شیخ کلینی برای تألیف کتاب الکافی از منابع و مکتوبات پیش از خود استفاده کرده و طریقی به آن کتاب‌ها داشته است، اما مطالب برخی از این منابع هم با واسطه کتاب‌های نسل‌های بعد به دست شیخ کلینی رسیده است. در این نوشتار، به معرفی برخی از منابع تاریخی مورد استفاده شیخ کلینی می‌پردازیم. شیخ کلینی از کتاب سلیم بن قیس، کتاب‌های جابر بن یزید جعفی، ابان بن تغلب، ابو محمد جعفری، ابو اسحاق احمری نهاوندی، اخبار...

چکیده مبارزه امام علی7 با عمرو در جنگ احزاب، از برهه‌های مهم این جنگ سرنوشت‌ساز و از دلایل شکست مشرکان بود. عالمان به این واقعه توجه داشته و هر کدام با توجه به رویکرد مذهبی خود، به نقل آن پرداخته‌اند. در این مقاله این مبارزه را در منابع سنی و شیعه بررسی کرده، پس از تطبیقِ مستنداتِ روایی – تاریخی این منابع، به این نتیجه رسیدیم که نوعِ نگاهِ عالمان سنی و شیعه، در انعکاسِ اصل این جریان و جزئیات و خصوص...

شیخ کلینی برای تألیف کتاب الکافی از منابع و مکتوبات پیش از خود استفاده کرده و طریقی به آن کتاب ها داشته است، اما مطالب برخی از این منابع هم با واسطه کتاب های نسل های بعد به دست شیخ کلینی رسیده است. در این نوشتار، به معرفی برخی از منابع تاریخی مورد استفاده شیخ کلینی می پردازیم. شیخ کلینی از کتاب سلیم بن قیس، کتاب های جابر بن یزید جعفی، ابان بن تغلب، ابو محمد جعفری، ابو اسحاق احمری نهاوندی، اخبار...

چکیده روایات سیره ومغازی پیامبر ? ، یکی از مهم ترین موضوعات تاریخ نگاری اسلامی است که بعد از رحلت ایشان ، مورد توجه راویان و سیره نویسان و تاریخ نگاران قرار گرفت ، و با آغاز تدوین احادیث ، سیره و مغازی پیامبر نیز به صورت مکتوب در آمد و کتاب های مستقلی به وسیله ی ابن شهاب زهری ، موسی بن عقبه ، محمد بن اسحاق ، محمد بن عمر واقدی ، ومحمد بن سعد تألیف گردید و یا همچون محمد بن جریر طبری در ضمن تأل...

هر چند از دیرباز بحث مرتدّ در جامعه اسلامی مطرح بوده و فقهاء مطالب زیادی در این باره فرموده اند اما همچنان ابهاماتی وجود دارد. و نگارنده بر این باور است که تمام کسانی که در قالب مرتدّ در زمان پیامبر(صلی الله علیه وآله) و خلفای اولیه به وجود آمدند، محارباتی بوده اند که احیاناً عنوان ارتداد هم به آنها صدق می کرده است، بنابراین سرکوب آنها نه جریمه ارتداد بوده بلکه به عنوان جریمه محاربه بوده است که در...

چکیده عنوان رساله حاضر اندیشه تاریخی علامه محمد حسین طباطبایی است، ایش ان در تفسیر شریف المیزان از منابع متعدد و تاریخی در بخشهای مختلف، استفاده کرده است . مرحوم علامه تاریخ را دارای اهمیت و ضرروت دانسته است گرچه در ضمن توضیحاتی برای تاریخ عوامل فساد نیز قائل شده اند. مباحث مربوط به اهمیت و ضرورت تاریخ در تفسیر شریف المیزان به چهار قسم تقسیم می شود: - استشهاد به تاریخ برای اثبات ادعای خو...

 رسول خدا (ص) پس از هجرت به مدینه و تشکیل حکومت اسلامی، با چالش­ها متعددی در این شهر مواجه شدند. از جمله چالش­های حکومت نوپای اسلامی در مدینه که از سال دوم آغاز گردید، تقابل قبایل یهود ساکن در مدینه با مسلمانان بود. این تقابل در حالی صورت گرفت که رسول خدا (ص) با تدوین یک پیمان‌نامة عمومی با همة اهالی مدینه ازجمله یهودیان امکان همزیستی مسالمت‌آمیزِ ساکنان مدینه را فراهم کرده بودند. قبایل یهود...

ابن حبیب، از مورخان و نسب شناسان قرن 3ه. است. از مهمترین تألیفات ابن حبیب می توان به کتاب المحبر اشاره کرد. دو ویژگی مهم کتاب المحبر را چنین می توان ذکر کرد: قرار گرفتن آن در زمره منابع اولیه تاریخی و ارائه مطالبی که در کتب دیگر کمتر به آن اشاره شده است، بدین علت ترجمه این کتاب ضروری به نظر رسید. به دلیل حجم بالای کتاب و کمبود وقت، ترجمه 235 صفحه کتاب برگزیده شد. در این بخش از کتاب، ابن حبیب مو...

از دیر زمان، میان جمهور مفسران و محدثان، پیرامون این موضوع که کدام یک از «بیت الحرام» و «مسجد الاقصی» بر دیگری اولویت و برتری دارد، بحثهایی طولانی و مناقشه‌هایی تند وجود داشته است که ریشه‌های آن به عهد اقدس نبوی می‌رسد. یهود را گمان بر آن است که مسجد الأقصی، اشرف و افضل است و جمعی از مسلمانان، در مقام پاسخگویی برآمده، از راه عقل و نقل و با دلایلی محکم و براهینی استوار، عقیده به برتری مسجد الأقص...