افزایش کیفیت سیاست گذاری برای پیشرفت علم و فناوری از اصلی ترین برنامه های کشورهای مختلف است که با توجه به زمینه خاص هر کشور، از کشوری نسبت به کشوری دیگر متفاوت خواهد بود. این موضوع مهم در ایران نیز به تبیین راهبردهای مؤثر بر سیاست گذاری علم و فناوری متناسب با شرایط و وضعیت ایران وابسته است. پژوهش حاضر مطالعه ای کیفی به روش آنالیز محتواست. مشارکت کنندگان در پژوهش را 23 نفر از خبرگان در زمینه پیش...

سنجش توانمندی فناوری در سطح ملی یکی از مراحل کلیدی سیاست گذاری ‌فناوری محسوب می‌شود. این سنجش نیازمند شاخص‌های ‌مرتبط با حوزه فناوری و چارچوب مفهومی مناسب است به‌طوری که جامعیت و دقت این ارزیابی حفظ گردد. در این مقاله سنجش توانمندی فناوری با استفاده از یک چارچوب ابتکاری و شاخص‌های ‌خاص فناوری انجام می‌شود. این سنجش نگرشی جامع و سامانمند (سیستمی) درخصوص وضعیت فناوری در کشور ارایه می‌دهد و زمینه‌...

آینده پژوهی با رویکرد مبتنی بر ساخت آینده، سعی دارد در بسترهای مهمی هم‏چون؛ حوزه­ های اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و علم و فن آوری توان انتخاب آگاهانه، برنامه ریزی فراگیر و تعامل هوشیارانه با دنیای آشوبناک و پیچیده آینده را ارتقاء دهد. توجه به هنجارها و ارزش های اجتماعی به مثابه ابزاری کارآمد در دست رهبران، مدیران و سیاست‏گذاران محسوب می‏ شود که آینده­ پژوهی به این شاخصه‏ ها توجه­ ویژه دارد....

در نظام نوآوری ممالک، سیاست گذاری علم، فناوری و نوآوری از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است. زیرا سه حوزه مذکور از حیاتی ترین حوزه های نظام نوآوری ملی می باشند و نقشی اثرگذار و اثر پذیر دارند. از طرفی در فرایند سیاست گذاری و پیاده سازی سیاست های علم، فناوری و نوآوری، پایش نتایج و پیامد ها و ارزیابی سیاست های مذکور بر توانایی یادگیری در نظام نوآوری ملی خواهد افزود و در نهایت به تدوین نظام مند سیا...

 به‌طور عام بیش از چند دهه از عمر سیاست‌گذاری‌های کلان و برنامه‌ریزی‌های توسعه مبتنی بر این سیاست‌گذاری‌ها در ایران می‌گذرد اما به‌طور خاص سیاست‌گذاری در حوزه علم و فناوری سابقه‌ای حدوداً دو دهه­ای دارد. برای اولین در برنامه توسعه سوم فصلی به توسعه علم و فناوری اختصاص داده شد. در طول این سال‌ها چندین سند بالادستی برای سیاست‌گذاری کلان در حوزه علم و فناوری (سند چشم‌انداز بیست‌ساله، نقشه جامعه علم...

هزینة بالای تحقیق و توسعه و روند روزافزون تحولات علمی و فناورانه از یک سو و محدودیت منابع اعم از منابع انسانی و غیر انسانیِ قابل تخصیص به فعالیتهای پژوهشی از سوی دیگر، سبب شده است تا کشورها اقدام به انتخاب و اولویت گذاری بین حوزه های علم و فناوری نمایند. با توجه به تأثیر اولویت گذاری بر مسیر حرکت علم و فناوری کشور ، چگونگی و روش تعیین اولویت ها یکی از موارد چالش برانگیز بین سیاست گذاران و پژوهشگ...

در حوزه سیاست گذاری علم و فناوری، مطالعه‌های زیادی در مورد دستاوردهای همکاری های فناورانه صورت گرفته است. برخی از این مطالعه‌ها بر اثربخشی سیاست های علم و فناوری تمرکز کرده اند. در کشور ما نیز سیاست های علم و فناوری از طریق مشوق‌های متعدد بویژه در حوزه فناوری های نوظهور مانند نانو، از همکاری های فناورانه حمایت می کنند. با این وجود در اثر بخشی این سیاست ها تردید هایی وجود دارد. در پ...

اشاعه فناوری، یکی از مهمترین اهداف نظام های نوآوری به ویژه در کشورهای در حال توسعه و البته به همان اندازه از مساله های دشوار پیش روی سیاست گذاران است. یکی از بخش هایی که بطور جدی با مساله اشاعه فناوری مواجه شده، بخش انرژی های تجدیدپذیر است. در سال های اخیر حمایت از گسترش استفاده از انرژی های تجدیدپذیر در ایران مورد تاکید قرار گرفته است. از این رو مقاله حاضر به مطالعه اشاعه فناوری های انرژی تجدی...

نوشتار حاضر با طرح این سوال اصلی که سیاست گذاری فضای مجازی در ایران را چگونه می­‌توان در مسیر تحقق بیشتر اهداف مورد نظر در اسناد بالادستی کشور، اصلاح کرد؟ در صدد واکاوی سیاست گذاری فضای مجازی در جمهوری اسلامی ایران بر آمده است. بررسی حاکی از آن است، سیاست گذاری­‌های کلان صورت گرفته در این خصوص، هم ماهیت سلبی داشته و هم ایجابی. در این میان، سیاست گذاری­های سلبی با سازوکارهایی چون، برنامه‌­ریزی ب...

چکیده در این پژوهش میزان تطابق یکی از مهم ترین اسناد بالادستی در عرصه فرهنگ با برنامه ها و اسناد فرودستی آن سنجیده شده است. سند بالادستی مورد نظر، «اصول سیاست فرهنگی جمهوری اسلامی ایران» می باشد. اسناد فرودستی این سند نیز بخش های فرهنگی دو برنامه های پنج ساله چهارم و پنجم توسعه و «سیاست های کلی ابلاغی رهبری» است. جهت امکان مقایسه این اسناد به یکی از تجربه های سیاست گذاری فرهنگی در شورای اروپ...