چکیده ادبیات داستانی از مهم ترین موادّ موردنیاز سینماست. تعامل اصولی و روشمند این دو رسانه ی فراگیر همواره نقش چشمگیری در تکامل سینما داشته، و به خلق نسخه های سینمایی درخشانی منجر شده است. با این حال، ارتباط کمرنگ و غیراصولی ادبیات و سینما در ایران، باعث افت کیفیت عمومی سینما در دهه های اخیر شده است. کمکی که از زاویه ی مطالعات ادبی می توان به بهبود این رابطه کرد، تحلیل ادبیات فارسی از منظر ساخت...

برهم سنجی تاریخ ادبیات و سینما از تقابل چندهزار سال با یکصدواندی سال حکایت می­کند؛ با این حال تأثیر و تأثر میان این دو رسانه، چه آگاه چه ناآگاه، چه با اقبال چه با انکار، در تولیدات هنری جریان داشته و در نقدهای دانشگاهی و غیردانشگاهی بازتاب یافته است. مطالعات تطبیقیِ اقتباس برپایة مقایسة فیلم­های اقتباسی با منابع ادبی صورت می­پذیرند و در ایران به این شکل دسته­بندی می شوند: آثاری که به صورت انفراد...

پژوهش «تاریخ،اقتباس و تصاحب در سینما» بر آن است تا مبانی نظری جدیدی را که در پیوند میان تاریخ،روایت و اقتباس پدید آمده است و در کشور ما شناخته شده نیست، تبیین کند.در این نوشتار، کنش اقتباس،کنش تصاحب، مواجهه با تاریخ به عنوان متن و روایت و مساله ی وفاداری به منبع اقتباس، مورد بررسی قرار می گیرند.این پژوهش، در ادامه به رابطه ی بینامتنی، میان متن تاریخی و اثر اقتباسی سینمایی و تبیین این رابطه از ط...

از آغاز پیدایش سینما به عنوان ابزاری جدید و تأثیرگذار در بیان احساسات، عواطف، اندیشه و طرز تلقّی انسان معاصر، مسألۀ اقتباس از داستان های نویسندگان جدید و قدیم، مشهور و غیر مشهور، دستمایۀ ساخت فیلم های سینمایی قرار گرفته است. این نوع استفاده از ادبیّات در سینما، علاوه بر ایجاد زمینۀ داستانی برای ساخت فیلم های سینمایی، امکان معرّفی ادبیّات و فرهنگ هر کشور را به سایر ملل فراهم ساخته است. در این راستا،...

ادبیات کهن و عامیانه که یکی از بارزترین جلوه های فرهنگ غنی ایران است، سرشار از مضامین بکر و ایده­های ناب برای اقتباس در سینما و تلویزیون است؛ اما با وجود چنین سرمایة عظیم فرهنگی، سینماگران، درام نویسان و سریال­سازان ایرانی تاکنون نتوانسته­اند به درستی از این توان و ظرفیت بالقوه استفاده کنند. مقالة حاضر با تکیه بر جلوه های نمایشی و ظرفیت های فرهنگی نهفته در مجموعه آثار ادبیات عامیانه و کهن ایران...

سینمای روایی، از بدو پیدایش وامدار ادبیات داستانی بوده است. ادبیات و سینما هردو رسانه هایی داستان گو هستند اما در شیوه روایت خود از ابزارهای متفاوتی استفاده می کنند. ادبیات از واژه به عنوان ابزار ارتباطی بهره می برد و سینما از تصویر. به همین دلیل برخی از منتقدان سینما، اقتباس ادبی را نوعی ترجمه از زبان ادبیات به زبان سینما قلمداد کرده اند. . با توجه به اینکه اقتباس از متون ادبی، یکی از رایج تری...

داستان نویسی که عمری یکصد ساله دارد در پرتو نگرش ها و نظریات متفاوت و همچنین ابزارآلات بیانی مختلف دچار دگرگونی های بسیاری شده است. داستان نویسی پس از پیدایش فقط محدود به جنبه ی نوشتاری باقی نماند و پس از پیشرفت های علمی و ظهور عکاسی، به عنوان یکی از عوامل و لوازم فیلم های سینمایی مورد استفاده قرار گرفت. اقتباس از ادبیات، عکاسی، نقاشی، و موسیقی موجب شد که هنر سینما به عنوان هنری مرکب شکل بگیرد....

از شروع صنعت سینما وتلویزیون، در کشورهای صاحب سنت تئاتر صحنه ای، اقتباس نمایشنامه های صحنه ای و تبدیل آنها به نمایشنامه تلویزیونی و سینمایی امری بدیهی تلقی می شده است. این امر سبب گردیده که ساختار این آثار منطبق با این رسانه ها بوده و کیفیت لازم را برای تاثیر بر مخاطبان وجذب آنها داشته باشند. فیلم های درخشانی که در سالهای گذشته و اخیر در سالن های سینما به نمایش گذاشته شده اند و همچنین آثاری که ...

رمان «داشتن و نداشتن»[1] ارنست همینگوی و فیلم «ناخدا خورشید» ساخته­ ی ناصر تقوایی ـ که به زعم بسیاری از کارشناسان، یکی از بهترین فیلم­های تاریخ سینمای ایران است ـ دو نمونه­ی برجسته، گویا و شناخته شده­ که در این پژوهش برای بررسی اقتباس از متون ادبی در سینما، انتخاب شده­ اند و عامل اصلی نگارش این مقاله می­ باشند. گرچه نزدیک شدن به این دو شاهکار کار دشواری است، در این مقاله تلاش شده تا با روش توصی...

نگاهی به سابقة اقتباس از متون ادبی در هنرهای نمایشی­ ازجمله سینما، تلویزیون و تئاتر در جهان نشان می­دهد که اقتباس می­تواند خلأهای متنی موجود در بخش تئاتر و سایر انواع نمایش را به بهترین وجه پر کند. در ادبیات فارسی، به ­رغم توصیفی بودن متون ادبی، کم نیستند آثاری که ظرفیت­های نمایشی زیادی دارند و می­توان با بهره­گیری از آن­ها به غنای متون نمایشی افزود. یکی از این آثار که به دلیل شهرت منطق‌الطیر و...