یکی از مباحث مهم فلسفه بحث علیت است از اصل کلی علیت قوانین فرعی زیادی منشعب شده و دو مورد از آن که اگر به ثبوت نپیوندد نمی توان برای جهان نظامی قطعی و یقینی اثبات کرد. آن دو قانون عبارت است از قانون سنخیت و قانون ضرورت علی و معلولی. از اصل کلی علیت، ارتباط و وابستگی موجودات و از اصل سنخیت، نظام و انتظام این ارتباطات و از اصل ضرورت علی و معلولی ،قطعیت و ضرورت این نظام نتیجه می شود. و مهم ترین وی...

برومر در ادامه مقاله به بررسی «تمثیل هویات» پرداخته و دلیل روی آوردن آکویناس به این نوع تمثیل را بیان می کند. آکویناس در این نوع از تمثیل سعی می کند تا با تمسک به «اصل سنخیت علت و معلول» مشکل معناشناختی اوصاف الهی را حل کند. کارل بارت می کوشد تا با طرح «تمثیل نسبت ها» به جای تمثیل هویات مشکل را حل کند. به نظر بارت ما فقط در صورتی که خداوند خود را از طریق وحی آشکار کند می توانیم به او شناخت پیدا...

چکیده اصل علیّت که بر اساس آن شاهد وابستگی و ارتباط واقعی میان اشیاء و موجودات عالم هستی می باشیم دارای فروع چندی است. در بعد ایجابی یکی از این فروع قاعده سنخیّت علّت و معلول است. اصل سنخیّت بیانگر آن است که ارتباط میان علّت و معلول یک ارتباط خاص و واقعی است. هر علّتی به واسطه خصوصیت و جهت وجودی که داراست موجب وجودمعلولی خاص می گردد. بر این اساس هر علّت، علّتِ شئ خاصی است و هر معلول نیز به علّت خاص اش ت...

از جمله قواعد فلسفی در باب علیت، قاعده معروف «الواحد» است که با اصل سنخیت علت و معلول ارتباط تنگاتنگ دارد. در منظر بسیاری از حکیمان، این قاعده بدیهی تلقی شده، در عین این که از منظر برخی با اشکالها و پرسشهای جدی در خصوص قلمرو آن روبه رو شده است، از جمله اینکه: قاعده الواحد با فاعلیت و قدرت مطلقه الهی تعارض دارد، بهگونه ای که برخی علیت الهی را از شمول قاعده خارج کرده اند. این مقاله ضمن تبیین اصل ...

برومر در ادامه مقاله به بررسی «تمثیل هویات» پرداخته و دلیل روی‌آوردن آکویناس به این نوع تمثیل را بیان می‌کند. آکویناس در این نوع از تمثیل سعی می‌کند تا با تمسک به «اصل سنخیت علت و معلول» مشکل معناشناختی اوصاف الهی را حل کند. کارل‌بارت می‌کوشد تا با طرح «تمثیل نسبت‌ها» به جای تمثیل هویات مشکل را حل کند. به نظر بارت ما فقط در صورتی که خداوند خود را از طریق وحی آشکار کند می‌توانیم به او شناخت پیدا...

از جمله قواعد فلسفی در باب علیت، قاعده معروف «الواحد» است که با اصل سنخیت علت و معلول ارتباط تنگاتنگ دارد. در منظر بسیاری از حکیمان، این قاعده بدیهی تلقی شده، در عین این که از منظر برخی با اشکالها و پرسشهای جدی در خصوص قلمرو آن روبه رو شده است، از جمله اینکه: قاعده الواحد با فاعلیت و قدرت مطلقه الهی تعارض دارد، بهگونه ای که برخی علیت الهی را از شمول قاعده خارج کرده اند. این مقاله ضمن تبیین اصل ...

این نوشتار به منظور بررسی و تبیین اصل علیت و قوانین فرعی آن از دیدگاه ابن سینا و ملاصدرا ، نگارش یافته است . برای رسیدن به این هدف ، بحث طی شش فصل پی گرفته است : در فصل اول پس از ارایه گزارش کوتاهی از زندگی علمی ابن سینا و ملاصدرا ، دیدگاه آنها درباره مفهوم علیت و منشأ تصور آن ، بررسی گردیده است . شیخ الرییس و صدرالمتألهین معتقدند که علت و معلول از تقسیمات وجود است ؛ علت عبارت است از موجودی...

قاعده الواحد از قواعد عقلی- فلسفی است که بر اساس اصل بدیهی علیت و اصل ضرورت سنخیت در فلسفه از آن بحث و موجب پیدایش آراء موافق و مخالف شده است. در این پژوهش پس از طرح مساله و بیان اقوال در مورد قاعده الواحد به مبانی قاعده از جمله اصل علیت وسنخیت پرداخته شده و پس از آن اشکال و ایرادهای مربوط را مطرح و مورد نقد و بررسی قرار داده ایم. سپس نظریه فیض و صدور که با قاعده الواحد ارتباط، بلکه تلازم دارد،...

آنچه پیش رو دارید تحقیقی است در ارتباط با مقایسه اصل علیت از دیدگاه ابن سینا و دکارت ومشتمل بر سه بخش است. در این پژوهش حدود پذیرش علیت و روابط آن از دیدگاه ابن سینا و دکارت بررسی می شود ،آنچه به عنوان نتیجه ی تحقیق میتوان ارائه کرد این است که ابن سینا و دکارت، علیت را می پذیرند و مورد قبول آنهاست، منتها دکارت با همان مبانی خودش، اما همسان با اشاعره پیش می رود و بنابراین با طرح مشیت و اراده خدا...