چکیده ناصر خسرو قبادیانی به عنوان گوینده ای حکیم، دیدگاهی متفاوت از بسیاری از همتایان خود ارائه می دهد. از عوامل موثر در این امر گرایشات شدید مذهبی وی به فرقه اسمعیلیه، مطالعات عمیق او در علوم دینی، تعمق و توجه او به فرهنگ عامه و دانش و تحصیلات وسیع ناصرخسرو و تتبع در زمینه بسیاری از علوم متداول زمان اعم از معقول و منقول و علی الخصوص علوم اوایل و حکمت یونان و علم کلام و حکمت متالهین است. این ...

طنز عبید زاکانی از نظر اشارات اجتماعی و نکات تاریخی یکی از منابع ممتاز شناخت جامعه، ذوق و فرهنگ ایرانی در قرن هشتم است. در طنزهای عبید زاکانی به ظریف‌ترین مسائل فردی و جمعی در بستری از نگرش فلسفی و سیاسی پرداخته شده ‌است. نکتۀ قابل تأمل در طنز عبید این که غالباٌ لطایف او زیرساختی پارادوکسی دارند و عبید از طریق ایجاد فضایی متناقض‌گونه، خواننده را به خنده و تفکر وامی‌دارد. در این تحقیق به عمده‌تری...

 سوابق تاریخی نشان می‌دهند که ایرانیان از 4 هزار سال قبل نفت و قیر و محل مخازن آنها را به‌خوبی می‌شناختند و به طور روزمره از آنها استفاده می‌کردند. مجسمه‌های ساخته شده از قیر در موزه ایران باستان، مهرهای کشف شده در خوزستان در نزدیکی چاه‌های نفت امروزی که در1600 سال قبل از میلاد ساخته شده‌اند، اشارات مورخان یونانی و رومی به نفت و کاربرد آن در گرمایش و عایقکاری، نوشته‌های مورخان عرب درباره میدان...

ابن سینا آثار فراوانی در منطق دارد. بررسی مقایسه­ای این آثار­، دو گونه تحول در اندیشه منطقی او را نشان می دهد: تحول در مسئله آفرینی، مفهوم سازی، نظریه پردازی و تحول در ساختار منطق­نگاری. بررسی گونه اخیر، مسئله تحقیق حاضر است. ابن سینا توانست مجموعه منطقیات به میراث رسیده از یونانیان را از رساله های کنار هم نهاده شده به صورت نظام معرفتی منسجم و با ترتیب منطقی، سامان دهد. این تحول ساختاری به تدری...

تا چو سنجر ادب آموز شوی ترک آداب نمی باید کرد (7/205) چکیده پایان نامه ای که پیش رو دارید به بررسی و تحلیل آداب و رسوم و اشارات در دیوان «سنجر کاشانی» می پردازد. با توجه به اینکه آثار ادبی هر ملتی ترجمان آیین ها، آداب و رسوم آن ملت نیز هست. پرداختن به آداب و رسوم و اشارات در دیوان شاعران باعث آشنایی بهتر خواننده با جوامع گذشته و بالطبع منتهی به فهم بهتری از شعر و شاعران آن دوره می شود...

ضرب المثل ها و اصطلاحات ریشه درزبان ، فرهنگ و ادبیات یک ملت دارد و برای ترجمه فرهنگ و ادبیات نمی توان بی اعتنا به مثلهای آن زبان بود.هر قدر ساختار دو زبان و نوع فرهنگ ها متفاوت و دور از هم باشد،ترجمه مشکل تر می شود و به منظور ترجمه اصطلاحات و ضرب المثلها می بایست تمام ظرافت های زبانی را به کار گرفت تا علاوه بر انتقال آنها به زبان مقصد، وفاداری به زبان مبدا و سبک نویسنده حفظ شود. هدف این پایان ن...

در این مقاله به بازخوانی دیوان فرخی سیستانی، از نظر رویدادهای تاریخی و اجتماعی، پرداخته‌ شده است. بنابراین، این مقاله مبتنی بر موضوعات تاریخی و اجتماعی دوران غزنوی است؛ موضوعاتی که فرخی در اشعار خود آن‌ها را بیان کرده است. مطالب و اشارات مندرج در مدح‌‌ها با شش اثر تاریخی ـ مجمل‌‌التواریخ و القصص، زین‌‌الاخبار گردیزی، تاریخ گزیده، تاریخ بیهقی، ترجمة تاریخ یمینی، و طبقات ناصری ـ مقایسه شده است. م...

ارزش فرهنگ نویسی بر هیچ کس پوشیده نیست. فرهنگ نامه ها همواره از ابزارهایی بوده اند که انسان را به شناخت بسیاری از ناشناخته ها و مجهولات یاری کرده اند. قرنهاست که در زمینه های گوناگون اعم از لغت و اصطلاح در زبان فارسی فرهنگ هایی نوشته می شود. در این فرهنگ (فرهنگ تحلیلی اشارات و تلمیحات در دیوان انوری) اشعاری از دیوان انوری ابیوردی شاعر قرن ششم که دارای تلمیح و اشاره هستند گردآوری شده و از آنجا ...

فرهنگ هر قوم تشکیل دهنده هویت آن قوم است. هر فرهنگی از عناصری نظیر آداب و رسوم، سنن، فرهنگ عامه، معتقدات و باورها، مذهب، تاریخ، اساطیر و ... شکل می گیرد و شناخت این عناصر به شناخت و حفظ هویت و ارزش های جامعه یاری می رساند. از این رو پژوهش در این عناصر از ارزش و اهمیت ویژه برخوردار است. بسیاری از عناصر فرهنگی را می توان از خلال آثار ادبی استخراج و بررسی کرد. در قصاید و غزلیات نسبت به قطعات و مثن...

گرچه روانشناسی کودک به مفهوم امروزی، محصول فکری دوران تاریخی خاصی است و در قرون میانه نزد اهل تحقیق چه در میان مسلمان و چه پیروان سایر ادیان، به این مفهوم، ناشناخته محسوب می شود با اینهمه متون کلامی فلسفی ، تاریخی و ادبی مسلمانان مشحون از اشارات به کودکی و ویژگیهای ان است. فرانتس روزنتال در این مقاله می کوشد رویکردهای گوناگون مسلمانان را به این مقوله در بستر مکاتب مهم کلامی، آثار، فلسفی، کتابها...