این مقاله با هدف زمینه‌سازی برای توسعة علوم اجتماعی اسلامی به طور عام و تأسیس الگویی برای جامعه‌شناسی اسلامی به طور خاص، به بررسی مهم‌ترین مبانی روش‌شناختی نظریه‌سازی در جامعه‌شناسی اسلامی با تطبیق بر حوزة جامعه‌شناسی خانواده می‌پردازد. محورهای مورد تأکید مقاله عبارتند از: بهره‌گیری نظریۀ اسلامی در الگوی مورد نظر از روش‌های اجتهادی، عقلی و تجربی به گونه‌ای هماهنگ، پیروی این نظریه از هر دو نوع ص...

این نوشتار با مفروض داشتن امکان و ضرورت تولید علم دینی به روش اجتهادی، درپی تبیین و تحلیل چیستی روش اجتهادی است. به گمان ما روش اجتهادی تنها روش کامیاب و موجه در تولید علوم انسانی اسلامی است. کوشیدیم تا اجتهاد را  از جهت روش شناختی، تحقیق و کاوش کنیم و  ارزش معرفت شناختی فراورده های حاصل از روش اجتهادی را مورد سنجش قرار دهیم.

الگوی قرآنی «باورمدار» دربرگیرنده اعتقادات در پوشش نگرش‌های ایمانی، کفری و منافقانه است که می‌تواند در طیفی سه سطحی، رفتارهای کارکنان آموزش در سازمان‌ها را واکاوی کند. در این مقاله، به منظور ارائه الگوی قرآنی باورمدار و کاربست آن در بررسی رفتارهای کارکنان آموزشی مطالعه‌ای با روشی توصیفی−تحلیلی انجام گردیده است؛ خاطرنشان می‌شود که به منظور گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه‌ای و اسنادی بهره‌گیری شد...

در بین مدافعان تفسیر اجتهادی در مورد حیطه و دایره حجیت عقل در تفسیر قرآن، اختلاف نظر وجود دارد. در این تحقیق برآنیم تا قلمرو حجیت عقل‌منبع را در تفسیر المیزان به‌عنوان یکی از مهم‌ترین تفاسیر اجتهادی فریقین بررسی نماییم. برای تحقق این منظور، ابتدا مراد از عقل و گونه‌های آن (عقل‌منبع و عقل‌مصباح) روشن گردید، و بر اساس آن تفسیر اجتهادی قرآن به سه گونه نقل‌گرا، عقل‌گرا و کشف‌گرا تقسیم‌بندی شد، و با...

مردم‌سالاری یکی از پرسش‌های اساسی در ساحت فکر و اندیشه سیاسی ایران در دوران معاصراست. این پرسش تاکنون، با رویکردهای مختلفی پاسخ داده شده است که یکی از آنها رویکرد اجتهادی است. این رویکرد با استخدام الگوی روش‌شناختی اجتهاد ومراجعه به متون و منابع دینی، تلاش نموده است پاسخی درخور به این مسأله ارائه نماید. حاصل این تلاش‌ها ارائه نظریه‌هایی در باره نظام سیاسی اسلامی است که در این مقاله به عنوان نمو...

این مقاله با هدف زمینه سازی برای توسعة علوم اجتماعی اسلامی به طور عام و تأسیس الگویی برای جامعه شناسی اسلامی به طور خاص، به بررسی مهم ترین مبانی روش شناختی نظریه سازی در جامعه شناسی اسلامی با تطبیق بر حوزة جامعه شناسی خانواده می پردازد. محورهای مورد تأکید مقاله عبارتند از: بهره گیری نظریۀ اسلامی در الگوی مورد نظر از روش های اجتهادی، عقلی و تجربی به گونه ای هماهنگ، پیروی این نظریه از هر دو نوع ص...

تفاسیر قرآن، هر یک از منهج و روشی استفاده کرده و با گرایشی خاص تنظیم شده اند. روش برخی مأثور و مبتنی بر سنت و روایات منقول از پیامبر و ائمه بوده است و برخی مبتنی بر روش عقل برهانی و برخی بر روش تفسیر قران به قرآن. نیز برخی گرایش ادبی و برخی کلامی و برخی فلسفی و غیره دارند. در قرن پانزدهم تفسیر قیم تسنیم به جامعه مسلمانان عرضه شد که به لحاظ روش از روش اجتهادی جامع پیروی می کند. بدین صورت که هم ...

یکی از مباحث دیرین و مهم اندیشه‌وران قرآنی مسلمان، بحث روش‌های تفسیری است. از دیدگاه آنان، اصلی‌ترین روش‌های تفسیری سه روش «قرآن به قرآن»، «روایی» و «عقلی» است. «تفسیر اجتهادی» نیز ترکیبی از این سه روش اصلی است. خاورپژوهان معاصر نیز به بحث روش‌های تفسیری توجه ویژه‌ای داشته‌اند. ژیلیو از جمله همین خاورپژوهان، ضمن تألیف آثار متنوعی در حوزة قرآن، به صورت ویژه به بحث مشرو...

این مقاله با هدف تبیین نقش آموزه های دینی بر پلیس دانش محور، تلاش کرده است به این سؤال که آیا بین آموزه های دینی با پلیس دانش محور رابطۀ معناداری وجود دارد، پاسخ دهد. روش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی و از نظر روش، توصیفی و همبستگی و با استفاده از شیوۀ کتابخانه ای و پیمایش است. جامعۀ آماری شامل مدیران پلیس در حوزۀ دانش است که تعداد 100 نفر به صورت تصادفی طبقه ای مشخص شدند. روایی پرسشنامۀ تحقیق با ...