این مقاله به آسیب شناسی علم اقتصاد نئوکلاسیک در مورد جامعه ایران می پردازد. نظریات علمی این شاخه علمی بر اساس نهادهایی شکل گرفته اند که با نهادهای حاکم بر روابط اجتماعی اقتصادی جامعه ایران تفاوت چشمگیر دارد. از این رو نظریات علمی نئوکلاسیک در جامعه ایران با چالش معرفت شناختی مواجه است. راه حل این مشکل، پژوهش در اقتصاد ایران با رویکرد تأثیرگذاری نهادهای حاکم بر آن است. به همین جهت بازسازی علم اق...

جایگاه و اهمیت تحریم ربا در اقتصاد اسلامی بر کسی پوشیده نیست. در مقاله پیش رو، پرسش اصلی این است که چه چیز سبب شده است که قرآن کریم ربا را به عنوان یک رفتار اقتصادی غیرمجاز و حرام معرفی کند؟ از پاسخ هایی که به این پرسش داده می شود گاه با عنوان فلسفه حرمت ربا و گاه تحت عنوان حکمت تحریم ربا یاد می شود. راهی که در مقاله پیش رو برای پاسخ دادن به این پرسش پیموده شده، با تکیه بر رویکرد شناختی بر اقتص...

مطالعات متعددی دربارة بیمة زندگی با رویکردهای مختلف صورت گرفته است، اما کم تر به جنبه های روش شناسی آن از منظر شناختی توجه شده است. این تحقیق سعی دارد روش تحقیقی پیشنهادی، مبتنی بر شناخت وجوه مختلف موضوع بیمة زندگی، ارائه کند. یافته های این تحقیق، مبتنی بر مطالعات تجربی و نظری، روش شناسی ترکیبی را با محوریت تحلیل های نهادی، شناختی و طراحی مکانیسم برای تبیین و تحلیل بیمة زندگی ارائه می کند. بر ا...

موضوع فرد و جامعه یا عامل و ساختار در جامعه شناسی یا موضوع خرد- کلان در علوم اجتماعی و اقتصادی، همگی به یک مسئله اشاره دارند که از سوی فیلسوفان علوم اجتماعی به نام نوظهوری اجتماعی خوانده می شود. مسئله ی نوظهوری به مطالعه هستی شناختی و روش شناختی پدیدارهایی می پردازد که از کنش و واکنش اجزای یک سیستم حاصل می شود. مسئله نوظهوری اخیرا در زمینه علوم شناختی نیز توسط فیلسوفان ذهن مورد بحث است. تعامل ا...

چکیده می توان از وبلن به عنوان اصلی ترین شخصیت و بنیان گذار مکتب نهادگرایی نام برد؛ کسی که با مطالعات خط شکنانه خود، تمام سنت های فکری و فلسفی اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم را در حوزه اقتصاد متحول ساخت. نفوذ علمی وبلن به حدی زیاد است که هنوز هم در کانون توجه و مطالعات اقتصاددانان قرار دارد. نظر به نقش بی بدیل وبلن در شکل گیری اقتصاد نهادگرا، در این مقاله سعی می شود به طور مشخص جنبه های مخت...

تحمل بار مفاهیم اقتصاد اسلامی صدر از نظر روش شناختی ارزیابی کنیم. بدین منظور ابتدا امکان پذیری این کار را بررسی، و نظریة اقتصاد اسلامی صدر را به اجمال معرفی خواهیم کرد. آن گاه بر اساس واقع گرایی انتقادی، نظریه های «توزیع پیش از تولید»، «توزیع پس از تولید» و «عدالت اجتماعی» صدر را از نظر روش شناختی نقد و بررسی خواهیم کرد. در این نقد به ویژه از مفاهیم ابتنا، علیت رو به پایین، قصدمندی انسان، ساختا...

دکتر حسین پوراحمدی عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی چکیده: بنابر "فرا نظریه اقتصاد سیاسی اسلامی" که در این مقاله در پی ارائه فرمولی از آن هستیم، با تبین تعامل بین سیاست و اقتصاد در اسلام نیل به اهداف غایی اسلام که همانا کمال انسانی، قرب الی ا... و تحقق عدالت است دنبال می شود. به بیانی دیگر اقتصاد سیاسی اسلامی در ظرف معرفتها و ارزشهای معنوی و انسانی و در یک نظام توحیدی مفهوم پیدا می...

تحمل بار مفاهیم اقتصاد اسلامی صدر از نظر روش شناختی ارزیابی کنیم. بدین منظور ابتدا امکان پذیری این کار را بررسی، و نظریه اقتصاد اسلامی صدر را به اجمال معرفی خواهیم کرد. آن گاه بر اساس واقع گرایی انتقادی، نظریه های «توزیع پیش از تولید»، «توزیع پس از تولید» و «عدالت اجتماعی» صدر را از نظر روش شناختی نقد و بررسی خواهیم کرد. در این نقد به ویژه از مفاهیم ابتنا، علیت رو به پایین، قصدمندی انسان، ساختا...