این تحقیق از نوع کتابخانه ای و تحلیل محتواست که در آن، شیوه ی داستان پردازی عطّار و مولوی، از نظر فرم و محتوا، بررسی، مقایسه و تحلیل شده است. عطّار و مولوی برای طرح مفاهیم عرفانی از قالب داستان استفاده کرده اند. مولوی بیست و پنج مورد از داستان های مثنوی را از مثنوی های عطّار اخذ کرده است. فرم و محتوای این داستان ها دارای تفاوت ها و شباهت هایی است. تعدادی از شخصیّت های داستان های مشترک، یکسان و تعدا...

یکی از دانش های بلاغی مهم، علم معانی است که به بررسی اغراض ثانوی متکلّم از انتخاب ساخت های زبانی، می پردازد. وقتی سخنور فصیح و بلیغ باشد، این نوع کاربرد از نظر کمّی و کیفی در کلام او بیشتر دیده می شود. از آن جا که مولانا یکی از بزرگ ترین سخنوران و شعرای فارسی گوی است طبعاً نکات بلاغی زیادی در آثار او دیده می شود. در این پژوهش که به بحث در ابعاد ادبی و اخلاقی امر و نهی در دفتر اوّل مثنوی مولوی اختص...

مثنوی متنی است قاعده گریز و ساختارشکن که در سطوح مختلفِ صوری، زبانی، روایی و معنایی، ساختارهای ذهنی و زبانی خواننده و پیش فرض های متعارف و مقبول او را برهم می ریزد. اولین نکته ای که در برخورد با جهان قصه های مثنوی توجه مخاطب را جلب می کند، ساختار نوآیین قصه هاست. این مقاله پس از نگاهی اجمالی به شالوده شکنی، ضمن مقایسة متن اصلی قصه ها و حکایات مثنوی با مأخذ آنها، بدون توجه به گریزها و گسست های را...

در جهان­بینی مولوی، «انسان» یکی از محوری­ترین مسائل است و باقی آفرینش حول او و هدفش می­چرخد. در کنار آن، در رشته­ی جمادات، «کوه» یکی از برجسته­ترین موجودات عالَم، و در همه­ی اساطیر و ادیان الهی و غیرالهی مکانی مهم و مقدس به شمار می­آید. در آثار مولوی نیز کوه از رمزهای کلان و حاوی تصویرپردازی­های بدیع است. پرسش این پژوهش آن است که در آثار مولوی کوه و انسان چه تقابل­ها، تشابه­ها و اتصال­هایی با یک...

منظور از مبانی دعا آشنایی با پیش فرضهای اساسی پیرامون امر دعاست که به عنوان یکی از محورهای اصلی در امر دعا کردن باید مورد توجه قرار گیرد. بحث شناخت مبانی دعا تاکنون به صورت تخصصی و گسترده از دیدپژوهشگران حوزۀادبیات عرفانی مورد عنایت واقع نشده واین مقاله سعی نموده است که این مبانی را از منظر شاعر عارف، مولوی؛ در مثنوی معنوی مطرح و مورد مطالعه و کنکاش قرار دهد.از دیدگاه مولوی، دعامسیری برای تقرب ...

منظور از مبانی دعا آشنایی با پیش‌فرضهای اساسی پیرامون امر دعاست که به عنوان یکی از محورهای اصلی در امر دعا کردن باید مورد توجه قرار گیرد. بحث شناخت مبانی دعا تاکنون به صورت تخصصی و گسترده از دیدپژوهشگران حوزۀادبیات عرفانی مورد عنایت واقع نشده واین مقاله سعی نموده است که این مبانی را از منظر شاعر عارف، مولوی؛ در مثنوی معنوی مطرح و مورد مطالعه و کنکاش قرار دهد.از دیدگاه مولوی، دعامسیری برای تقرب ...

در طول تاریخ اسلام، احادیث و اخبار و استناد به آنهـا پس از قـرآن، موثق ترین سخن اعتقادی بوده است و علاوه بر آن که محدثان و عالمان در تداول و حفظ آن کوشیده اند شاعران عرب و عجم نیز به خاطر استواری و فصاحت کلام خویش از آنها بهره برده اند. استفاده از احادیث و آیات علاوه بر این که بر جزالت و فصاحت کلام می افزاید، آرایش لفظی و معنوی را نیز به دنبال دارد بنابراین شاعران بسیاری از احادیث و مضمونشان ت...

جلال الدین محمّد بلخی که از بزرگترین شاعران وبرجسته ترین متفکران جهان است،در کتاب تعلیمی خود،«مثنوی معنوی»از عالی ترین مفاهیم عرفانی و اخلاقی سخن گفته است. اخلاق مقدمۀ ورود به سیروسلوک عرفانی می باشد و مباحث اخلاقی حجم عظیمی از کتاب مثنوی را تشکیل می‌دهد. واز آن­جا که مولوی در القای مؤثر این مباحث از روش داستان پردازی بهره می‌جوید ، همین امر نیز سبب ماندگاری و پویایی این مباحث اخلاقی در مثنوی گش...

تضاد از مسائل و موضوعات مهم در حوزه هایی چون فلسفه و عرفان است و خود از قوانین و سنت های قطعی و جاری بر نظام جهان مادی است. عالم طبیعت، عالم صورت ها و کثرت هاست و هرجا کثرت باشد از تضاد و تقابل نیز گریزی نست، چراکه ماده دائم در تغییر و تحول است و کمال عنصر مادی از مسیر همین تغییر و تحولات و تضاد و برخورد میان صورتهای قدیم و صورتهای جدید حاصل می شود.(خلع و لبس) و این امر پیوسته جاری است و جهان ...

در برهه های مختلف از زندگی خود،خواسته یا آرزوهایی از یک زندگی شگفت انگیزو موفق در خود می پرورانیم؛ یک زندگی سرشار از انواع و اقسام موفقیت ها اهم از عاطفی، آکادمیک، شغلی، مالی، زناشویی. و گاه به موعد به تحقق پیوستن یک یا چندی از این خواسته ها نزدیک و نزدیکتر می شویم. بخشی از اینها شامل تصاویری آرمانی از گذشته مان می شود، که از دیدگاه محقق، تنها موجبات آن را فراهم می آورند که به صورت خودآگاه و یا...