یکی از گونه های یادکرد امام مهدی(ع) در قرآن، اشاره به حقایق مهدوی ضمن سرگذشت پیامبران و امّت های پیشین است. به دلایل متعدد قرآنی و روایی که در این پژوهش به آن اشاره می گردد، بسیاری از ویژگی های امام مهدی(ع) و دوران ظهور ایشان ضمن آیات قصص قرآن بیان شده است. در واقع آیات و روایات منظرهایی را به روی ما گشوده اند که با نگریستن از آن منظرها به قصص قرآن می توان اشارات قرآن را به امام مهدی(ع) و روزگار...

یکی از مباحث مهم در حوزه علوم قرآنی و تفسیر، مسئله «مبانی یا اصول تفسیر» است. مبانی تفسیر که همان باورها و اصول پذیرفته شده و مسلّم نزد مفسّر است، در فرایند تفسیر وی، ایفای نقش می کند و پذیرش یا عدم پذیرش آنها، سبب رویکرد خاص در تفسیر می گردد. از آنجا که مبانی مفسران متفاوت است، لذا اختلاف در تفسیر پدید می آید. از امام محمدباقر (علیه السلام) روایات فراوانی در حوزه تفسیر آیات قرآن و علوم قرآنی باق...

 آراء امام على )ع( در زمینه علوم قرآنى و آثار منتسب به آن حضرت )ع( در این حوزه مورد بررسى قرار گرفته است. نویسنده، پس از گزارش تعریف‌هاى گوناگون درباره علوم قرآنى، به بررسى طرق روایى و معرّفى بخشهاى رساله علوم قرآنى منتسب به امام على )ع( پرداخته و دیدگاه‌هاى امام على )ع( را درباره تأویل قرآن، تنزیل قرآن، محکم و متشابه، عدم اختلاف و تناقض در قرآن، عام و خاص، اسباب نزول، ناسخ و منسوخ و اعراب قرآن ...

چکیده این نوشتار با بررسی مبانی شکل دهنده ساختار اندیشه امام خمینی پیرامون موضوع جامعیت قرآن، در مقام پاسخگویی به چگونگی تکوین اندیشه امام خمینی دراین عرصه است؛ بررسی این موضوع در چهار محور انجام گرفته است که عبارتند از: انسان شناسی، عقل، فطرت و خاتمیت. معرفت به انسان شناسی، ساختار جامعیت قرآن را در منظومه فکری امام خمینی تعیین می­نماید. بحث پیرامون خاتمیت، چرایی جامعیت قرآن را پاسخ می‌دهد و ش...

 بررسى مبانى فهم قرآن از دیدگاه امام على(ع) است. فهم زبان قرآن، مانند هر زبان دیگرى، نیازمند ابزار، قواعد و متکى بر مبانى‌اى است، شمارى از این مبانى در کلمات امام على(ع) بیان شده است. نویسنده، پس از اشاره به رابطه تنگاتنگ امام على(ع) با پیامبر(ص( و جریان موج‌آساى وحى بر کرانه وجود على(ع) و امتیازیابى او بر سایر اصحاب و خویشان پیامبر(ص(، به فهم‌پذیرى قرآن در دو نگاه اثباتى و نفى مى‌پردازد و بر آ...

قرآن آخرین کتاب آسمانی، بر دو ساحت ظاهر و باطن استوار شده است و افراد خاصّی از این آگاهی بهره مند و جامعة بشری برای دستیابی به آن حقایق در جهت سیر تعالی نیازمند به ایشان می باشد. مکتب تشیّع مصداق آگاهان از ظاهر و باطن قرآن را پیشوایان خویش معرّفی می کند و بر این باور است که دانش امام فراتر از علم عادّی، دارای مجاری و مبادی خاص و الهی می باشد.آیات و روایات، دلالت بر اثبات دیدگاه اتّصال علم امام به خد...

چکیده ائمّة اطهار(ع) مفسّران راستین قرآن کریم هستند. آنچه امام معصوم دربارة قرآن تفسیر می‌نماید، همان سخن قرآن است؛ چراکه آنان قرآن ناطق‌اَند وعلم تفسیر آن را از رسول خدا(ص) اخذ کرده‌اند. از آنجا که آن بزرگواران داناترین این افراد به معارف قرآن بعد از آن حضرت(ص) می‌باشند، در این تحقیق بر آن شدیم تا به روایات امام باقر(ع) در باب این علوم بپردازیم. مقالة حاضر گونه‌ها و روش‌های تفسیری امام باقر(ع) را...

نویسنده تجلّی قرآن را در دو بخش سیره عبادی و سیره سیاسی امام علی(ع) مورد بحث قرار داده است. در بخش نخست با استناد به آیات متعدد، عبادت، فداکاری، اخلاص، دعا و استغفار و قضاوت امام علی(ع) مورد بحث و بررسی قرار گرفته و در بخش دوم سکوت امام در دوران خلافت خلفاء پیشین و عدل امام در دوران خلافت خودش بررسی شده و به این نتیجه رسیده است که در همه این حالات رفتار امام الهام گرفته از قرآن و تحت تأثیر آن شک...

 تفسیر هدف‌گرا از دیدگاه امام خمینى مورد بررسى قرار گرفته است. امام معتقد است قرآن باید با توجه مقصد و هدف نزولش تفسیر شود. نویسنده پس از بیان این نکته از نگاه امام خمینى که قرآن راز توانمندى و قدرت مسلمانان است، مهم‌ترین شرط تفسیر را از نظر امام توجه به مقاصد و اهداف قرآن مى‌داند و تفاسیرى که در این راستا پدید نیامده‌اند را در حقیقت تفسیر نمى‌داند. در ادامه چگونگى تشخیص اهداف قرآن را بررسى مى‌...