دربارة نهضت اسلامی ایران، تا کنون مطالعات متعدّدی صورت گرفته که یکی از جهات قابل مطالعه در این زمینه نقش داعیان قرآنی از جمله آیت الله طالقانی است. او طی نیم قرن، در نقاط مختلف، مدرّس و مفسّر قرآن و شخصیّتی نافذ و مؤثّر در جریان نهضت إسلامی بوده است. وی در تفسیرنگاری فارسی، رویکردهایی نو داشته که پاره ای از آنها هنوز قابل توجّه است؛ هرچند شیوه معمول ایشان مورد تعقیب و عمل دیگر تفاسیر فارسی قرار نگرفت...

شخصیت آیت الله طالقانی و روش او در تفسیر قرآن، سبب اقبال گروه قابل توجهی از فرهیختگان به این تفسیر در دو تا سه دهه منتهی به پیروزی انقلاب اسلامی گردید. این تفسیر، شیوا و مجهز به ویژگی های ممتازی بود که تا آن زمان، تقریباً در شیوه های نگارش دینی و تفسیری به زبان فارسی سابقه نداشت. اهم عناوین و عوامل شیوایی این تفسیر عبارت است از: التفات مؤلف آن به نسل جوان و قشر تحصیل کرده، هنر و شیوایی قلم، انتب...

نظریة نهادی، به رغم ظرفیت­هایی که برای تحلیل اندیشه و عمل متفکران معاصر دارد، نظریة شناخته شده­ای در مطالعات انقلاب اسلامی و اندیشة سیاسی در ایران نیست. بر این قیاس، تبیین اندیشه و عمل یک اندیشمند و بیان ارتباط آن با انقلاب اسلامی و تأکید بر ابعاد نهادی آن نیز مسبوق به سابقه نیست. مقالة حاضر با فرض چنین وضعیتی برای نخستین­بار به تبیین و بررسی وجوه نهادی اندیشه و عمل آیت الله سید محمد حسینی بهش...

غلامرضا ازهاری در سال 1291ه.ش در شهر شیراز به دنیا آمدپس از طی مراحل تحصیلات مقدماتی وارد نظام شدوتا درجه ارتشبدی ارتقا یافت.در دورانی مقام نخست وزیری یافت که66ساله بودوموج انقلابی سراسر ایران را فرا گرفته بودوشاه از روی ناچاری به این چهره نظامی روی آوردتا شاید گره ای از مشکلات را بگشایدوبا ایجاد رعب ووحشت مردم را ازموضع انقلابی عقب رانده وبحران وشورش را فرو خواباند.از سوی دیگربعضی از کشورهای ا...

در این پژوهش مسئله اصلی: مبانی مشروعیت سیاسی در قرآن کریم است که با تأکید بر آراء تفسیر آیت الله جوادی آملی در دوره های مختلف تاریخی از جمله حکومت انبیای الهی- دوره حکومت نبوی(ص) دوره امامان معصوم(ع) و عصر غیبت امام معصوم(عج) مورد تحقیق و کنکاش قرار گرفته است. مشروعیت با حقانیت متضمن توانایی نظام سیاسی در ایجاد و حفظ این اعتقاد امت که نهادهای سیاسی موجود مناسب ترین نهادها برای جامعه هستند و به ...

جهانی­ سازی یکی از موضوعات مهم عصر کنونی است که برای جوامع­ اسلامی به عنوان یکی از دغدغه های مهم و چالش برانگیز به شمار می رود. شناخت مفهوم واقعی­ِ جهانی سازی، چگونه محقق شدن­ جهانی­ سازیِ واقعی، راهکارهای مقابله با جهانی­ سازی، اهداف مهم جهانی­ سازی و راه ورود به جهانی­ سازی، از جمله مسائل مهم و در خور توجهی است که این مقاله می کوشد تا به آن­ ها بپردازد. رجوع به اندیشه و آرای رهبران دینی برای پا...

آیت الله العظمی سیدمحمدهادی میلانی را باید یکی از مهمترین مراجع تقلید پس از درگذشت آیت الله بروجردی نامید که مواضع و آرای سیاسی و اجتماعی اش مورد توجه قشرهای مختلف جامعه بود. میلانی در آن زمان مقبول روشنفکران و نواندیشان دینی بود و به دلیل روحیه میانه رویی که داشت، جذابیت های متنوعی را از خود نشان می داد. آیت الله میلانی ضمن حضور در حرکت های سیاسی و ایجاد رابطه با همه اقشار مردم و گروه ها به خص...

مقایسه میان اندیشه‌هایی که باعث ایجاد تحولات اجتماعی- سیاسی در یک جامعه می‌شوند، دارای اهمیت بسیاری است. در دو برهه از تاریخ معاصر ایران، دو اندیشه مهم وجود دارد که بر تحولات پس از خود تاثیر به‌سزایی بر جای گذاشته‌اند. این دو اندیشه عبارتند از مشروطه مشروعه و ولایت فقیه که اولی را در دوره شکل‌گیری مشروطه و دومی در دوره حاکمیت جمهوری اسلامی ایران پایه‌گذاری شده است. بر این اساس، این مقاله در پی ...

جامعه قومی- فرقه ای عراق، بعد از سقوط بغداد در سال 2003 صحنه رقابت و منازعه گفتمان های متعددی بوده است. با توجه به تاثیرات بارز آیت الله سیستانی بر روند تدوین قانون اساسی و دولت سازی در شرایط جدید آن کشور، دال های گفتمان اسلام سیاسی مردم سالار ایشان و عوامل هژمونیک شدن آن در کشور عراق نه تنها برای محققین غربی بلکه برای مسلمانان، امری سوال انگیز بوده است. علیرغم وجود شباهت های متعدد گفتم...

رنوشتار حاضر، تلاشی در جهت بررسی نقش مرجعیت آیت الله سیستانی در تحولات سیاسی عراق پس از صدام به عنوان عاملی تأثیرگذار و کنشگری فعال و چگونگی تعامل ایشان با ساختار سیاسی – اجتماعی آن کشور به ویژه روند تدوین قانون اساسی با چارچوب تحلیلی ساختار کارگزار است. سقوط رژیم بعث توسط ایالات متحده آمریکا و هم پیمانانش در سال 2003م فرصتی را در اختیار شیعیان عراق قرار داد تا با توجه به اکثریت جمعیتی و محرومی...