زرین قبانامهمنظومۀ بلندی در 23,133 بیت است که احتمالاً در عصر صفویه سروده شده است. سرایندة اثر گمنام است و موضوع آن با آمدن فرستادۀ حضرت سلیمان(ع) به نام زرین قبا به دربار کیخسرو و رویارویی او با ایرانیان آغاز می شود. پس از آن، حوادث متعددی به شیوۀ داستان در داستان پیش می آید و نقش ورزان اصلی آن ها نیز پهلوانان سیستان (رستم و فرزندان و فرزندزادگان او) هستند. ساختار، محتوا و زبان این منظومه به طو...

خورشید و مهپاره اثر میرزا محمد سعید طبیب قمی از شاعران قرن یازدهم هجری قمری به عنوان یکی از منظومه­های عاشقانه­ی ادب فارسی که گاه داستان­هایی از سنخ فولکلورند، قابلیت بررسی با بسیاری از نظریات تحلیلی فولکلور از جمله الگوی تحلیل ساختاری روایت پراپ را دارد. ضرورت تحقیق در اینست که آشنایی با ساخت یک اثر ناشناخته یا کمتر شناخته شده را به عنوان بخشی از ادب غنایی ما ممکن می سازد.  الگوی پراپ در صدد ب...

این پژوهش به بازنمایی و توصیف مبانی و راهبردهای رعایت ادب بر اساس متغیر جنسیت در داستان های کوتاه فارسی معاصر از دیدگاه کاربردشناسی زبان می پردازد. یکی از جنبه های بررسی کاربردشناختی زبان، بررسی ادب در کاربرد زبان است؛ لازم به ذکر است که استفاده از زبان صرفاً شامل زبان گفتاری نمی شود، بلکه زبان نوشتاری را نیز در برمی گیرد. این پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی است و روش انجام آن کتابخانه ای می باشد. د...

به کارگیری میراث گذشته، ادب معاصر عربی را به کلّی دگرگون ساخت. صلاح عبدالصّبور نویسنده و شاعر مصری، از جمله ادبایی است که با استفاده­ی هنرمندانه از این میراث، دغدغه­های انسانی و اجتماعی خود را به خوبی بیان کرده است. به کاری­گیری ادب صوفیانه، مانند داستان حلّاج و بُشرحافی، و استفاده از ادبیّات فلکلور (عامیانه) از قبیل ماجراهای سندباد، نمونه­هایی از کاربردهای میراث پیشین در آثار وی است. او  به اقتضای ...

 احمد فؤاد نجم، شاعر معاصر مصری یکی از چهره­های برجستۀ شعر پایداری است که همواره در شعرش، دردهای جامعۀ عربی ‌ویژه دردهای مردم مصر را بازگو کرده است. این شاعر مبارز و انقلابی به سبب اشعار انتقادی­اش، بارها به زندان افتاد؛ اما هرگز از عقاید انقلابی و ادب پایداری دست نکشید. در این پژوهش، تلاش شده است تا جلوه­های ادب پایداری در شعر وی از نظر شکلی و محتوایی بررسی شود. یافته اساسی این جستار نیز در ای...

به کارگیری میراث گذشته، ادب معاصر عربی را به کلّی دگرگون ساخت. صلاح عبدالصّبور نویسنده و شاعر مصری، از جمله ادبایی است که با استفاده­ی هنرمندانه از این میراث، دغدغه­های انسانی و اجتماعی خود را به خوبی بیان کرده است. به کاری­گیری ادب صوفیانه، مانند داستان حلّاج و بُشرحافی، و استفاده از ادبیّات فلکلور (عامیانه) از قبیل ماجراهای سندباد، نمونه­هایی از کاربردهای میراث پیشین در آثار وی است. او  به اقتضای ...

در این مقاله به منظور نشان دادن اهمیت بازخوانی ادب عامه به مثابه گنجینه ای سرشار از باورها و نمادهای کهن و اساطیری به طورعام وقصه های عامیانه هرمزگان به طور خاص،انگاره اسطوره ای «درخت- مرد» در قصه های عامیانه هرمزگان بررسی و با اشاره به نمودهای متنوع این باور، صورت های مستقیم و غیر مستقیم آن در قصه ها دسته بندی و تحلیل شده است. این پژوهش نشان می دهد که در قصه های عامیانه هرمزگان انگاره اسطوره ا...

شعر فارسی در سیر تاریخی خویش از عوامل بسیاری تأثیر پذیرفت که از جمله آنها عناصر زبان عامیانه است، البته تأثیر این عناصر در همه ادوار ادب فارسی به یک اندازه نیست. زبان عامیانه به عنوان گونه­ای زبان زیرِمعیار دربردارنده عناصر گوناگونی است که به مقدار قابل­توجهی در شعر شاعران معاصر نمود یافته است. حمید مصدق از جمله شاعران نوگرای معاصر، به پیروی از نیما، به مقدار قابل­توجهی، از عناصر زبان عامیانه در...

کلثوم‌ننه نام کتابی طنزآمیز و انتقادی نوشتةآقاجمال خوانساری (۱۱۲۵ ق.) از فقیهان دورة صفویّه است. کلثوم‌ننه در نقد دینداری عامیانه و باورهای خرافی رایج میان زنان و قدیم‌ترین سند مکتوب دربارة اخلاق و آداب و رسوم زنان عامی ایران است. هدف از مقاله، معرّفی کتاب و مؤلّف آن سپس متن‌شناسی این اثر ارزشمند است. کتاب کلثوم‌ننه به عنوان یکی از آثار مهمّ ادب عامه در تاریخ ادبی ایران همواره از دید محقّقان دور مان...

 احمد فؤاد نجم، شاعر معاصر مصری یکی از چهره­های برجستۀ شعر پایداری است که همواره در شعرش، دردهای جامعۀ عربی ‌ویژه دردهای مردم مصر را بازگو کرده است. این شاعر مبارز و انقلابی به سبب اشعار انتقادی­اش، بارها به زندان افتاد؛ اما هرگز از عقاید انقلابی و ادب پایداری دست نکشید. در این پژوهش، تلاش شده است تا جلوه­های ادب پایداری در شعر وی از نظر شکلی و محتوایی بررسی شود. یافته اساسی این جستار نیز در ای...