دامنه زمانى انتشار این منابع دو قرن نوزدهم و بیستم است. در ذیل هر شماره، مشخصات کتاب شناختى اثر و سپس ...

در این مقاله پس از بحث کوتاهى درباره مفهوم، اهمیت و نقش "لحن" در سبک متون ادبى و پیوند "لحن" و "موضوع"، به تحلیل لحن‏هاى متفاوت و متناسب با موضوعات اصلى دیوان حافظ پرداخته شده است. در این راستا، دیوان حافظ از نظر موضوعى به ده بخش، تقسیم و پس از چندین بار خوانش، لحن‏هاى پر بسامد در پیوند با هر موضوع، تبیین و تحلیل گردیده است؛ یافته‏هاى پژوهش که به گونه‏اى کوتاه و نمونه‏وار در متن مقاله آمده است،...