مادها که نخستین سلسله ایرانی را در این سرزمین پایه گذاری کردند،در پیشبرد سلسله های دیگر ایرانی نیز نقشی فعال داشتند.از جمله در اداره ی ایران هخامنشی آنان همواره در کنار پارسی ها بودند و در مدارک دوره ی هخامنشی از آنان همچون مقامات برجسته ی کشوری و لشکری یاد شده است.پس از برافتادن دولت هخامنشی به دست اسکندر مقدونی،پیش از آن که اشکانیان پارتی در برابر مقدونیان و سلوکیان به جنبش درآیند،نخست آتوپار...

با تأسیس هیئت باستان شناسی خوارزم در اواخر دهه ی 1930 میلادی توسط س.پ. تولستوف، باستان شناس مشهور روس و انجام کاو ش ها و بررسی های رو شمند باستان شناختی، اطلاعات ذیقیمتی از حضور هخامنشیان در خوارزم به دست آمد. از محوطه های مهم متعلق به این دوره که توسط هیئت مزبور کشف و مورد کاوش قرار گرفتند بایستی از کیوزلی گیر و کلال یگیر نام برد. کاخ کیوزل یگیر دارای تالار ستون داری است که اولین بار در دور هی...

شرق مازندران که شامل چهار شهرستان: ساری، نکا، بهشهر و گلوگاه است؛ در جنوب و جنوب شرق دریاچه مازندران واقع گردیده که به سبب شرایط جغرافیایی و ظرفیّت های زیست محیطی مناسب و مطلوب زمینه ساز ایجاد استقرارهای انسانی در ادوار مختلف بوده است. نیک می دانیم شکل گیری نخستین استقرار های بشر در طول تاریخ تا به امروز به شدّت تحت تأثیر محیط زیست پیرامون بوده است. به نوعی، این شرایط زیست محیطی است که سبب شناسای...

پژوهش حاضر بازتابی گسترده از هماهنگی باستان‏شناسی و جغرافیاست. بر پایة مؤلفه‏های مختلف جغرافیایی، سعی شده، در قالب چهارچوبی، نقش جغرافیا در شکل‏گیری جوامع انسانی با دیدی گسترده بررسی و دریچه‏ای از نقش آن در جذب و عدم جذب جوامع اولیه ارائه شود. مفهوم پیدایش جوامع اولیه را باید بر مبنای جغرافیا تحلیل کرد؛ از این منظر، به جغرافیای دشت‏های کرانة شرقی الوند کمتر توجه شده است. این پژوهش سعی بر آن دار...

  هنر هخامنشی، هنری ترکیبی است که در نهایت ظرافت و زیبایی جلوه­گری­ می­کند. یکی از ظریف‌ترین مصنوعات هنرمندان قلمرو هخامنشی، ظروف فلزی به­ویژه کاسه­ها هستند. کاسه­های هخامنشی یکی از مدارک مهمی است که از مناطق مختلف شاهنشاهی به­دست­­آمده­­است. برخی از این کاسه­ها دارای کتیبۀ سلطنتی می­باشند که حاکی از اهمیّت این­گونه از ظروفدر دربار هخامنشی است. این کاسه‌ها اطلاعات ارزشمندی در زمینۀ فلزکاری، شیوۀ...

هنر هخامنشی، هنری درباری و تحت تأثیر هنر ملل تابعه مانند بین­النهرین، مصر و آسیای صغیر بوده است. این مقاله به بررسی، مطالعه و مقایسه­ی تناسب­های انسانی، مجسمه‌ها و نقوش برجسته­ی دوره­ی هخامنشی به‌عنوان یکی از مهم‌ترین آثار هنری این دوره می­پردازد. تناسب در طبیعت نیز قابل‌مشاهده و مفهوم آن مفهومی در دانش ریاضی است که در هنرهای بصری اهمّیت به‌سزایی دارد؛ چنانچه فرمول نسبتِ تقسیمِ طلایی در تناسب که د...

به سبب گسست در تاریخ نگری ایرانیان که با یورش مقدونیان پیش آمد، آنچه امروز از تاریخ هخامنشی می دانیم، بیشتر بر پایه ی مدارکی است که در کاوش های دو سده ی گذشته به دست آمده است.در این میان، منشور کورش بزرگ نخستین نوشته از نخستین پادشاه هخامنشی است که از زمان پیدایی تاکنون کانون بیشترین پژوهش ها بوده است.منشور کارنامه ی کورش است که پس از واپسین اقدام بزرگ او، یعنی تسخیر بابل نگاشته شد و گذشته از د...

دوره نوسنگی یکی از مهمترین ادوار در تطور فرهنگی انسان به شمار می رود که در حدود 8000 ق م در شرق نزدیک قابل شناسایی می باشد. یکی از مهمترین مشاخصات این دوره ظهور استقرارهای موقت و سپس استقرارهای دائمی است. مطالعه ساختار معماری این دو گونه از استقرار در کنار بررسی و تحلیل چراییِ فقدان کامل ساختارهای معماری در دوره های پیش از نوسنگی در شمال - شمال شرق بین النهرین و غرب ایران از موضوعات اصلی این پزو...

چکیده از آنجایی که فرهنگ و معماری در هر تمدنی بیانگر مظاهر آن تمدن است و وابستگی بسیاری با شیوه ی نگرش، اوضاع اجتماعی، رشد جوامع و هنر هر قوم دارد، لذا در این پژوهش سعی می شود با بررسی آثار فرهنگی دوره تاریخی هخامنشیان، با تاکید برتمدن و فرهنگ وهمچنین آثار معماری (بطور کلی آثار ملموس و غیر ملموس) به نوعی با شیوه های ابداعی و اقتباسی هنر و فرهنگ هخامنشیان آشنایی حاصل گردد. در این میان بررسی منا...

استان چهارمحال و بختیاری به علت قرارگیری در منطقه کوهستانی مرتفع، منابع آبی دائمی، دشت‌های کوچک میانکوهی، دره­های عمیق و وجود جاده­های ایل رو و عشایری از دیرباز موردتوجه جوامع انسانی قرارگرفته است. یکی از این مناطق کوهستانی، بخش لاران است که درواقع یک دره میانکوهی نسبتاً طویلی با دره­های فرعی کوچک‌تر است. این بخش شامل حوزه آبخیز جنوبی رودخانه زاینده‌رود و شاخابه‌های آن و بخش شرقی حوزه آبخیز رودخ...